Son dakika haberi… 1 milyona yakın kişinin gözü kulağı açıklanacak kademeli ve erken emeklilik paketinde. Hükümet kanadı kademeli emeklilik savlarını yalanlasa da bu kere atılım muhalefetten geldi. Bağ-Kur’lu küçük esnaf da prim gün sayısının SSK’lı çalışanla eşitlenmesini bekliyor. Kelam konusu erken emeklilik için Bağ-Kur prim gün sayısının 9 binden 7 bin 200’e inmesi gerekiyor. Böylece esnafın 5 yıl erken emekli olması sağlanacak. CHP’li Akay, bir günle mağdur olanlar için kademeli emeklilik ve ikinci ‘EYT’ olarak tanımlanan prim sayısının düşmesi için hazırladığı kanun teklifini TBMM’ye sundu. Gözler TBMM’den çıkacak kararda…
KANUN TEKLİFİ VERİLDİ
CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, memur ve esnafın emeklilik için gerekli prim gün sayısının 9000’den 7200’e düşürülmesi ve 8 Eylül 1999 – 16 Nisan 2008 ortasında sigortalı olanlara kademeli emeklilik imkanı tanınmasını öngören kanun teklifini TBMM’ye sundu.
TBMM Plan Bütçe Komitesi Üyesi ve CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, tarafından hazırlanan Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni TBMM Başkanlığı’na sundu.
KADEMELİ EMEKLİLİK DE KANUN TEKLİFİNE EKLENDİ
Teklifte, 8 Eylül 1999 ile 16 Nisan 2008 tarihleri ortasında sigortalı olmuş vatandaşların kademeli geçişle emekli olabilmesinin sağlanması ile prim gün ödeme sayısı 9000 olan esnaf ile memurların prim gün ödeme sayısının 7200’e düşürülmesi öngörüldü.
“BİR GÜN FARKLA 20 YIL EŞİTSİZLİK DOĞURDU”
Sosyal Sigortalar Kanunu’nda yapılan değişikliklerin toplumsal güvenlik açısından ölçülülük prensibiyle bağdaşmayan ve sigortalılar açısından eşitsiz bir durum yarattığına dikkat çeken Akay, “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikle, aylığa hak kazanma şartlarına yaş şartı da getirilmiştir. 08/09/1999 tarihinden bir gün evvel işe başlayan çalışanlar ile bir gün sonra işe başlayan çalışanlar ortasında 17-20 yıl fazla çalışma müddeti olması büyük bir eşitsizlik doğurmuştur. Ayrıyeten, 1 Mayıs 2008’den sonra işe başlayan memurlar ile esnafların prim gün sayısının 9000 olması da büyük bir adetsizlik yaratmıştır” dedi.
Kanun teklifi hakkında bilgi veren Akay, “TBMM Başkanlığı’na sunduğumuz kanun teklifiyle, memur ve esnafların 9000 gün olan prim gün ödeme sayısının 7200’e düşülmesi ve 08.09.1999 ile 16.04.2008 tarihleri ortasında sigortalı olmuş vatandaşlarımızın kademeli geçişle emekli olabilmeleri için bu düzenleme önerilmiştir. Sunduğumuz kanun teklifi, eşitlik prensibi doğrultusunda hazırlanmış ve tüm eşitsizlikleri ortadan kaldıracak niteliktedir” tabirlerini kullandı.
Teklifin genel münasebetinde şu sözlere yer verildi:
“4447 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra birinci kez sigortalı olan ve 4447 sayılı Kanunun geçiş kararlarından yararlanamayan personellerin yaş şartı ve prim ödeme gün sayısının direkt bayanlarda 58 ve erkeklerde 60 yaş ve 9000 gün prim ödeme güne yükseltilmesi nedeniyle emekliliğine ait yaşadıkları adaletsizliğin bir nebze olsun düzeltilmesi sağlanmakta; 5510 sayılı Kanunun emekliliğe ait düzenlemelerinin yürürlüğe girdiği 17/4/2008 tarihine kadar olan müddette sigortalı olmuş olan çalışanlara bir kademeli emeklilik düzenlemesi yapılmakta ve bunlara ait yaş ve prim ödeme gün müddetleri düzenlenmektedir.
