Piyasalar, dünyanın en büyük iktisadına sahip ABD’deki başkanlık seçiminin sonucuna odaklanırken, Trump zafer konuşması yaptı. Kesin olmayan sonuçların Trump’ın zaferine işaret etmesiyle global piyasalarda kıymetli değişimler yaşanırken Trump periyodunun Türkiye iktisadına tesirleri de merak ediliyor.
TL gelişmekte olan para ünitelerinden olumlu ayrıştı ve bugün global çapta güçlenen dolar karşısında paha kazanabilen ender para ünitelerinden biri oldu.
Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump’ın seçim zaferi ilan etmesi akabinde TL dolar karşısında yüzde 0,2 ile hudutlu lakin az görülen paha karlarından birini yaşadı ve belirsizliğin bitmesi TL cinsi öteki piyasalara da yansıdı. TL’de ender görülen gün içi kıymet karı dolar endeksinde görülen yüzde 1,6 yükselişe karşın yaşandı. Ayrıyeten Borsa İstanbul’da BIST100 endeksi yüzde 3 civarı yükselişte.
ABD’deki borsaların vadeli süreç kontratları tarihi doruğa yükselirken, dolar ve tahvil getirileri keskin biçimde yükseldi. Bitcoin ise birinci defa 75 bin dolar düzeyini aştı. S&P 500 vadeli kontratlarındaki yükseliş yüzde 2 düzeyinde ABD Hazinesi’nin 10 yıllık tahvillerinin getirileri dört aylık tepesi olan yüzde 4,47’ye yükseldi. Yatırımcılar, seçimleri Trump’ın kazanması durumunda bu hareketlerin görüleceğini varsayım etmişlerdi.
ERDOĞAN TEBRİK ETTİ, UZMANLAR 2 HUSUS İÇİN UYARDI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ABD Başkanlık seçimini kazandığını ilan eden Donald Trump’ı tebrik etti. Erdoğan, Amerikan halkının seçimiyle başlayacak olan bu yeni devirde, Türkiye-ABD münasebetlerinin güçlenmesini temenni ettiğini belirtti.
Bir bankanın döviz masası müdürü, “Hem Erdoğan hem de Trump güçlü isimler. Bu nedenle başka aday kadar istikrarlı denebilecek bir ABD Türkiye bağı mümkünlüğü düşük. Birinci fiyatlama belirsizliğin azaldığı münasebeti ile TL müspet oldu” dedi.
Ayrıca müdür, “Bölgesel iki bahis riskli. Biri Rusya Ukrayna başkası İsrail-Filistin. Bu bahislerde nasıl ilerleneceği ekonomiyi de direkt tesirler. Orta vadeli tesirinin olumlu mi negatif mi olacağını bugünden kestirmek güç lakin hangi istikamette olursa olsun tesirinin kuvvetli olacağını söyleyebiliriz” dedi.
VERGİ ARTIŞI PLANLIYOR
Trump, ithal edilen tüm mallardan yüzde 10, Çin mallarından ise yüzde 60 gümrük vergisi alınmasını ve böylelikle ABD’nin dış ticaret açığını ortadan kaldırabileceğini söylemişti.
Trump’ın vergi siyasetlerinin dolara yarayacağını belirten uzmanlar bu durumun orta vadede Türkiye iktisadı için dezavantaj oluşturabileceği belirtiliyor. ‘Kontrollü kur’ siyasetiyle kısa vadede bir hareket beklenmezken faiz indirimlerinin de gelmesiyle bu durumun TL’de baskı yaratabileceği ve iktisat idaresinin döviz kurundaki denetimini zorlaştırabileceği belirtiliyor.
Diğer bir yandan gümrük vergileri ile uzak bir ihtimal olarak görülen ABD ile 10 milyar dolarlık dış ticaret gayesinin daha da olanaksız hale gelebileceği belirtiliyor.
Trump bir evvelki başkanlık periyodunda Rahip Brunson krizi nedeniyle Türkiye’den ithal edilen çelik ve alüminyum vergilerini iki katına çıkarmıştı. Trump’ın Türkiye’ye ait vergileri iki katına çıkardığını açıklamasının akabinde dolar ve Euro’da çok sert yükselişler yaşanmıştı. Trump yaptığı açıklamada “Türkiye’ye çelik ve alüminyum vergilerini az evvel iki katına çıkaran kararı imzaladım. Türk Lirası güçlü dolarımız karşısında düşüyor. Aliminyum vergisi yüzde 20, çelik vergisi yüzde 50 olacak. Türkiye ile münasebetlerimiz bu defa güzel değil” demişti.
Türkiye’nin döviz gelirinin yükü Euro iken, döviz masrafları ve dış borç ödemelerinin tartısı dolarla. Bu nedenle, Euro-dolar paritesinin Türk iktisadına bir tesirini de dış borç ödemelerinde göstermesi bekleniyor. ABD tahvil faizlerinde yükselişin de dış borçlanma maliyetlerini artırdığından Türkiye iktisadını olumsuz etkileyeceği bedellendiriliyor.
Leave a Reply