ÖTV kapsamındaki akaryakıt, araba, tütün mamulleri, alkollü içkiler, altın, mücevher, lüks tüketim malları vb. eserlerde 1 Temmuz’dan geçerli olarak uygulanacak ÖTV artışları ilgili tarife listeleri çerçevesinde Yİ-ÜFE’ye endeksli halde Cumhurbaşkanı kararıyla belirlenerek Resmi Gazete’de ilan edilecek.
YETKİ BAKANLAR KURULU’NDAYDI
ANKA’dan Zülfikar Doğan’ın tahliline nazaran; Daha evvelki yönetim sisteminde Bakanlar Kurulu yetkisinde olan ÖTV artışlarını belirleme, tarifeleri sıfırlama, indirimli tarife uygulama ya da maktu vergilerle ÖTV oranlarını yüzde 50’ye kadar artırma yetkisi Cumhurbaşkanına geçti.
TÜİK’in açıkladığı bilgilere nazaran haziranda Yİ-ÜFE’deki aylık artış yüzde 2,46, 6 aylık artış yüzde 15,71 ve haziran prestijiyle yıllık artış oranı yüzde 24,45 oldu.
UYGULANACAK ÖTV ARTIRIMLARI BELİRLİ OLDU
ÖTV artışlarına ait tarife listeleri çerçevesinde mal ve eserlerin çıplak fiyatı üzerine ek edilen ÖTV ile araba, akaryakıt, sigara, içki vb. eserlerin ÖTV’li fiyatları belirlendikten sonra bunun üzerine KDV ek edilerek satış fiyatı belirleniyor. Münasebetiyle ÖTV artırımı, KDV matrahını da yükselttiği için ÖTV’ye tabi eserlere katmerli artırım yapılması kelam konusu. ÖTV KDV artışları sonrasında akaryakıt eserlerinin tiplerine nazaran LPG’de en düşük 97 kuruştan başlamak üzere mazotta 2,11 lira, akaryakıtta 2,25 liraya varana kadar maktu ÖTV artışından kaynaklı yeni artırımlar devreye girecek.
Benzer biçimde tütün mamullerinde 6 ayda yüzde 15,71 oranında gerçekleşen Yİ-ÜFE’ye endeksli olarak tarifelerdeki oranlar üzerinden maktu ÖTV artışları paket başına 8-10 lira ortasında, alkollü içkilerde ise alkol derecesine ve ölçüye nazaran 65-125 lira ÖTV artırımı uygulanacak.
UYGULAMAYA KOYMAMA HAKKI ERDOĞAN’DA
Mevcut tarife listelerine nazaran hesaplanan bu maktu artışları uygulamaya koymama, sıfırlama, yüzde düşürme ya da yüzde 50 artırma yetkisi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’da. Ocak ayındaki ÖTV artışlarında Cumhurbaşkanı akaryakıttaki maktu ÖTV yetkisini indirim tarafında kullanarak, akaryakıt eserlerine daha düşük ÖTV tarifesine ait karar yayınlamıştı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in yanı sıra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da yıl sonunda “yüzde 20’li sayılarda bir enflasyonun gerçekleşmesinin beklendiği” tarafındaki açıklamaları anımsandığında temmuz kararnamesinde sigara ve alkollü içkiler dışında akaryakıt ve araba üzere birtakım eserlerdeki ÖTV artışlarının Yİ-ÜFE’ye endeksli maktu artışların altında tutulması, daha düşük ÖTV belirlenmesi ihtimali iktisat kulislerinde lisana getiriliyor.
BUGÜN İLAN EDİLMESİ BEKLENİYOR
Diğer yandan ÖTV artışlarına paralel olarak başta akaryakıt olmak üzere yapılacak artırımlar birebir vakitte enflasyonu artış tarafında etkileyecek. İktisat idaresi bu nedenle ÖTV artırımlarını düşük tutmak, indirimli ÖTV tarifesi belirlemek ya da yüzde 15,71 oranındaki Yİ-ÜFE’ye endeksli ÖTV artışlarıyla bütçe ve hazineye gelecek ÖTV-KDV gelirlerini artırmak ortasında bir tercih yapacak. Yeni ÖTV tarifeleri ve memur, emekli, en düşük emekli maaş artışlarını belirlemek üzere gerçekleştirilen toplantıların akabinde Cumhurbaşkanı Erdıoğan’ın onayına sunulacak 1 Temmuz’dan geçerli ÖTV tarifeleri ve maktu vergi artışlarının bugünkü Resmi Gazete’nin tekrarlanmış sayısında ilan edilmesi bekleniyor.
TEMMUZ ENFLASYONUNU ARTIRABİLİR
İlk 6 ayda yüzde 16,67 olan TÜFE’nin yıl sonu için hedeflenen yüzde 24’ü aşmaması için temmuz-aralık ortasındaki aylık enflasyon artışının yüzde 1,25’i aşmaması gerekiyor. Fakat yürürlüğe girecek ÖTV artışları ve buna eklenecek KDV artışlarıyla başlayacak yeni artırım dalgasının temmuz enflasyonunu yüzde 3 dolayına çekmesi kelam konusu. Haziran enflasyonunu ve hasebiyle maaş artırımlarına uygulanacak oranı etkilememesi için 2 Temmuz’da yürürlüğe konulan yüzde 24,60 oranındaki doğal gaz artırımı da temmuz enflasyonunu artış istikametinde etkileyecek bir diğer öge. Akaryakıttaki kur kaynaklı artırımların yanı sıra ÖTV artışına paralel olarak yapılacak artırımlar nakliyat, ulaşım, nakliye, elektrik vb. pek çok mal ve hizmetin fiyatlarında zincirleme artışları beraberinde getirecek.
Bunun yanı sıra yalnızca akaryakıt eserlerine yapılacak ÖTV artışlarından hazineye aylık 5,5 milyar lira ek gelir gelmesi kelam konusu. Türkiye’nin günlük akaryakıt tüketimi 21 milyon litre akaryakıt, 74 milyon litre motorin olmak üzere günde ortalama 95 milyon litre akaryakıtın ÖTV’sinde yapılacak 1 liralık artış hazineye günde 95 milyon, ayda 2 milyar 850 milyar lira ek ÖTV geliri sağlayacak. ÖTV’nin 6 aylık Yİ-ÜFE artışına endeksli formda artırılması durumunda ise günlük akaryakıt tüketiminden kaynaklı ÖTV geliri artışı aylık 5,5 milyar liraya kadar çıkacak. Tütün mamulleri ve alkollü içkilerdeki ÖTV artışlarıyla birlikte temmuz ayından itibaren hazinenin ÖTV’den kaynaklı aylık ek vergi geliri artışı 10-12 milyar liraya kadar yükselebilecek.