Orta Doğu’da süren tansiyon global hisse piyasalarında risk algısının yüksek kalmasına neden olurken, ABD’nin İran’a direkt askeri müdahale edebileceğine yönelik kaygılar piyasanın istikameti üzerinde tesirli oluyor.
Dünya genelinde enflasyon ve büyüme üzere temel makroekonomik göstergelere dair soru işaretlerinin yanı sıra artan jeopolitik riskler varlık fiyatlamalarını zorlaştırıyor. ABD’nin İran-İsrail çatışmasına dahil olabileceğine yönelik tasalar yatırımcıları temkinli hareket etmeye yönlendiriyor.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, ABD Başkanı Donald Trump’ın, İran’la müzakerelerin gerçekleşme mümkünlüğünün yüksek olması nedeniyle İran’la ilgili (saldırı yapıp yapmama) kararını iki hafta içinde vereceğini belirterek, “Diplomasi için bir fırsat varsa, Lider her vakit bu fırsatı değerlendirecektir fakat güç kullanmaktan da çekinmez.” tabirini kullandı.
TRUMP 2,5 PUANLIK FAİZ İNDİRİMİNDE ISRARCI
ABD Merkez Bankası (Fed) son toplantısında siyaset faizini değiştirmedi. Lakin revize edilen projeksiyonlarda Bankanın yıl sonu çekirdek ferdî tüketim harcamaları (PCE) enflasyon beklentisini yüzde 2,8’den yüzde 3,1’e çıkarması, büyüme iddiasını ise yüzde 1,7’den yüzde 1,4’e indirmesi dikkati çekti. Ayrıyeten Fed yıl sonu için faiz iddiasını yüzde 3,9 olarak korudu.
Başkan Trump ise Fed Başkanı Jerome Powell’a yönelik tenkitlerini sürdürdü. Trump, Powell’ın ülkeye “yüzlerce milyar dolara mal olduğunu” savunarak, faiz oranının 2,5 puan daha düşük olması gerektiğini tabir etti.
Avrupa’da 10 defa faiz indirimi olduğunu, ABD’de ise hiç olmadığını yineleyen Trump, ülkede enflasyonun düşük olduğunu belirterek, “çok geç” lakabını kullandığı Powell’ı “Amerika’nın utancı” olarak nitelendirdi.
ABD VADELİ ENDEKSLERİ NEGATİF SEYREDİYOR
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yeni güne yüzde 4,40 düzeyinde başlarken, altının ons fiyatı ise yüzde 0,4 azalışla 3 bin 357 dolardan alıcı buluyor.
İsrail ile İran ortasındaki tansiyonun yükseldiği 13 Haziran’da 76,3 dolar çıkarak şubattan bu yana en yüksek düzeyine ulaşan Brent petrolün varil fiyatı, şu sıralarda evvelki kapanışına nazaran yüzde 1,9 düşüşle 75,8 dolarda süreç görüyor.
Dün yüzde 0,2 azalışla 98,7 düzeyinden günü tamamlayan dolar endeksi, şu sıralarda evvelki kapanışının yüzde 0,1 altında 98,6’da seyrediyor.
ABD’de piyasalar, dün, köleliğin son verildiği güne atfen federal tatil ilan edilen “19 Haziran” (Juneteenth) hasebiyle kapalı olurken, endeks vadeli kontratlar yeni güne ise negatif seyirle başladı.
AVRUPA BORSALARINDA HUZURSUZ SATIŞLAR DİİKKAT ÇEKTİ
Avrupa borsalarında dün satıcılı bir seyir öne çıkarken, İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizini piyasa beklentilerine paralel yüzde 4,25’te sabit tuttu.
BoE’nin, karar metninde Orta Doğu’da şiddetlenen çatışmaların güç fiyatlarını artırmasının enflasyonist baskıları canlandıracağına işaret edildi. Metinde, ABD’nin gümrük tarifelerinin ticaret siyasetlerinde yarattığı belirsizliklerin devam ettiği, bu durumun da şirketleri ihtiyatlı davranmaya ittiğine dikkat çekildi.
