Özelleştirme Yönetimi Başkanlığının bahse ait duyurusu, geçen günlerde Resmi Gazete’de yayımlandı. 2012 yılından bu yana faaliyet gösteren santral, 393 milyon metreküp su kapasitesine, 115 megavat kurulu güce ve yıllık 343 gigavat-saat üretim kapasitesine sahip bulunuyor.
Özelleştirme kararına reaksiyon gösteren CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan mevzuyu TBMM gündemine taşıdı. Özcan, santralin stratejik, çevresel ve kamusal niteliğine dikkat çekerek, Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
YEREL İDARELERE ÇAĞRI
Özcan, yaptığı yazılı basın açıklamasında özelleştirilme kararında Muğla Büyükşehir Belediyesi ve Köyceğiz Belediyesinin itirazlarının hesaba katılmadığını belirterek, şunları kaydetti:
“Akköprü HES sırf güç üretimi açısından değil; bölgesel su idaresi, ziraî sulama, taşkın denetimi ve ekosistem istikrarı bakımından da kıymetli bir kamu yatırımıdır. Kelam konusu santral, Dalaman Çayı havzasındaki ziraî üretimi direkt etkileyen su rejiminin düzenlenmesinde merkezi bir rol oynamaktadır. Bu nedenle stratejik ve kamusal açıdan yaşamsal ehemmiyete sahip bir altyapı tesisinin özelleştirilmesi; kamu kontrolünün zayıflamasına, çevresel sürdürülebilirliğin riske atılmasına ve kamu kaynaklarının piyasa mantığına terk edilmesine yol açabilecektir. Güç üretimi üzere temel ve kamusal bir hizmetin özel bölüme devranı, hem kamu faydasına alışılmamış sonuçlar doğurabilecek hem de uzun vadede lokal halkın ömür kalitesi, çevresel bütünlük ve bölgesel ekonomik istikrar üzerinde olumsuz tesirler yaratabilecektir.”
Özcan, Muğla Büyükşehir Belediyesi ve Köyceğiz Belediyesinin, Akköprü HES’in kamusal olarak işletilmesi için her türlü efor içinde olacağını da vurguladı.
BAKANA 12 SORU YÖNELTTİ
Milletvekili Özcan, Güç ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti:
“Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) mülkiyetinde bulunan Akköprü HES ve santralin kullanımındaki taşınmazların özelleştirme kapsam ve programına alınmasının tüzel, ekonomik ve stratejik münasebetleri nelerdir? Bu kararın kamu faydasına uygunluğu konusunda yapılmış bir tesir tahlili mevcut mudur?
2012 yılında hizmete giren, teknolojik olarak aktüel ve yüksek üretkenliğe sahip bir tesisin özelleştirilmesinin kamu kaynaklarının faal ve verimli kullanımı ile stratejik altyapıların kamusal kontrolü üzerindeki olası tesirleri değerlendirilmiş midir? Bu kapsamda hazırlanan tahlil raporu kamuoyuyla paylaşılacak mıdır?
Akköprü HES’e ait özelleştirme kararına dair teknik, ekonomik ve çevresel fizibilite raporları, değerleme çalışmaları ve tesir tahlilleri kamuoyuna açık mıdır? Bu dokümanların kamu kontrolü ve şeffaflık unsurları çerçevesinde erişime açılması planlanmakta mıdır?
Akköprü HES’in özelleştirilmesi hâlinde, santralden elde edilen gelirlerin kamuya sağladığı yarar ile özel kesime devredildikten sonra beklenen yarar ortasında bir karşılaştırma yapılmış mıdır? Yapıldıysa bu karşılaştırmanın sonuçları kamuoyuyla paylaşılmış mıdır?
Akköprü HES’in özelleştirme süreci planlanırken, Muğla Büyükşehir Belediyesi, Köyceğiz Belediyesi, sulama birlikleri, ilgili meslek odaları, bölge halkı ve sivil toplum kuruluşlarının görüşleri alınmış mıdır? Alınmadıysa münasebeti nedir?
Bölge halkının ömür hakkını, çevresel sürdürülebilirliği ve lokal ekonomiyi direkt etkileyen bu tıp karar süreçlerinde halkın iştiraki neden sağlanmamıştır?
Akköprü HES’in özelleştirilmesinden sonra, işletmeci şirketin etraf muhafaza yükümlülüklerinin kontrolü nasıl ve hangi kurumlar aracılığıyla sağlanacaktır? Güç üretimi sürecinde Dalaman Çayı ekosistemine yönelik oluşabilecek ziyanların önlenmesi emeliyle hangi tedbirler alınacaktır?
Akköprü HES’in stratejik pozisyonu, Dalaman Çayı üzerindeki su rejimi idaresi ve ziraî sulama açısından bölgeye sağladığı fonksiyon dikkate alındığında özelleştirmenin bölgedeki ziraî üretim, taşkın idaresi ve çevresel sürdürülebilirlik üzerindeki mümkün tesirleri tahlil edilmiş midir?
Özelleştirme sonrası Akköprü HES’in üretim kapasitesinde düşüş yaşanması ihtimali değerlendirilmiş midir? Santral için rastgele bir minimum üretim taahhüdü öngörülmekte midir?
4046 sayılı Özelleştirme Kanunu kapsamında bu özelleştirme sürecinde kamu ziyanı doğmaması ismine hangi ön kontrol ve denetim düzenekleri devreye alınmıştır?
Akköprü HES’te hâlihazırda vazife yapan işçinin özelleştirme sonrası istihdam statüleri ne olacaktır? İş teminatları, özlük hakları ve toplumsal haklarına ait ne çeşit düzenlemeler öngörülmektedir?
Akköprü HES dışında, 2025 yılı prestijiyle özelleştirme kapsamına alınan öteki hangi hidroelektrik santraller bulunmaktadır? Bu tesislerin isimleri, bulundukları vilayetler ve uygulanacak özelleştirme teknikleri nelerdir?”