Kazılar, 2024 yılında Puemape Tapınak Kompleksi yakınlarında başladı ve 2025 yılında da devam etti. Tapınağın yaşı yaklaşık 3 bin yıl olarak iddia edilirken, mezarlar daha sonraki bir periyoda, M.Ö. 400-200 ortasına tarihleniyor. Bu da tapınağın terk edilmesinden sonra buranın bir cins adak merkezi olarak kullanılmış olabileceğine işaret ediyor.
YÜZÜ KOYUN VE BAĞLI GÖMÜLER
Kazı grubunun başındaki Lima’daki San Marcos Ulusal Üniversitesi’nden arkeoloji profesörü Henry Tantaleán, buluntuların epey sıra dışı olduğunu belirtiyor. Mezarların birçoklarında iskeletlerin yüzüstü yerleştirildiğini söyleyen Tantaleán, “Bu, And Dağları tarih öncesinde nadiren görülen bir gömü biçimi” dedi.
Bazı bireylerin kafataslarında kırıklar bulunduğu ve kimilerinin boyunlarına ip dolanmış, ellerinin ise geriden bağlanmış olduğu görüldü. Mezarların hiçbirinde adak ya da eşyaya rastlanmaması, kurban edilen bireylerin ritüel maksatlı gömülmüş olabileceği ihtimalini güçlendiriyor.
KİMLERDİ BU BEŞERLER?
Kurban edilen şahısların kimlikleri hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte, Tantaleán’a nazaran bu şahıslar ya mahallî halktan ya da komşu bir vadiden gelmiş olabilir. Araştırma takımı, kalıntılar üzerinde DNA testleri de dahil olmak üzere çeşitli tahliller yürütüyor.
Tapınakta ayrıyeten seramik kesimleri, hayvan kemikleri ve bitki kalıntıları da bulundu. Tüm bu ögeler, o dönemki dini ritüeller ve toplumsal yapılar hakkında ipuçları vermesi açısından büyük ehemmiyet taşıyor.