Türkiye’de milyonlarca öğrenci üniversiteye girebilmek için YTY, AYT ve YDT imtihanlarının heyecanını yaşarken, dünyanın öbür ucunda da benzeri bir telaş hakim… Çin’in üniversiteye giriş sınavı olan Gaokao, yalnızca öğrencilerin akademik bilgi seviyesini değil, birebir vakitte ruhsal dayanıklılıklarını da test ediyor. İki gün süren ve ülke çapında milyonlarca genci ilgilendiren bu imtihanda kopya çekmeyi önlemek için bu yıl son derece teknolojik ve katı tedbirler devreye alındı.
SINAV GÜVENLİĞİ İÇİN AKILALMAZ ÖNLEMLER
Çinli yetkililer, imtihan merkezlerinde yüz tanıma sistemleri, metal dedektörler, sinyal kesiciler ve gözetleme dronları kullanırken bu yıl enteresan bir adım daha atıldı: Yapay zeka platformları, imtihan saatlerinde kimi özelliklerini devre dışı bıraktı.
Tencent’in yapay zeka sohbet botu, kullanıcıların imtihan sırasında soru görseli yüklemesini engelledi ve şu bildirisi verdi:
“Gaokao’nun adil geçmesini sağlamak maksadıyla bu özellik şu anda devre dışıdır. Tüm adaylara muvaffakiyetler dileriz.”
Benzer formda Çin merkezli diğer bir yapay zeka şirketi olan DeepSeek de imtihan saatlerinde fotoğraf tanıma özelliğini süreksiz olarak kapattı. Şirket, bu adımın “üniversite imtihanının adil geçmesini sağlamak” maksadı taşıdığını ve imtihan bittikten sonra olağan çalışmaya döneceğini duyurdu.
ÖĞRENCİLER İSYANDA, UZMANLAR ÖVGÜDE
Yapay zeka pürüzü kimi öğrencileri panikletti. Çin’in toplumsal medya platformu Weibo’da bir kullanıcı şöyle yazdı:
“DeepSeek kapanmış, tekrar ChatGPT indiriyorum. Umarım hepiniz meslek yüksekokuluna girersiniz.”
Ancak toplumsal medya reaksiyonları sırf olumsuz değildi. Birtakım kullanıcılar Çin’in yaklaşımını “cesur ve gerekli” olarak nitelendirdi…
SİSTEM FISILDAYANI BİLE YAKALIYOR
İronik biçimde Çinli okullar yapay zekayı sadece sonlandırmakla kalmadı, birebir vakitte imtihan salonlarında öğrencileri izlemek için de kullandı. Yapay zeka takviyeli nezaret sistemleri; fısıldaşma, obje değiş tokuşu, bakış teması yahut kopya araçları kullanma üzere kuşkulu davranışları tahlil ediyor.
Jiangxi eyaletinde imtihan salonlarında kaydedilen imgeler daha sonra incelenerek kopya kuşkusu taşıyan davranışlar tespit ediliyor…
Öte yandan Çin’in imtihanlardaki kopya zıddı tedbirleri yeni değil. 2016 yılında Ceza Kanunu’na yapılan bir eklemeyle, kopya çeken öğrenciler yedi yıla kadar mahpus cezası alabiliyor. Ayrıyeten bu bireyler üç yıl boyunca öbür ulusal imtihanlara girmekten de men ediliyor.