Avrupa Birliği’ne (AB) bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi bilgilerine nazaran, geçen ay global ortalama yüzey hava sıcaklığı, 1991-2020 mayıs ortalamasının 0,53 derece üzerine çıkarak 15,79 dereceyle en sıcak ikinci mayıs oldu. Geçen mayıs ayı, sıcaklık rekorunun kırıldığı Mayıs 2024’ten 0,12 derece daha soğuk, en sıcak üçüncü mayıs ayının yaşandığı 2020’den 0,06 derece daha sıcak geçti.
Geçen mayıs ayında sıcaklığın sanayi öncesi periyot ortalamasının 1,4 derece üzerinde ölçülmesiyle, global sıcaklığın kelam konusu periyot ortalamasının 1,5 derece üzerinde seyrettiği son 22 aylık süreç son bulmuş oldu.
Mart-mayıs aylarını kapsayan 2025 yılı ilkbaharında ise global ortalama sıcaklık, 1991-2020 ortalamasının 0,59 derece üzerine çıkarak kayıtlardaki en yüksek ikinci pahaya ulaştı.
Geçen mayıs ayında ortalama deniz yüzeyi sıcaklığı ise Mayıs 2024 bedelinin 0,14 derece altında kalarak 20,79 derece ölçüldü ve mayıs ayında kaydedilen en yüksek ikinci deniz sıcaklığı oldu.
– Mayıs ayı, Türkiye’ye kuraklık getirdi
Mayıs ayında Kuzey ve Orta Avrupa’nın büyük kısmı ile Rusya, Ukrayna ve Türkiye’nin güney bölgeleri ortalamanın üzerinde kurak geçti. Bahar devrinde kuzeybatı Avrupa’nın birtakım bölgelerinde 1979’dan bu yana en düşük yağış ve toprak nem düzeyleri görüldü. Avrupa’da devam eden kuraklık, kayıtların tutulmaya başlandığı 1992’den bu yana en düşük bahar ırmak akışına yol açtı.
Arktik deniz buzullarının kapladığı alan, ortalamanın yüzde 2 altında kalarak 47 yıllık uydu kayıtlarına nazaran mayıs ayındaki en düşük 9. aylık deniz buzul alanı oldu. Antarktika’da deniz buzunun kapladığı alan, ortalamanın yüzde 9 altında kaldı ve bu, mayıs ayı için kaydedilen en düşük 5. kıymet oldu.
İlkbahar sıcaklık bilgileri ve yaz öngörülerine ait AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Levent Kurnaz, 2025’in başından mayısın sonuna kadarki süreçte 35 günün tarihteki en sıcak gün olarak kayıtlara geçtiğini söyledi.
– Geçen yıla kıyasla daha serin bir sene geçiyor
Kurnaz, geçen yıl bahar mevsiminin bu yıla kıyasla 0,1 derece daha sıcak geçtiğini, böylece 2025 bahar mevsiminin en sıcak ikinci bahar devri olduğunu belirtti.
Yaz mevsiminde global olarak en sıcak gün yaşanmasının çok düşük bir ihtimal olduğunu söz eden Kurnaz, “Mart, nisan ve mayıs aylarına baktığımızda 2024’ün akabinde yaşadığımız en sıcak ikinci sene oluyor fakat mayıs ayının 20’sinden sonra 2024 ile olan fark gitgide açıldı.” dedi.
Dünyaya kıyasla Türkiye’de nisan ayında serin havanın hakim olduğunu, önemli don olaylarıyla karşılaşıldığını hatırlatan Kurnaz, bu nedenle vatandaşların çok sıcak bir periyot geçirmiş üzere hissetmediklerini kaydetti.
Kurnaz, dünya geneline bakıldığında en sıcak ikinci yılın içinde bulunulduğunu söyledi.
Geçen mayıs ayının başında sıcaklıkların yüksek olduğu günler yaşandığını, 10-15 Mayıs tarihlerinde birkaç günün 2024’e kıyasla en sıcak günler olarak ölçüldüğünü anlatan Kurnaz lakin mayısın sonlarına yanlışsız sıcaklıkların 2024’ün gerisinde kaldığını lisana getirdi.
– “2024 ve 2023’e kıyasla üçüncü en sıcak yıl olacak”
Yaz devri sıcaklıklarının 2023 ve 2024’teki kadar yüksek olmayacağı kestirimini paylaşan Kurnaz, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Çok büyük ihtimalle bu sene en sıcak yazı yaşamayız. Tekrar çok büyük ihtimalle bu sene çok önemli bir sıcaklık rekoru kırmayız hem ülkemizde hem global olarak ancak bizim her sene olmaz dediğimiz şeyler de gitgide başımıza gelmeye başladı. Bunun gerisindeki sebep, doğal daima konuşuyoruz, El Nino’nun bitmiş olması. Şu anda dünyada El Nino üzere bir sıcaklık baskısı olmamasından ötürü 2025, nispeten daha serin bir sene olacak. Bunu duyduğunuzda lütfen, ‘Serin bir sene olacak’ formunda algılamayın, 2024 ve 2023’e kıyasla üçüncü en sıcak yıl olacak yani beşinci, onuncu en sıcak sene olmayacak ya da serin bir sene olmayacak.”
Kurnaz’ın verdiği bilgilere nazaran, her günün geçmiş yıllardaki tıpkı güne ilişkin sıcaklık bedeliyle kıyaslandığı hesaplamada sıcaklık rekoru kırılan gün sayısı, 2013’ten bu yana aşağıdaki üzere gerçekleşti:
|
YIL |
REKOR KIRAN GÜN SAYISI |
TOPLAM GÜN SAYISI |
EN SICAK GÜN SAYISININ YILA ORANI |
|
2025 |
35 |
151 |
%23,17 |
|
2024 |
195 |
365 |
%53,42 |
|
2023 |
179 |
365 |
%49,04 |
|
2022 |
49 |
365 |
%13,42 |
|
2021 |
19 |
365 |
%5,21 |
|
2020 |
59 |
366 |
%16,12 |
|
2019 |
20 |
365 |
%5,48 |
|
2018 |
7 |
365 |
%1,92 |
|
2017 |
50 |
365 |
%13,70 |
|
2016 |
153 |
366 |
%41,80 |
|
2015 |
48 |
365 |
%13,15 |
|
2014 |
3 |
365 |
%0,82 |
|
2013 |
3 |
365 |
%0,82 |