İspanya’nın Granada kentindeki İslam mimarisinin en değerli yapıtları ortasında yer alan El Hamra Sarayı’na benzediği için Avrupalı bilim insanlarınca “Anadolu’nun El-Hamrası” olarak da nitelendirilen yaklaşık 800 yıllık Divriği Ulu Mescidi ve Darüşşifası, inanç ve tarih turizmi açısından kentin en değerli yapıtları ortasında yer alıyor.
Anadolu beyliklerinden Mengücekoğulları periyodunda hükümdar Süleyman Şah’ın oğlu Ahmed Şah tarafından 1228 yılında yaptırılan Divriği Ulu Mescidi 1280 metrekare, caminin bitişiğinde Behram Şah’ın kızı Melike Turan Melek’in tıpkı yıl yaptırdığı darüşşifa da 768 metrekarelik alanda bulunuyor.
Darüşşifa taç kapısı, caminin kuzey ve batı taç kapısı ile Şah Mahfili taç kapısının her biri birbirinden farklı eşsiz bezemeleri ile dikkati çekiyor.
2015 yılında onarımına başlanılan Divriği Ulu Cami ve Darüşşifası’nda çatı değişimi, lazer temizleme, enjeksiyon sistemi, güçlendirme çalışması üzere süreçler gerçekleştirildi. Caminin etrafında bulunan 190 bina kamulaştırılarak etraf düzenlemesi yapıldı.
Restorasyonun akabinde yapıtı 72 bin ziyaretçi gezdi
Divriği Ulu Mescidi İmam Hatibi ve istekli mihmandarı Nail Ayan, tarihinin en kapsamlı onarımını geçiren yapıtın geçen yıl mayıs ayında ibadete ve ziyarete açılmasının akabinde ziyaretçi akınına uğradığını söyledi.
Eserin bilhassa Ramazan Bayramı’nda ağır ziyaretçi ağırladığını belirten Ayan, onarımın akabinde yaklaşık 72 bin ziyaretçinin Divriği Ulu Mescidi ve Darüşşifası’nı gezdiğini söz etti.
Ayan, ziyaretçilerin onarımı çok beğendiğini lisana getirerek, “El emeği göz parıltısı bu eser hoş bir onarım çalışması ile ortaya çıktı. Yapıtımız hak ettiği pahası de gördü. Bizden sonraki kuşaklara de hak ettiği biçimde bırakılacak” dedi.
“Japonya ve Almanya’dan konuklar ziyaret için geliyor”
Eseri ziyarete gelenlerin yüklü olarak yerli turistlerden oluştuğuna lakin yurt dışından da ziyaretçileri olduğuna değinen Ayan, şunları kaydetti:
“Japonya ve Almanya’dan konuklar ziyaret için geliyor. Yapıtı gördükleri vakit hayretler içinde kalıyorlar, hayranlıklarını gizleyemiyorlar ve tekraren fotoğraf çekiliyorlar. Japonya’dan gelen konuklarımız, ‘Bizde bu türlü bir eser olsaydı, bunu fanus içerisine alırdık’ diyorlar. Bu da yapıta çok değer verdiklerini gösteriyor. Gelenler onarımın hakkıyla yapıldığını söylüyor. Gelen sanat tarihçileri, mimarlar yapıtın onarımın çok hoş olduğunu söylüyor.”
Sloganlarının “Bu yapıtı görmeden ölmeyin” olduğunu anımsatan Ayan, “Eseri görmeden ölmeyelim. Sanat tarihi, inşaat mühendisliği, mimari okuyan öğrencilerimizin bu yapıtı görmeden diploma almamalarını tavsiye ediyorum” diye konuştu.
Ziyaretçiler hayran kalıyor
Ziyaretçilerden Ayşe Kozu da daha evvel geldiğinde yapıtın onarımda olduğunu belirterek, “Restorasyonun hakikat ve hoş yapıldığını gördük. Özgünlüğünden bir şey kaybetmemiş, etkileyici ve doğallığını hakikaten koruyor. Emeği geçenlere teşekkür ederiz” sözlerini kullandı.
Sakarya’dan yapıtı görmeye gelen Behlül Kiraz da daha evvel birçok tarihi eser ziyaret ettiğini lakin Divriği Ulu Mescidi ve Darüşşifası’nın çok farklı olduğunu vurguladı.
İbrahim Arslan ise birinci kere gördüğü eser karşısında hayranlığını gizleyemediğini lisana getirerek, onarımda emeği geçenlere teşekkür etti.
Tugay Aslan da daha evvel fotoğraflarını gördüğü yapıtı yakından görmenin memnunluğunu yaşadığını söyledi.
Gökhan Yardımcı ise tarihi dokusuyla görenleri hayran bırakan ecdat yadigarı yapıtı çok beğendiğini tabir etti.