Diğer yandan, farklı statülerdeki sigortalılar açısından emekliliğe hak kazanma açısından prim ödeme gün koşulundaki farklılıkta da bir ayrımcılık olması nedeniyle kanunla eşitlenmiş ve 5510 sayılı Kanun ile Emekli Sandığı Kanununda tüm sigortalılar açısından fiili olarak prim ödeme gün sayısı 7200 gün olarak tekrar düzenlenmiştir. Bu çerçevede de geçiş açısından fiili pirim ödeme gün sayısı ve hizmet yılı açısından düzenlemeler yapılmıştır. Teklifimizle, kademeli olarak emeklilik hakkı kazanmaları ve oluşan mağduriyetlerin giderilmesi amaçlanmaktadır.”
Teklifin unsurları ise şöyle:
“Madde 1- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Toplumsal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 27’inci hususu aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“Malûllük aylığının hesaplanması, başlangıcı, kesilmesi ve yine bağlanması
Madde 27- Malûllük aylığı; prim gün sayısı 7200 günden az olan sigortalılar için 7200 gün üzerinden, 7200 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden, 29 uncu husus kararlarına nazaran hesaplanır. Sigortalı diğer birinin daima bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılır. Malûllük aylığı, 4’üncü unsurun birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar ile (c) bendi kapsamında sigortalı iken misyonundan ayrılmış ve daha sonra diğer bir sigortalılık haline tabi olarak çalışmamış olanların; a) Malûl sayılmasına temel tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden evvel ise yazılı istek tarihini, b) Malûl sayılmasına temel tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini, c) 4’üncü unsurun birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmakta olanların ise, malûliyetleri sebebiyle misyonlarından ayrıldıkları tarihi, takip eden ay başından itibaren başlar. Malûllük aylığı almakta iken bu Kanuna nazaran yahut yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların malûllük aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme periyodu başında kesilir ve bu Kanuna tabi olarak çalıştıkları mühlet zarfında 80’inci hususa nazaran belirlenen prime temel yararları üzerinden 81 inci husus mucibince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sıhhat sigortasına ilişkin prim alınır. Bunlardan işten ayrılarak yine malûllük aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunan ya da emekliye ayrılan yahut sevk edilenlere; denetim muayenesine tabi tutulmak ve birinci aylığına temel malûllüğünün devam ettiği anlaşılmak kaydıyla, 4’üncü unsurun birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışıyorsa vazifesinden ayrıldığı tarihi, başkalarına ise istek tarihlerini takip eden ödeme periyodundan itibaren yine malûllük aylığı hesaplanarak bağlanır.
Bu durumdakilerden birinci bağlanan malûllük aylığına temel prim ödeme gün sayısı; a) 7200 günün üzerinde olanların aylıkları 30 uncu unsurun üçüncü fıkrasının (a) bendi kararları uygulanarak hesaplanır. b) 7200 günden az olanların aylıkları ise, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılan artışlar uygulanmak suretiyle aylığın başlangıç tarihi itibariyle hesaplanan fiyatının emeklilik öncesi ve sonrası prim ödeme gün sayısı toplamının emeklilik öncesi prim ödeme gün sayısına orantılı kısmı ile emeklilik sonrası çalışmaya ilişkin kısmi aylığın toplamından oluşur. Emeklilik sonrası çalışmaya ilişkin kısmi aylık, emeklilik öncesi ve sonrası prim ödeme gün sayısı toplamı ve emeklilik sonrası çalışmaya ilişkin prime temel yararları üzerinden bu hususun birinci fıkrasına nazaran hesaplanan aylığın emeklilik sonrası prim ödeme gün sayısına orantılı kısmı kadardır. Yeni aylık, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılan artışlar uygulanmak suretiyle bulunan meblağın altında olamaz.”
Madde 2- 5510 sayılı Kanunun 28’inci unsurunun ikinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki halde değiştirilmiştir.
“a) Bayan ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 7200 gün malûllük, yaşlılık ve mevt sigortaları primi bildirilmiş olması kaidesiyle yaşlılık aylığı bağlanır.”
