Fransa’nın Bougival kentinde, Yeni Kaledonya’nın geleceğine ait tarihi bir muahede imzalandı. Fransa’ya bağlı özerk bir yapı olarak kurulacak Yeni Kaledonya devleti, bağımsızlık yanlıları ile Paris hükümeti destekçilerini ortak bir yerde buluşturdu.
PLANLARI ANLATTILAR
Fransa’nın denizaşırı toprağı olan Yeni Kaledonya’nın kurumsal statüsünü belirleyen 13 sayfalık muahede, Ada’nın siyasi mukadderatını tekrar şekillendiriyor. Bougival’de gerçekleşen görüşmelerin akabinde taraflar, Fransa bünyesinde özel statülü bir devlet kurulması konusunda uzlaştı.
Anlaşmaya nazaran, Yeni Kaledonya vatandaşlığı resmen tanımlanacak. Bu vatandaşlığa sahip olanlar, birebir vakitte Fransız vatandaşı olarak kabul edilecek. Bu husus, Ada halkının hem mahallî kimliğini hem de Fransa ile olan bağını müdafaayı amaçlıyor.
SEÇİMLERE ORTA VERİLECEK
Yeni Kaledonya’da 2025 yılı boyunca rastgele bir seçim yapılmayacak. 2026’da düzenlenecek belediye seçimlerine ise yalnızca Ada’da doğmuş olanlar ya da kesintisiz en az 15 yıl burada ikamet etmiş şahıslar katılabilecek. Bu düzenleme, lokal halkın siyasi temsil gücünü artırmayı hedefliyor.
NİKEL KAYNAKLARINA STRATEJİK PLAN
Ada’nın en kıymetli yeraltı kaynağı olan nikel için kapsamlı bir stratejik plan hazırlanacak. Ekonomik bağımsızlık ve sürdürülebilir kalkınma açısından bu kaynak, Yeni Kaledonya’nın en büyük kozlarından biri olarak öne çıkıyor.
HALK REFERANDUMA GİDECEK
Anlaşmanın son biçimi, Yeni Kaledonya halkının oyuna sunulacak. Referandum yoluyla Ada halkı, bu yeni yapılanmayı onaylama ya da reddetme hakkına sahip olacak.
ULUSLARARASI TANINMA YOLU AÇILDI
Anlaşmanın kabul edilmesi durumunda, milletlerarası kamuoyunun Fransa bünyesindeki Yeni Kaledonya devletini tanıması bekleniyor. Fransız basını ise süreci “tarihi” olarak nitelendirerek gelişmenin kıymetine dikkat çekti.