Trafikte can kayıplarını tedbire ve şoförlerin kurallara uymasını teşvik etmek emeliyle başlatılan, “trafik güvenliği” projesi ve “sıkı denetim” çalışmaları sonucunda kesilen trafik cezalarına vatandaşlardan büyük reaksiyon gelmesi üzerine bu mevzu iktidarın radarına alındı.
Habertürk’ten Bülent Aydemir’in haberine göre; İçişleri Bakanlığı, seyir hızını düşüren tabelaları incelemek üzere komite kurarken, radar cezaları konusunda CİMER’e gelen ağır müracaatlarda haklılık hissesi görülünce sulh ceza mahkemeleri devreye alındı. Cezaların toplu halde iptal edilmesi kelam konusu değil fakat vatandaşların dilekçe ile sulh ceza hakimliklerine başvurmaları durumunda bu cezalar iptal ediliyor.
Bu ortada sürat limit tabelaları ve trafik uygulamalarından kaynaklı problemleri çözmek üzere kurulan komite çalışmalarını tamamlayana kadar, Meclis’te bekleyen yeni Trafik Kanun Teklifi, komiteye geri çekilecek. Teklif, kurul mevcut badireleri giderdikten sonra tekrar gündeme gelecek. AK Parti’de yapılan değerlendirmelerde; vatandaşın cezaların yüksekliğinden şikayetçi olmadığı, sürat limiti uygulamalarından ve ihtar işaret ve tabelalarından kaynaklı sorunlardan şikayet ettiği vurgulandı.
YOĞUN ŞİKAYET YAĞDI
Yeni trafik yasası, TBMM gündeminde yasalaşmayı beklerken yapılan bu uygulama vatandaşların reaksiyonuna de yol açtı. Şikayetlerin ağırlaştığı alanlar şöyle:
*Mobil radar aygıtlarının konulduğu yerlerde evvelden aygıtın 200-300 metre önüne radar ya da yol denetim ikaz tabelası yerleştiriliyordu. Mevcut uygulamada taşınabilir radar aygıtının çabucak önüne tabela konuluyor.
*Bazı yerlerde sürat hududu 80-90-110-120 kilometre olmasına karşın, çabucak bu tabelaların gerisine sürat hududunu 70-50-30 km gösteren tabelalar konuluyor. Bu tabelaların çabucak altına da taşınabilir radar aygıtları yerleştiriliyor. Bu, vatandaşa tuzak kurmak manasına gelir.
*Meskun mahal alanlarında, yaya geçitlerinde, okul önlerinde radar aygıtları ile fizik kanunlarına muhalif olarak sürat hududu uygulaması yapılıyor ve taşınabilir radarlar buralara yerleştiriliyor.
*Hız hududunun oransal olarak aşıldığı gerekçesiyle çok yüksek radar cezaları uygulanıyor.
*Bu cezalar ekonomik olarak Maliye’ye gelir sağlamak hedefiyle kesiliyor savı gündeme geldi.
ÖNCE KOMİTE KURULDU
Hükümete ulaşan şikayetler üzerine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İçişleri Bakanlığı karayollarındaki ihtar levhalarıyla ilgili bir inceleme komitesi kurdu. Seyir suratını düşüren sürat ikaz levhaları gözden geçirilecek, yanlışlı olanlar düzenlenecek. Bu ortada toplumsal medyada birçok uzun yol sürücüsü ve özel araç şoförü yaşanan kaotik durumu anlatan görüntüler çekip, şikayetlerini paylaştı. Bu durum, siyasi partilerin de gündemine geldi. Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, TBMM küme toplantısında yaptığı konuşmada, geçen yıl trafik cezaları için 21 milyar lira gaye belirlendiğini lakin 43 milyar lira toplandığını söyledi. Bu yıl belirlenen maksadın 55 milyar lira olduğunu belirten Davutoğlu, yılın birinci 4 ayında 54 milyar lira ile maksadın tutturulduğunu vurguladı. Son bir ayda ise çok yüksek ölçüde şoförlere ceza kesildiği belirtilirken Davutoğlu, 110 km limit yazan tabelanın gerisine 50 km limitli tabela konulduğunu ve bu şoförlere ceza yazıldığını söyledi.
SULH CEZA FORMÜLÜ
Vatandaşlardan gelen bu şikayetler üzerine sorunu çözmek için kesilen haksız cezaların iptal edilmesi gündeme geldi lakin toplu bir iptal kelam konusu olamayacağı için ve bu bahis itiraza tabi olduğu için sulh ceza mahkemeleri formülü devreye alındı. Buna nazaran, kendisine kesilen cezanın haksız olduğunu düşünen bir vatandaş, sulh ceza hakimliğine dilekçe ile başvurarak cezanın iptalini isteyebilecek. Mahkeme inceleme sonucunda, şoförün haklı olduğuna karar verirse cezanın iptali tarafında karar verecek. Hakimlikler son devirdeki uygulamalara ait genel olarak iptal istikametinde karar veriyor.
2025’TE UYGULANAN RADAR CEZALARI
Hız hududunu yüzde 10-30 ortası aşanlara 2.167 TL, sürat hududunu yüzde 30’dan fazla aşanlara 4.512 TL, sürat sonunu yüzde 30’dan fazla aşanlara 9.267 TL para cezası uygulanıyor. Tekrar eden sürat ihlali durumlarında ise ceza puanları birikir ve 100 ceza puanına ulaşan şoförlerin ehliyetine süreksiz mühletle el konulabilir. Radar cezasına itiraz için; ceza bildirim edildikten sonra 15 gün içerisinde itiraz başvurusu yapılması gerekiyor. Bu müddetin geçmesi durumunda itiraz hakkı düşüyor. İtiraz için ikamet edilen yerdeki Sulh Ceza Hakimliği’ne dilekçe ile müracaat yapılıyor. Aygıtın yanılgılı ölçüm yaptığına dair itirazın yanı sıra; radar cezasına ilişkin fotoğrafların ve öbür resmi dokümanların tamamını talep ederek ispat niteliğinde kullanmak mümkün.
NE OLMUŞTU?
İçişleri Bakanlığı, 30 Mayıs – 11 Haziran tarihleri ortasında 13 gün boyunca, “Yolun sonu bayram olsun” diyerek trafik güvenliğini üst düzeye çıkarma emelli bir proje başlattı. Türkiye’nin dört bir yanında hem şehirlerarası yollarda hem de kent içinde, 68 bin 829 polis ve jandarma çalışanı ile trafik kontrolleri başlatıldı. Alkol denetiminin yanı sıra bin 485 taşınabilir radar ile gece-gündüz sürat denetimleri yapıldı. Drone ve helikopterlerle, 6 bin 339 saat havadan kontrol sağlandı. Şehirlerarası yolcu taşıyan otobüslerde 3 bin kapalı yolcu ile kontroller gerçekleştirildi. 5 günlük Kurban Bayramı tatilinde 500 bin 704 aracın yüz yüze kontrolü yapıldı. 2 bin 688’i otoyollarda, 12 bin 465’i de öteki yollarda olmak üzere günde ortalama 15 bin 153 araca sürat nedeniyle cezai süreç uygulandı.