Belce Örü Erçin
Torba maddeyle turizm bölümündeki çalışanlara bir darbe daha vuruldu. 6 gün çalışıp 7’nci gün müsaade kullanan turizm çalışanları artık 10 gün çalıştıktan sonra bir gün müsaade yapabilecek. Lakin yeni yasa ile turizm emekçisi fazla mesaiye zorlansa dahi artırım alamayacak. Yeni kanunda biriken hafta tatillerinin kaç gün içinde telafi edileceğine ait bir karar de bulunmuyor. Turizm çalışanlarına 10 gün kesintisiz çalışma tertibi getiren milletvekilleri ise haftada 3 gün çalışıyor. Üstelik temmuz artırımı ile birlikte milletvekilleri 229 bin 676 lira maaş alıyor.
HAK KAYBI SÜRÜYOR
SGK Uzmanı Mert Nayır, daldaki mevcut badireleri şöyle anlattı: “Turizm kesiminde aslında çalışma şartları ve emekçi haklarıyla ilgili çok fazla sorun yaşanıyor. Elden fiyat ve sigorta ödemeleri, ödemelerin minimum fiyattan gösterilmesi, fazla mesainin ödenmemesi esas meseleler ortasında. Son birkaç yılda turizm kesiminde sigortasız Afgan ve Suriye asıllı çalışanlarda de artış gözlemliyoruz.”
Yurt içi turizme talebin azaldığını ve yüksek enflasyon nedeniyle bölümdeki maliyetlerin arttığını söyleyen Nayır, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Türk personel bulamama yahut mevcut emekçilerin haklarının elinden alınması çok yaygın bir sorun haline geldi. Yeniden patronun maliyetinin azalması ve yoğunluk periyotlarında çalıştıracak emekçi bulunmasına yönelik bir düzenleme olduğunu görüyoruz lakin bunun yerine çalışanın işe giriş tarihine bakılmaksızın sigorta maliyetine teşvik getirilmesi gerekirdi.”
Hak kayıplarının artmasıyla dalda daha fazla yetişmiş eleman kaybı yaşanacağını belirten Nayır, “Personel departmanı ile personeller de karşı karşıya gelecek. Ayrıyeten bir öbür tasa de bu düzenlemenin öteki dallara sıçrayabileceği yönünde” dedi.
Mesai var, fiyat yok
4857 sayılı İş Kanunu’na şu cümle eklendi: “İşçinin hak kazandığı hafta tatilinde yaptığı çalışmaların günlük olağan çalışma mühleti kadarlık kısmı fazla çalışmanın hesabında dikkate alınmaz.” Meğer personel hafta tatilinde çalıştırılırsa günlük yevmiyesini yüzde 50 artırımlı alması ve telafi müsaadesi kullanması gerekiyor.
‘Düzenleme geri çekilmeli’
Turizm çalışanlarıyla ilgili düzenleme reaksiyon çekti. CHP’li Sibel Suiçmez, “İşçiyi köle olarak görüp, emeğe kıymet vermiyorsunuz. Sermayeyi personele tercih ediyorsunuz” derken, CHP Genel Lider Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Gamze Taşcıer, “Hafta tatili hakkını gaye alan bu yasa, sadece turizm personellerini değil, tüm işçileri tehdit eden bir emsal niteliğindedir” tabirlerini kullandı. İstanbul Barosu da hususla ilgili bir açıklama yayınlayarak, “Hafta tatili, Anayasa ve memleketler arası mukavelelerle garanti altına alınmış temel bir haktır. Torba kanunla oldu-bittiye getirilen düzenleme derhal geri çekilmelidir” cümleleriyle reaksiyonunu ortaya koydu.