14-28 Mayıs 2023 tarihli seçimlerin akabinde vazifeye başlayan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ilk iş olarak yatırımcılara altına yönlendirecek adımlara kısıtlama getirmiş, bu kapsamda hayata geçirilen altın kotası uygulamasıyla birlikte en dikkat çeken yasaklardan biri de ‘çeyrek gram’ ve ‘yarım gram’ altın üretiminin durdurulması olmuştu.
Kuyumculardan reaksiyon toplamasına rağmen 2 yıldır kelam konusu uygulamayı sürdüren iktisat idaresi, Orta Doğu’da artan jeopolitik riskler nedeniyle tavan yapan altın fiyatlarının akabinde geri adım atmaya hazırlanıyor.
YASAKLANAN ALTINLARIN YİNE SATILMASI GÜNDEMDE
Ekonomim’den Yener Karadeniz’in haberine nazaran, halihazırda en düşük 1 gram olarak üretilen sarrafiye kümesi altınların fiyatının 4 bin 300 liraya dayanması nedeniyle çok sayıda vatandaş, birikim yapmakta zahmet yaşıyor. Öte yandan, düğün ve nişan üzere altının takı gayesiyle kullanıldığı alanlarda da gram altına yönelmek birtakım bütçeler için masraflı olabilmekte.
Bu durumun önüne geçebilmek maksadıyla çeyrek gram ve yarım gram altınların tekrar kuyumcularda satılması için ağır bir talep olduğunu belirten İstanbul Kuyumcular Odası (İKO) Başkanı Mustafa Atayık, 0.25 ve 0.50 gramlık altınların üretimi için iktisat idaresinden müsaade talep etti.
Mevcut koşullar altında 1 gramın altında üretime müsaade verilmemesinin yakında suistimal edilebileceğini aktaran Atayık, şu tabirleri kullandı:
“Son periyotta artan hayat pahalığına bağlı olarak 1 gram altı altına talebin yine arttığını lisana getiren Atayık, şöyle devam etti: “Vatandaşlarımızın düğün ikramı olarak gram altını tercih etmelerinin en kıymetli nedeni, kuşkusuz fiyatı. Bugün ikram olarak, mevcut hane halkının çıkarı göz önünde tutulduğunda gram altın almak da hayli zorlaştı. Piyasadaki perakendeci meslektaşlarımızdan 22 ayar gram altın, yarım gram ve çeyrek gram altın taleplerinin ağır bir halde aldığımızı söyleyebiliriz. Biz de bu talepleri, Hazine ve Maliye Bakanlığımız yetkilileri ve daima bağlantıda olduğumuz Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Üst Yönetimi’ne iletiyoruz.”
‘DÜĞÜNLERDE EYVAH NE TAKACAĞIZ DİYE DÜŞÜNÜLÜYOR’
Altın ve Para Piyasaları Uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk de Kapalıçarşı’da da son devirde 1 gramdan küçük altınlara talebin çok yüksek oranda arttığını anlattı. Yıldırımtürk, şu an halkın alım gücünün çok düştüğünü belirterek, “Çeyrek altın (1,75 gram) bugün 7 bin TL’yi geçti. Vatandaşın çeyrek altın alması çok sıkıntı. Zira bir düğün davetiyesi geldiğinde eyvah ne takacağız diye telaş edenler var. Yanlış bir süreç yapıldı. Rafinerilerin bastığı yarım gram altını yasakladılar. Lakin şu an herkes yarım gram altına dönmek durumunda kaldı. Her gün en az 10 kişi yarım gram altın soruyor bize. Bunun yine üretilmesinin yolunun açılması lazım. 22 ayar yarım gram olsa bile çok işimize yarayacak. 22 ayar bir gram bile alamıyor vatandaşlar. Yarım gram basılmasına müsaade edin” diye konuştu.
‘YAKINDA BU DURUM SUİSTİMAL EDİLEBİLİR’
Şu an daha evvel basılanların kendilerine satılması ile ellerin de çok az ölçüde vakit zaman yarım gram altın olabileceğini anlatan Yıldırımtürk, şöyle devam etti: “O da 3-5 tane geliyor. biz satıcı olarak talebe karşılık veremediğimiz için kahır içindeyiz. Bu türlü giderse bu durum suiistimal edilecek. Yasa dışı kendi imkanları ile basacaklar ve hatta ayarını da düşük tutacaklar uydurma altın bastıkları üzere. Bu eksiği bu türlü kapatacaklar. Şu an çeyrek altın alanların yarısı gram altına döndü, onların da yüzde 25-30’u yarım gram almak istiyor.”