Öte yandan Milletlerarası Para Fonu (IMF), Euro Bölgesi iktisadının yüksek tarifeler, ticaret siyaseti meçhullüğü ve jeopolitik risklerle karşı karşıya olduğunu belirtti.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,58, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 1,34, Almanya’da DAX 40 yüzde 1,12 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,21 düştü. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık başladı.
ASYA BORSALARI JAPONYA DIŞINDA POZİTİF
Asya tarafında Japonya hariç alış yüklü bir seyir öne çıkarken, Çin, Haziran ayında gösterge kredi faiz oranlarını değiştirmedi. Çin Merkez Bankası (PBoC) bir yıllık kredi faiz oranı yüzde 3 ve 5 yıllık faiz oranı yüzde 3,5’te sabit bıraktı.
Bölgede açıklanana bilgilere nazaran, Japonya’da çekirdek enflasyon mayısta beklentiyi aştı. Ülkede mayıs ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda varsayımlara paralel olarak yüzde 3,5 artarken, çekirdek TÜFE yüzde 3,7 ile öngörülerin üzerinde artış kaydetti.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) haziran ayındaki para politikası kurulu toplantısına ait tutanakları yayımladı. Tutanaklarda Japonya iktisadının genel olarak ölçülü bir toparlanma kaydetmiş olsa da, kimi alanlarda zayıflık belirtileri görüldüğü söz edildi.
Tutanaklarda, enflasyon beklentilerinin ise ölçülü bir artış gösterdiğine işaret edilerek, kısa vadede TÜFE’deki yıllık artış oranının mevcut düzeylerde seyretmesinin öngörüldüğü bildirildi.
Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yatay seyrederken, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,2, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,1 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,2 yükseldi.
TCMB FAİZİ SABİT TUTTU
Dün satış yüklü bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,02 paha kaybederek 9.102,02 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli Süreç ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dün akşam seansında olağan seans kapanışının yüzde 0,6 üzerinde 10.223,00 puanda süreç gördü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 46’da tuttu. Heyet ayrıyeten Merkez Bankası gecelik vadede borç verme faiz oranını yüzde 49’da gecelik vadede borçlanma faiz oranını ise yüzde 44,5’te sabit bıraktı.
PPK duyurusunda enflasyonun ana eğiliminin mayıs ayında gerilediği tabir edilerek, öncü bilgilerin ana eğilimdeki düşüşün haziran ayında da sürdüğüne işaret ettiği aktarıldı. Duyuruda, jeopolitik gelişmelerin ve global ticarette artan korumacılığın dezenflasyon sürecine mümkün tesirlerinin yakından takip edildiğine dikkat çekildi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,2 yükselişle 39,6200’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında evvelki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 39,6500’ten süreç görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde konut fiyat endeksi ve tüketici inanç endeksi, ABD’de Philadelphia Fed imalat endeksi, Euro Bölgesinde tüketici inanç endeksi başta olmak üzere ağır bilgi gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.000 ve 8.900 puanın takviye, 9.200 ve 9.300 düzeylerinin direnç pozisyonunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek datalar şöyle:
09.00 Almanya, mayıs ayı Üretici Fiyat Endeksi
09.00 İngiltere, mayıs ayı perakende satışlar
09.40 Japonya, BoJ Başkanı Ueda’nın konuşması
10.00 Türkiye, nisan ayı memleketler arası yatırım pozisyonu
10.00 Türkiye, mayıs ayı Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi
10.00 Türkiye, haziran ayı tüketici inanç endeksi
10.00 Türkiye, mayıs ayı konut fiyat endeksi
15.30 ABD, haziran ayı Philadelphia Fed imalat sanayi endeksi
17.00 ABD, mayıs ayı öncü endeks
17.00 Euro Bölgesi, haziran ayı tüketici inanç endeksi