2019 yılında yayımlanan bir çalışma, Alzheimer’a neden olabilecek bir bakteriyi işaret eden en güçlü delillerden birini sundu. University of Louisville’den mikrobiyolog Jan Potempa liderliğindeki araştırma takımı, Alzheimer hastalarının beyinlerinde Porphyromonas gingivalis isimli bakteriyi tespit etti. Bu bakteri, kronik diş eti hastalığının ana etkenlerinden biri olarak biliniyor.
Araştırmacılar, bu ilişkiyi daha ileri taşıyarak fareler üzerinde deneyler yaptı. Farelerin ağzına yerleştirilen bakteri, beyinlerine yayıldı ve Alzheimer ile ilişkilendirilen yapışkan proteinler olan beta-amiloid (Aβ) düzeylerini artırdı. Bu bulgular, P. gingivalis’in Alzheimer’ın gelişiminde tesirli olabileceğine dair güçlü deliller sundu.
Araştırmayı yürüten Cortexyme isimli ilaç şirketinin kurucularından Stephen Dominy, daha evvel Alzheimer’ın enfeksiyonlarla ilişkilendirildiğini fakat neden-sonuç bağının tam olarak kanıtlanmadığını belirtti. “Şimdi elimizde, bu bakterinin Alzheimer patogenezine direkt bağlandığını gösteren somut deliller var” dedi.
Bunun da ötesinde, bilim insanları Alzheimer hastalarının beyinlerinde, bakterinin ürettiği “gingipain” ismi verilen toksik enzimleri tespit etti. Üstelik bu enzimler, Alzheimer teşhisi konmamış lakin beyinlerinde hastalığa işaret eden proteinlere sahip bireylerde de bulundu.
Bu durum, diş eti hastalıklarının Alzheimer’a neden olabileceğini, yoksa Alzheimer’ın diş sıhhatini olumsuz etkilemesi nedeniyle mi bakterilerin arttığını anlamak için kritik bir ipucu olabilir. Uzmanlar, gingipain enzimlerinin düşük düzeylerde de olsa Alzheimer’a yatkınlığı olan bireylerde erken periyotta tespit edilmesinin, hastalığın vakitle gelişebileceğini gösterdiğini düşünüyor.
Çalışmada ayrıyeten COR388 isimli deneysel bir bileşiğin, P. gingivalis bakterisinin beyne yayılmasını engelleyebildiği görüldü. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, bu bileşiğin bakterileri azalttığı ve Alzheimer’a neden olan beta-amiloid üretimini düşürdüğü gözlemlendi.
Araştırmaların kesin sonuçlara ulaşması için daha fazla çalışmaya gereksinim duyulsa da, bilim insanları bu yeni yaklaşımın Alzheimer tedavisi için umut verici olabileceğini belirtiyor. Alzheimer Research’ün baş bilim sorumlusu David Reynolds, Alzheimer için 15 yılı aşkın müddettir yeni bir tedavi geliştirilmediğini hatırlatarak, bu tıp deneysel yaklaşımların kesinlikle kıymetlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Leave a Reply