Madde 3- 5510 sayılı Kanunun süreksiz 9’uncu unsuruna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“8/9/1999 ilâ 30/4/2008 tarihlerinde; 17.07.1964 tarihli 506 sayılı Kanun, 02.09.1971 tarihli 1479 sayılı Kanun ve 17.10.1983 tarihli 2925 sayılı Kanun kararlarına tabi olarak birinci kez sigortalı olup bu Kanunun 4’üncü unsurunun birinci fıkrasına nazaran sigortalı sayılanlara yaşlılık yahut emekli aylığı bağlanması için bu unsurun birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü fıkralarının sigortalının lehine olan kararları hariç, yaş ve emeklilik prim gün sayısı kuralları aşağıdaki halde uygulanır:
1-a) 8/9/1999 ilâ 31/12/2000 tarihlerinde birinci kez sigortalı olan bayan için 49 yaş, erkek için 51 yaş ve her ikisi için 6525 prim günü, b) 1/1/2000 ilâ 31/12/2000 tarihlerinde birinci sefer sigortalı olan bayan için 50 yaş, erkek için 52 yaş ve her ikisi için 6600 prim günü, c) 1/1/2001 ilâ 31/12/2001 tarihlerinde birinci kere sigortalı olan bayan için 51 yaş, erkek için 53 yaş ve her ikisi için 6675 prim günü, d) 1/1/2002 ilâ 31/12/2002 tarihlerinde birinci kez sigortalı olan bayan için 52 yaş, erkek için 54 yaş ve her ikisi için 6750 prim günü, e) 1/1/2003 ilâ 31/12/2003 tarihlerinde birinci sefer sigortalı olan bayan için 53 yaş, erkek için 55 yaş ve her ikisi için 6825 prim günü, f) 1/1/2004 ilâ 31/12/2004 tarihlerinde birinci kere sigortalı olan bayan için 54 yaş, erkek için 56 yaş ve her ikisi için 6900 prim günü, g) 1/1/2005 ilâ 31/12/2005 tarihlerinde birinci sefer sigortalı olan bayan için 55 yaş, erkek için 57 yaş ve her ikisi için 6975 prim günü, h) 1/1/2006 ilâ 31/12/2006 tarihlerinde birinci kere sigortalı olan bayan için 56 yaş, erkek için 58 yaş ve her ikisi için 7050 prim günü, ı) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihlerinde birinci kere sigortalı olan bayan için 57 yaş, erkek için 59 yaş ve her ikisi için 7125 prim günü, i) 1/1/2008 ilâ 30/4/2008 tarihlerinde birinci kere sigortalı olan bayan için 58 yaş, erkek için 60 yaş ve her ikisi için 7200 prim günü.”
Madde 4- 08/06/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa aşağıdaki süreksiz husus eklenmiştir.
Geçici unsur 227- Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte; 1a) “8/9/1999 ilâ 31/12/2000 tarihlerinde birinci kez iştirakçi olan bayan için 49 yaş, erkek için 51 yaşını,b) 1/1/2000 ilâ 31/12/2000 tarihlerinde birinci kez iştirakçi olan bayan için 50 yaş, erkek için 52 yaşını,c) 1/1/2001 ilâ 31/12/2001 tarihlerinde birinci kere iştirakçi olan bayan için 51 yaş, erkek için 53 yaşını,d) 1/1/2002 ilâ 31/12/2002 tarihlerinde birinci sefer iştirakçi olan bayan için 52 yaş, erkek için 54 yaşını,e) 1/1/2003 ilâ 31/12/2003 tarihlerinde birinci kez iştirakçi olan bayan için 53 yaş, erkek için 55 yaşını,f) 1/1/2004 ilâ 31/12/2004 tarihlerinde birinci kez iştirakçi olan bayan için 54 yaş, erkek için 56 yaşını,g) 1/1/2005 ilâ 31/12/2005 tarihlerinde birinci sefer iştirakçi olan bayan için 55 yaş, erkek için 57 yaşını,h) 1/1/2006 ilâ 31/12/2006 tarihlerinde birinci kere iştirakçi olan bayan için 56 yaş, erkek için 58 yaşını,ı) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihlerinde birinci sefer iştirakçi olan bayan için 57 yaş, erkek için 59 yaşını,i) 1/1/2008 ilâ 30/4/2008 tarihlerinde birinci kez iştirakçi olan bayan için 58 yaş, erkek için 60 yaşını” doldurmaları ve 20 fiili hizmet mühletini tamamlamaları halinde istekleri üzerine emekli aylığı bağlanır.”