Bir çalışmaya nazaran, Thwaites’in altında dolaşan sıcak gelgit akıntıları, buzulu beklenenden daha süratli eritiyor. Bu akıntılar buzulun erimesini ve geri çekilme suratını artırarak global deniz düzeylerinin yükselmesine yol açıyor. Thwaites Buzulu, hali hazırda dünya genelindeki deniz düzeyi artışının %4’ünden sorumlu olup her yıl 50 milyar ton buzu kaybediyor.
University of California Irvine ve University of Waterloo tarafından yapılan bu çalışmada, yüksek çözünürlüklü uydu imgeleri ve hidrolojik datalar kullanılarak sıcak akıntıların buzula nasıl tesir ettiği gözler önüne serildi. Çalışmanın müelliflerinden Waterloo Üniversitesi’nden Glasiolog Christine Dow, “Bu buzu kaybetmemiz yüz ya da beş yüz yıl sürecek diye umut ediyorduk. Lakin şu anda tasamız, bu sürecin çok daha süratli gerçekleşmesi,” diyerek duruma dikkat çekti.
Öte yandan, Thwaites Buzulu’nun büsbütün çökmesinin engellenebileceğine dair umut veren bir çalışma da var. Dartmouth College ve Edinburgh Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırmada, buzulun daha evvel düşünüldüğü üzere deniz buzu dik yamaçlarının istikrarsızlığına (MICI) maruz kalmadığı öne sürülüyor. MICI teorisine nazaran, deniz buzu dik yamaçları gerileyerek yüksek ve kırılgan buz yamaçları oluşturduğunda süratle çöker. Fakat bu yeni çalışma, Thwaites’in incelmesinin aslında bu tıp çöküşleri yavaşlatabileceğini gösteriyor.
Physics.org’da yer alan makaleye nazaran; Thwaites’in geleceği belirsizliğini korurken, kimi bilim insanları buzulun erimesini yavaşlatmak yahut durdurmak için daha evvel hiç düşünülmemiş çevresel müdahale sistemlerini gündeme getiriyor. Geo-mühendislik olarak bilinen bu alan, global sıcaklıklar artmaya devam etse bile buzul erimesini durdurmayı amaçlıyor. Bu kapsamda önerilen en dikkat alımlı fikirlerden biri, sıcak gelgit akıntılarının buzula ulaşmasını önlemek için deniz altında devasa perdeler oluşturmak. Bu perdeler, buzulla sıcak su akıntısı ortasında bir bariyer oluşturarak erime suratını azaltabilir.
Chicago Üniversitesi’ne bağlı İklim Sistemleri Mühendislik Teşebbüsü tarafından yayımlanan bir rapor, süratle eriyen buzul ve buz katmanları karşısında geo-mühendisliğin daha önemli halde ele alınması gerektiğini savunuyor. Raporun müelliflerinden Lapland Üniversitesi’nden Prof. John Moore, bu çeşit müdahalelerin başarılı olup olamayacağını pahalandırmak için en az 15-30 yıl sürecek bir araştırma sürecine muhtaçlık olduğunu belirtiyor. Moore, “Bu husustaki çalışmalara derhal başlamalıyız” diyerek aciliyeti vurguluyor.
Ancak bu fikirler, birtakım bilim insanları tarafından kuşkuyla karşılanıyor. Eleştirmenlere nazaran, bu tıp radikal müdahaleler, global ısınmaya karşı asıl yapılması gereken karbon emisyonlarının azaltılması konusundaki dikkati dağıtabilir. Columbia İklim Okulu’ndan iklim ekonomisti Gernot Wagner, bu çeşit mühendislik fikirlerinin topluma yanlış bir güvenlik hissi verebileceği görüşünde. Lakin Wagner birebir vakitte bu fikirlerin iklim değişikliği konusunda daha acil adımlar atılması gerektiğini hatırlatan bir ihtar olarak da değerlendirilebileceğini söylüyor.
Wagner’a nazaran, “Bu tıp müdahaleler, iklim değişikliğine tahlil değil, en âlâ ihtimalle ağrı kesici olabilir.” Geo-mühendisliğin bir tahlil olmadığını belirten Wagner, “Bu yaklaşımlar, en berbat tesirleri hafifletirken karbon salınımını azaltma ve sürdürülebilir tahliller geliştirme yolunda bize vakit kazandırabilir” diyor.
Sonuç olarak, Thwaites Buzulu’nun erimesi ve global deniz düzeylerinin süratle yükselme tehdidi, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyebilecek bir senaryoyu gündeme taşıyor. Geo-mühendislik, bu süreci yavaşlatmak için potansiyel bir araç olarak görülse de tek başına tahlil olarak kabul edilmiyor. Bilim insanları, bu cins müdahaleler yerine, emisyon azaltımı ve sürdürülebilir iklim siyasetlerinin öncelikli olması gerektiği konusunda hemfikir.
Leave a Reply