Babamıninşaat gereci satış yeri olan ve esnaflığı öğrendiğim şirket merkezimiz, vaktinde Trabzon merkezin en büyük caddesi üzerindeydi. Adresi dün üzere aklımda.
İlkokula başladığım 1978 yılında birinci işim işyerimizin adresini ve telefonunu öğrenmek olmuştu: “K. Maraş Caddesi No. 108.”
ÖZEL MERAKIM VAR
Bu adres, yıllar sonra küçük bir numara değişikliği ile No. 134’e dönüşmüştü. Telefonumuz da “1616” halindeydi ve daha sonra otomatik hâle modernize olmasıyla 1980’li yıllarda “11616” olmuştu.
Yaşadığım kenti tanımak, coğrafyasını bilmek ve kentin haritası ile her köşesini tanımak ilkokulda başlayan özel bir meraktı benim için. Bu ilgim daha sonraki yıllarda kentin sonlarını da aşarak Türkiye geneline sirayet etti.
Sadece Trabzon’la yetinmiyor Türkiye’yi ve vilayetlerini tanımaya, bilgilerini toplamaya uğraş ediyordum. Ülkeye olan tutkumu delicesine artıran evrak, harita ve kartpostallar toplamaya çalışıyordum. Bu bende dayanılmaz bir hobi hâline gelmişti. Tam da bu periyotta caddemize ismini veren Kahramanmaraş kenti özel bir ilgimi yakalamıştı.
KARTPOSTALDAKİ KENT
İlkokul yıllarımda çok güç bir takiple 67 vilayetimizin (o periyotta vilayet sayımız 81 değil, 67 idi) kartpostallarını edinmiştim. Onları kutusundan çıkarıp çıkarıp bakmak, irtibatın ve öteki kentlere ulaşmanın şimdikinden daha güç olduğu 80’li yıllarda beni hayal edebileceğim diğer bir dünyaya götürüyordu âdeta.
Hatırlıyorum da Kahramanmaraş’ın çoklu fotoğraflı kartpostalına bakmak ilgimi daha da artırıyordu. İşte Kahramanmaraş’ta bir “Trabzon Caddesi” olduğunu öğrenmek birebir periyoda rastladı. Trabzon ile Kahramanmaraş’ın kardeş kent olduğunu tekrar bu periyotta öğrendim…
Herkes yönetici olamaz adalet ve vicdan gerekir
Kahramanmaraş’a ne vakit gitsem üstte anlattığım Necmettin Karaduman ve iki kentin kardeşlik öyküsü aklıma gelir. Birinci sefer 1997 yılında ticaret için gitmiştim. Daha sonraki yıllarda da ziyaret ettiğimde kesinlikle Kahramanmaraş’ta Trabzon Caddesi’nde yürürdüm ve kendi doğduğum kentte yürümüş üzere sıcaklığını, samimiyetini hissederdim.
TECRÜBE GEREK
En son 6 Şubat sarsıntılarından çabucak sonra Kahramanmaraş’ı ziyaret etmiş ve hemşehrilerimin acılarına ortak olarak neler yapabileceğimiz üzerine dayanak olmaya çalışmıştım… Herkes yönetici olamaz. Âlâ bir yönetici olmak, bilgi birikimi, deneyim ve insani bedellerin yanında, insanına, 81 vilayetine, ülkesine derin bağlarla bağlanmayı gerektirir. Adaletli ve vicdan sahibi olmayı gerektirir.
