Ayşegül ÖZBEK
Muğla Milas’ta Nihat Özdemir’in Limak’ı ile İbrahim Çeçen’in İC Holding’i 2 termik santrali işletiyor. Bu iki firma, MTA’nın 1968’de hazırladığı raporu münasebet gösterdi. Temmuz 2023’te, “33.3 milyon ton linyit rezervi var” diyerek jandarme dayanağında Akbelen Ormanı’na girdi. Binlerce ağaç kesilip, onbinlerce ton hafriyat çıkarıldı. Yüzeydeki toprak kaldırıldı fakat altında kelamı edilen kömür bulunamadı. Ormanımıza dokunmayın diyen köylüler haklı çıktı. İki işverenin işlettiği Yeniköy Termik Santrali yılda 3.5, Kemerköy ise 4.5 milyon ton linyit yakıyor. Akbelen’deki rezerv hakikat çıksaydı, 2 santralin muhtaçlığını 4 yıl karşılayacak, bugünkü düzenlemeye gereksinim olmayacaktı. İddia değil, direnenler haklı çıktı, Akbelen cenneti katledildiğiyle kaldı.
VEBALİ AĞIR OLUR
İki şirket artık; 57 yıl evvelki rapora dayanarak kazmak istediği bölgede 70 milyon ton kömür rezervi olduğunu argüman ediyor. Kömür varsa bile toprağın 26 ile 86 metre altında. Bu rezerv de yanlışsız çıkmazsa, bölgede binlercesi zeytin onbinlerce ağaç kesilecek. Su kaynakları kurutulacak. Tonlarca yüzey molozu verimli toprağı yok edecek.
88 yaşındaki Zehra Yıldırım ağacını, toprağını bu türlü korudu.
AKBELEN’DE NE OLDU?
Türkiye Erozyonla Uğraş, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Muhafaza Vakfı’nın (TEMA) 2022’deki “Kömür Madenciliği ve Termik Santrallerin Hidrojeolojik Tesirleri – Milas Örneği” raporu da Akbelen’deki talanı gözler önüne seriyor. Prof. Dr. İrfan Yolcubal raporu hazırladığı sırada Akbelen ocağından kömürün temin edilmesi için çalışmaların devam ettiğini ve gelecekte Karacahisar alanında da üretim planlanması yapılacağını kıymetlendirdi. Yolcubay raporunda şu bilgileri paylaştı:
“Akbelen alanının linyit rezervi 33,3 milyon ton, Karacahisar alanının rezerviyse 90 milyon tondur. Yeniköy Termik Santrali’nde yıllık olarak yaklaşık ortalama 3,5 milyon ton kömür yakılmaktadır. Kemerköy Termik Santraline ocaklarından kömür verilmektedir. Yıllık olarak yaklaşık ortalama 4,5 milyon ton kömür yakılmaktadır.”
AĞACA SARILDI LAKİN…
Toplamdaki 8 milyon ton kömür, şirketlerin dediği üzere yetseydi şu an Karacahisar’daki talan gündeme gelmeyecekti. Muğla’nın Milas ilçesindeki İkizköy’de yer alan Akbelen Ormanı, Limak Holding’in işlettiği Yeniköy Kemerköy Termik Santrali’ne linyit temin edilmesi için satılmasının akabinde direniş, 17 Temmuz 2021’deki kesim teşebbüsünden sonra nöbete dönüştü. Temmuz 2023’te kömür temini için ağaç kısmının başlamasıyla yükselen uğraşta açılan davalar, uzman keşifleri, yürütmeyi durdurma kararları sonuç vermedi, bölgede talan devam etti. Başta toprakların sahibi köylüler olmak üzere iklim aktivistleri ve vatandaşlar Akbelen’de büyük bir uğraş başlattı ve çadırlar kurarak alanda nöbet tuttu. Gece yarıları gelen jandarma baskınları dahil, tazyikli su, biber gazı ve copla alandaki nöbetçiler dağıtıldı. Vatandaşlar toprakları için barikat kurdu. Devam eden şovlarda akıllara toprağı için direnen 88 yaşındaki Zehra Yıldırım’ın polisin müdahalesi sırasında ağaca sarıldığı manzarası yansıdı. Zehra Yıldırım’ın ağaca sarıldığı ve genç bir bayanın da onu arttan kavrayarak koruduğu manzara direniş günlerinin simgesi oldu.