Laodikya Antik Kenti’ndeki milattan evvel 2’nci yüzyılda yapılan ve Helenistik Roma Devri’nde sanat ve kültürel etkinlikler düzenlenen tiyatro, milattan sonra 5’inci yüzyılda Hıristiyanlığın yayılmasının akabinde kullanılmadı. 15 bin kişilik tiyatro vakitle meydana gelen büyük sarsıntılarda büsbütün yıkıldı.
İncil’de geçen ve kutsal sayılan 7 kiliseden birinin bulunduğu Antik Kent Laodikya’nın batısında yer alan Pamukkale travertenleri görünümlü antik tiyatronun ayağa kaldırılması için Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Lideri Prof. Dr. Celal Şimşek’in başkanlığındaki takım tarafından 2019 yılında onarım çalışmalarına başlandı.
Denizli Büyükşehir Belediyesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı da çalışmalara maddi dayanak verdi. Yapılan çalışmalar sonucunda 2 bin 200 yıl evvel yapılan ve zelzelelerle yıkılan antik tiyatro tekrar ayağa kaldırılarak eski günlerine döndürüldü.
‘YÜZDE 90 ÜZERE ORJİNALİNE YAKIN OLMASI AÇISINDAN ÖNEMLİ’
Kazı Lideri Prof. Dr. Celal Şimşek, antik tiyatroyu özgünlüğünü koruyarak ayağa kaldırmayı başardıklarını belirtip, “Burada Pamukkale Üniversitesi ile Kültür ve Turizm Bakanlığı adına 21 yıldır hafriyat çalışmaları yapıyoruz. Batı tiyatrosu bu kentin Helenistik devrinin birinci tiyatrosu olması bakımından kıymetli. Batı tiyatrosu milattan evvel 2’nci yüzyılda yapıldı. Milattan sonra 3’üncü yüzyılda sarsıntı geçirdi ve yine yapıldı.
368 yılında Batı Anadolu’yu yıkan sarsıntıda yıkıldı ve tekrar yapıldı. 494 yılı zelzelesinde ise büyük yıkıma uğradı. 2019 yılında proje kapsamında tiyatroda onarıma başladık. 2 yıl içinde 96 metre çapındaki tiyatronun oturma basamaklarını ayağa kaldırdık. Bu dünya tarihinde milletlerarası kriterlere uygun yüzde 90 özgününe yakın olması açısından değerli bir onarım çalışması” dedi.
‘KAMU TİYATROSU OLDUĞUNU ÖĞRENDİK’
Prof. Dr. Şimşek, şöyle devam etti:
“Burada bulduğumuz yazıtlardan Batı Tiyatrosu’nun erken periyot tiyatrosu olması yanında tıpkı vakitte bir devlet tiyatrosu olduğunu öğrendik. Buradaki birçok yazıtta bir kamu tiyatrosu olduğu ve bilhassa de kamu ismine, halk için birçok fiyatsız aktiflik yapıldığı yer alıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras’ projesi kapsamında sahne binasındaki çalışmaları yürütüyoruz. Daha evvelki yıllarda büyük uğraşla Batı Tiyatrosu’nun oturma basamaklarının onarımını yaptık. Sahne kısmındaki tonozlu kısmın üstündeki döşemelerin ve bilhassa de birinci katın dört podyumdan oluşan 16 sütununun onarımına başladık. Tiyatroda devam eden onarımı titizlikle yürütüyoruz.”