Gürcistan’daki Apsaros (Gonio) Roma kalesinde yürütülen hafriyatlarda, antik bir yaradana adanmış ender bir altın adak levhası keşfedildi. Arkeologlar, bu küçük altın levhanın Romalı askerler ortasında tanınan olan “Doliche’nin Baalı” ya da “Dolichenian Baal” olarak bilinen gizemli ilah Jüpiter Dolichensky’ye adandığını belirledi.
Gonio Kalesi, Türkiye hududuna yakın, batı Gürcistan’da yer alıyor ve M.S. 1. yüzyılda inşa edilen epey uygun korunmuş bir Roma kalesi olarak biliniyor. Antik kaynaklara nazaran “Apsaros” olarak anılan bu kale, Roma İmparatorluğu’nun Kapadokya eyaletinin hududunda yer alıyordu ve Yunan tarihçi Caesarea’lı Prokopius’a nazaran Kolhis Hükümdarı Aietes’in oğlu Absyrtos burada gömülü olduğundan kaleye bu isim verilmişti.
KAZILAR 2014 YILINDAN BU YANA DEVAM EDİYOR
2014 yılından bu yana devam eden Polonya-Gürcistan ortak hafriyat grubu, bu yıl birinci defa altından bir adak levhası buldu. Arkeonews’te yer alan habere nazaran; Varşova Üniversitesi Akdeniz Arkeolojisi Merkezi’nden Prof. Dr. Radosław Karasiewicz-Szczypiorski ve Adjara Kültürel Miras Muhafaza Ajansı’ndan Dr. Lasha Aslanishvili liderliğindeki takım, keşfi büyük bir heyecanla duyurdu. Levha, Grekçe bir yazıt ve kabartma süslemeler içeriyor. Bu levhanın, bilhassa Romalı askerler ortasında tanınan olan Dolichenus Jüpiter’e adandığı belirtiliyor.
Dr. Karasiewicz-Szczypiorski, antik çağlardan neredeyse bozulmamış bir altın nesne bulmanın son derece az olduğunu vurguladı. Antik Roma ordusundaki askeri topluluklar altın süslemelerden ekseriyetle kaçınıyordu; bu da bu cins buluntuları daha da özel kılıyor. Gonio Kalesi’nde 1970’lerde bulunan altın hazinesi de burada misyon yapan kumandanların yahut mali kaynaklardan sorumlu şahısların özel şartlarda altın sakladıklarını gösteriyor.
JÜPİTER’İN SEMBOLLERİNİ YANSITAN FİGÜRLER DE BULUNDU
Bu altın levha dışında, arkeologlar Dolichensky kültüne dair kimi ipuçları içeren küçük bronz figürinler de buldu. Bilhassa bir boğa ve bir kartalı tasvir eden bu figürinler, Jüpiter’in sembollerini yansıtıyor ve kült hakkında şimdi tamamlanmamış bilgileri açığa çıkarmayı hedefliyor. Takım, levhanın bulunduğu alanda bir tapınağın izini sürdüklerini ve önümüzdeki yıllarda tapınağın kalıntılarına ulaşmayı umduklarını tabir etti.
Ayrıca, arkeologlar hafriyatlarda antik Roma periyoduna ilişkin seramik fırınları ve şarap presini gün yüzüne çıkardı. Bu fırınların şarap saklamak için kullanılan amforaların pişirilmesinde kullanıldığı ve lokal şarap üretiminin bu amforalarda koruma edilerek Roma ordusuna ihraç edildiği düşünülüyor. Antik bir Roma askeri kalesinde büyük ölçekli seramik üretimi ve şarap imalatının varlığı alışılmadık bir durum olarak öne çıkıyor. Karasiewicz-Szczypiorski’ye nazaran, bu zanaatkarlar askeri birlikler kalede değilken çalışıyor ve askerler geri döndüğünde kaleyi terk ediyordu.
Leave a Reply