Dünyanın en büyük icatlarından biri olan internetin temelini atan isimlerden Tim Berners-Lee, yıllar sonra çarpıcı bir itirafta bulundu. World Wide Web’in (WWW) kurucusu, kendi icadı sayesinde hayatımıza giren internetin bugün farklı bir istikamete evrilmesinden büyük pişmanlık duyduğunu açıkladı.
BİR İHTİLAL BAŞLATTI
1989 yılında CERN’de çalışan genç bir bilgisayar bilimci olan Berners-Lee, insanlık tarihini değiştiren bir sistem geliştirdi: World Wide Web. http protokolü, URL adresleri ve web tarayıcılarının fikir babası olan bilim insanı, kaynak kodunu rastgele bir telif yahut fiyat olmadan dünyaya açtı. O periyotta bu karar, internetin global ölçekte süratle yayılmasının önünü açtı.
Berners-Lee’nin gayesi açıktı: Herkesin eşit formda erişebileceği, bilgiye özgürce ulaşabileceği bir sistem kurmak. İnsanların yükleme yahut arama yaptıkça para ödememesi gerekiyordu. İnternetin başarılı olabilmesi için büsbütün fiyatsız olması kuraldı.
GÖZETİM VE BASKI MERKEZİ OLDU
Ancak ortadan geçen yılların akabinde Berners-Lee, icadının geldiği noktadan mutlu değil. Guardian’a konuşan ünlü bilim insanı, internetin asıl hedefinden saptığını söyledi:
“Bugün icadıma bakıyorum ve şu soruyu sormak zorundayım: İnternet hâlâ büsbütün ücretsiz ve özgür mü? Hayır, değil.”
Ona nazaran internet, dünya çapında yaratıcılığı ve iş birliğini teşvik edecek bir platform olmalıydı. Ancak günümüzde, kullanıcı datalarını toplayan ve satan dev teknoloji şirketlerinin denetiminde, nezaret ve baskının arttığı bir yapıya dönüştü.
ALGORİTMALAR YÖNETİYOR
Berners-Lee’nin dikkat çektiği bir öbür nokta ise toplumsal medya. Ona nazaran algoritmaların yönettiği platformlar, bilhassa genç jenerasyonlar üzerinde önemli ziyanlar yaratıyor. Yanlış bilgi, bağımlılık ve manipülasyon üzere meseleler, internetin özgür ve yaratıcı ruhunu gölgeledi.
HEM PİŞMAN HEM UMUTLU
Her ne kadar pişmanlığını lisana getirse de Berners-Lee büsbütün umutsuz değil. İnterneti fiyatsız sunma kararının dünyayı dönüştürdüğünü kabul ediyor. Lakin gelecekte internetin daha özgür, daha inançlı ve nitekim insanlık için yararlı bir alan haline gelmesi gerektiğini vurguluyor.