HALKA HİZMET
Devletine milletine en üstün hizmetlerini yaparken insanları kutuplaştırmadan, şahsi ikballeri için kullanmadan, parti, siyasi görüş demeden evvel insan diyebilen bir yönetici olmayı gerektirir. Devletin valisi olmak bu türlü bir şey. İşte benim tanıdığım Necmettin Karaduman tam da tanım ettiğim bu bedellere sahipti. Devlet vazifesi yapmanın ve halka hizmet etmenin verdiği sorumluluğu işte bu kıymetlerle taşıyordu. Yıllar sonra Trabzon Tonya’da dayanak olduğumuz, bitirdiğimiz bir ilkokula onun ismini vermek bize nasip oldu. Ruhu şad olsun…
Trabzon’da 105 yıllık Maraş Caddesi
Size biraz tarihten bilgiler aktarayım. Trabzon’u fetheden Fatih Sultan Mehmet Han’dan iki yüz yıl kadar sonra Maraş’tan Trabzon’a gelen ahalinin katkılarının Trabzon’un bugünkü yapısına ulaşmasında faal bir rolü vardır. Aslında iki kent ortasında kardeşlik birinci kere o yıllarda başlar. Yıllar sonra ulusal çaba periyodunda ise Maraş’ın Fransızlar tarafından işgal edilmesi ve akabinde Maraş halkının kahramanca uğraşı ve zaferi Trabzon’da fevkalade bir karşılık bulur. Bunun üzerine Trabzon Belediye Meclisi 12 Şubat 1920 tarihinde toplanarak resen ve tek taraflı olarak Maraş’ı kardeş kent ilan eder. Bununla da yetinmez ve en büyük caddesinin ismini “Maraş Caddesi” yapar.
Bu dünyadan bir “Necmettin Karaduman” geçti
Benimhayatımda ilgi gördüğüm-gösterdiğim beşerler, birçok hoş kentler ve kurumlarla, çok hoş fırsatlar ve sürprizlerle buluşmamı sağlamıştır. O beşerler ki benim için çok özel, örnek aldığım insanlardı. Sayın Necmettin Karaduman da onlardan biridir. Trabzon doğumlu, Trabzon Lisesi’nden mezun merhum Necmettin Karaduman, Türkiye’nin efsane valilerinden, devletine ve milletine olan hizmeti ile iz bırakmış bir insandır.
Trabzon Tonya’daki Necmettin Karaduman İlkokulu.
HALK ONU ÇOK SEVDİ
1983-1987 yılları ortasında TBMM Başkanlığını da yapmış olan Sayın Karaduman aynı zamanda Trabzon milletvekiliydi. 1966-1970 yılları ortasında Kahramanmaraş’ta valilik yapmış ve halk tarafından çok sevilmişti. O denli ki misyon müddeti dolmak üzere iken Kahramanmaraş Belediye Meclisi sürpriz bir kararla en büyük ve en geniş caddesine Necmettin Karaduman ismini verdi.
TRABZON CADDESİ
Bunun da en önemli sebebi büyük bir kent olmasına karşın ana caddesinin bakımsız ve yetersiz olması, bu durumu kabullenmeyen Vali Karaduman’ın devletin imkanlarıyla çağdaş bir cadde haline getirmesiydi.
Fakat Karaduman, Meclis kararına karşın bu isme onay vermedi, kabul etmedi. Bu cadde yapılırken devletin imkanları kullanıldığı için caddeye kendi isminin konmasını hakikat bulmuyordu. Bunun üzerine Kahramanmaraş Belediye Meclisi Necmettin Karaduman’ın Trabzonlu olması ve Trabzon’da da yıllarca evvelce beri bir Maraş Caddesi bulunmasını göz önüne alarak, kararlarını değiştirdi. Bu teklif Karaduman’a cazip geldi ve onay verdi. Ve böylelikle Kahramanmaraş’ın üç buçuk kilometrelik “Hükümet Caddesi”nin ismi 1970 yılı sonlarında “Trabzon Caddesi” oldu. Ne kadar manalı değil mi? Bugün bu kardeş iki kentin birinin en büyük caddesi 105 oburu ise 55 yaşında…
İNSAN YAPITIYLA YAŞAR
Babamın çok değerli siyasi yol arkadaşlarını, ağabeylerini ve kentin ileri gelenlerini tanıdım. Bir periyoda tanıklık etmiş, liyakatli, bedelli insanlardı. Merhum Necmettin Karaduman ile Trabzon Belediye Liderlerinden merhum Orhan Karakullukçu benim nikah şahitlerim oldular. Onların hoş ve değerli imzaları bana dünya hoşu bir eş ve üç pırlanta evlat nasip etti…