Gizemli radyo sinyalleri bilim insanlarını şaşırttı! Yeniden canlanıyor mu?

Araştırmacılar, bu inanılmaz sinyallerin süratli radyo patlamaları (FRB) olduğunu belirtti. FRB’ler, saniyenin binde biri kadar kısa süren fakat tüm bir galaksiyi aydınlatacak kadar güçlü radyo dalgaları üreten patlamalar olarak biliniyor. 

Bu sinyallerin, ekseriyetle genç galaksilerde yıldız oluşumuyla irtibatlı olduğu düşünülüyordu. Fakat, yeni tespit edilen bu FRB, uzun vakit evvel yıldız oluşumunu durdurmuş bir galaksiden geliyor.

Kuzeybatı Üniversitesi’nden astronom Tarraneh Eftekhari, “Şu ana kadar keşfedilen binlerce FRB’den yalnızca yüz kadarı kaynağına kadar izlenebildi. Bunların birden fazla da genç, faal yıldız oluşumu barındıran galaksilerden geliyordu” dedi. Fakat, bu yeni sinyaller, yıldız oluşumunun çoktan durduğu “ölü” bir galaksinin dış bölgelerinden geliyor, bu da bilinen FRB oluşum teorilerini sarsıyor.

Kanada’nın British Columbia bölgesinde bulunan Kanada Hidrojen Yoğunluğu Haritalama Deneyi (CHIME) teleskop dizisi, Şubat-Kasım 2024 ortasında 22 FRB sinyali tespit etti. Bu sinyaller, beklenmedik bir formda, 11 milyar yıllık meyyit bir galaksinin dış kenarına kadar takip edildi.

McGill Üniversitesi’nden astronom Vishwangi Shah, “FRB’ler çoklukla galaksi merkezlerine yakın noktalarda görülür. Lakin bu sinyal, bir galaksinin kenarında oluştu, bu da onu öbür patlamalardan büsbütün farklı kılıyor” dedi.

Bilim insanlarının iki ana teorisi var:

1. İki yaşlı yıldızın çarpışması sonucunda bu patlama gerçekleşmiş olabilir.
2. Beyaz cüce ismi verilen, sönmüş bir yıldız kalıntısının kendi içine çökmesiyle ortaya çıkmış olabilir.

Bu keşif, FRB’lerin sadece süpernova patlamalarıyla açıklanamayacağını ve öteki bilinmeyen düzeneklerle da oluşabileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar, önümüzdeki aylarda CHIME teleskop dizisinin daha fazla FRB tespit etmesini bekliyor. Eftekhari, “Yeni teleskoplarla bu olayların oluştuğu ortamları daha düzgün inceleyebileceğiz ve farklı galaksi cinslerine nasıl bağlandıklarını keşfedebileceğiz” dedi.

Bu gizemli sinyaller, kainatın en büyük bilmecelerinden biri olan FRB’lerin kökenini anlamada bilim dünyasına değerli ipuçları sunuyor. Araştırma, The Astrophysical Journal Letters’da yayımlandı.