AYŞEGÜL ÖZBEK
Türkiye’de beşerler güne, “Umarım bugün başıma makûs bir şey gelmez” cümlesiyle uyanıyor. Bu cümleden evvel ise açık orta farkla insanların aklına gelen birinci husus ekonomik kriz ve hayat pahalılığı. Siyasi ve Toplumsal Araştırmalar Tertip Servisi (Saros), Ağustos 2025’te yaptığı araştırmada 26 kentte toplam 7487 şahısla yaptığı “Türkiye Gündem ve Siyaset Araştırması”nı yayınladı. Çoğunluğunu 25-44 yaş ortası iştirakçilerin yanıtladığı soruların en çarpıcısı “Güne uyandığınızda birinci aklınıza gelen bahis nedir?” İştirakçilerin yüzde 30.7’si bu soruyu “Temel ihtiyaçlar/ekonomi” diye yanıtladı. İkinci sırada ise yüzde 13.6 ile “Umarım bugün başıma bir şey gelmez” diyenler geliyor. Yüzde 7.2 ise “Acaba bugün ne olacak?” derken yüzde 3.7 de “Borçlarımı nasıl öderim?” dedi. “Size nazaran bugün Türkiye’nin en değerli sorunu nedir?” soru sunu ise yüzde 37.2 “Ekonomi” diye yanıtlarken, yüzde 15.6 “Adalet/hukuk” dedi. Yüzde 10.8, Türkiye’nin en değerli meselesini “Cumhurbaşkanı hükümet siste mi/iktidar” olarak görüyor. Yani toplumun üçte biri sabah uyandığında birinci düşündüğü şey faturalar ve geçim badiresi. Bunun yanı sıra vatandaşların geleceğe dair itimadı yok ve sıhhat, hukuk, gündelik yaşama dair ferdî tasaları yüksek.
Türkiye’nin sorunlarını sizce hangi parti çözer?
“Sizce Türkiye’nin sorunlarını hangi parti çözer?” sorusunu iştirakçilerin yarıya yakını, yüzde 48.7’si “Hiçbiri” diye yanıtladı. Bunu yüzde 14.5 ile AKP, yüzde 14.3 ile CHP, yüzde 3.6 ile İYİ Parti, yüzde 3.5 ile YRP ve yüzde 2.7 ile DEM Parti izliyor.
Hükümet bu ekonomik kuralları düzeltebilir mi?
“Hükümetin iktisat problemini çözebileceğini düşünüyor musunuz?” sorusunu ise vatandaşlar açık orta farkla, yani yüzde 72.0 ile “Hayır” olarak yanıtladı. “Kısmen” diyen 16.4, “Evet” diye yanıtlayan ise yüzde 10.8. Fikri olmayanların oranı ise yüzde 0.8
Türkiye’de bir adalet sorunu sizce var mı?
“Türkiye’de adalet sorunu olduğunu düşünüyor musunuz?” sorusunu ise yüzde 81.5 “Evet” diye yanıtladı. “Kısmen” diyen yüz de 15.7, “Hayır” diye yanıtlayan yüzde 2.6 ve fikri olmayanlar da yüzde 0.2.
Ülkemize yeni bir anayasa gerekli mi?
“Sizce Türkiye’nin yeni bir anayasaya muhtaçlığı var mı?” sorusu yöneltilen iştirakçilerin yüzde 57.5’i “Hayır, gereksinim yok” dedi. Yüzde 37.5 ise “Evet, bir anayasa yapılmalı” dedi. Fikri olmayanların oranı ise yüzde 5
Oyunuzu Erdoğan’a mı İmamoğlu’na mı verirsiniz?
“Bu pazar bir cumhurbaşkanlığı seçimi yapılır ve seçime Recep Tayyip Erdoğan ile Ekrem İmamoğlu girer se oyunuzu hangi adaya verirsiniz?” sorusunun karşılığı şöyle oldu: Yüzde 54,2 İmamoğlu; yüzde 45,8 Erdoğan.
Oyunuzu Erdoğan’a mı Yavaş’a mı verirsiniz?
“Bu pazar cumhurbaşkanlığı seçimi yapılır ve seçime Recep Tayyip Erdoğan ile Mansur Yavaş girerse oyunuzu hangi adaya verirsiniz?” sorusunu ise iştirakçiler şöyle yanıtladı: Yüzde 59,1 Mansur Yavaş; Yüzde 40,9 Erdoğan.
Türkiye’de 2028’den evvel erken seçim yapılmalı mı?
“Türkiye’de 2028’den evvel bir erken seçim yapılmalı mı?” sorusuna yüzde 74 “Evet” dedi. Bu soruyu yüzde 24 “Hayır” diye yanıtlarken, yüzde 19 “Fikrim yok” dedi.
Erdoğan anayasayı neden değiştirmek istiyor?
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Anayasayı değiştirmek istemesinin ana sebebi sizce nedir?” sorusunu yüzde 68,9 “Yeniden cumhurbaşkanı seçilmek için” diye yanıtladı. Yüzde 13,9 ise “Darbe Anayasasından ülkeyi kurtarmak için” diye yanıtladı