Trabzon’un Of ilçesine bağlı Kılavuz köyünde ortaokul mezunu Hasan ve okuma yazması olmayan Nihayet Durukanoğlu’nun,10 çocuğundan 7’incisi olarak doğdu.
Köylü anne-babanın eforuyla, 8’i kız 2’si erkek, 10 kardeş üniversite bitirdi. Öğretmen, bankacı, akademisyen, mühendis, fizikçi, profesör hatta rektör oldu.
OKUMAMAKTA KARARLIYDI
O çocuklardan biri olan Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz,
“Lise 2’ye kadar çift dikiş giden çok tembel bir çocuktum. Lisede 3 yıl vakit kaybettim. Ailem benden o kadar ümitsizdi ki, ‘Ne okursan oku fakat oku’ noktasındaydı. YKS 2025 sonuçları açıklandığında 1.6 milyon genç elenecek. Genç kardeşim; ümidini asla kaybetme” dedi.
KÖYDEN ÇIKAN MUCİZE
Uluslararası fizikçi Profesör Durukanoğlu Feyiz, hayat dersi hayatını SÖZCÜ’ye anlattı: “Köyde doğdum. Babam, ortaokul mezunu bir devlet memuruydu. Çocuklarının okumasını çok istiyordu. İlkokula, Giresun’da başlayıp, Çorlu’da zar güç bitirdim. Ortaokula da Çorlu’da başlayıp; İstanbul’da zorlukla bitirdim. Çay toplayan, damdaki inekleri sağan bir köy kızıydım. Okumak istemiyordum.”
SIRTINDA 45 KİLO YÜK
“10 kardeşiz, köye çay toplamaya giderdik. Babama, ‘Ben okumayacağım’ resti çekince, çok kızdı. Beni, köye yolladı. Sırtımda 45 kilo çay sepetiyle, saydım her gün 165 merdiveni 2 kere inip çıkıyordum. Sırtımda 45 kilo yükle hayat muhasebemi yaptım. Hayatta, daha sıkıntı bir şey olamazdı. Liseye devam etme kararı aldım. Öğrenmenin tadına vardım. Gece 5’lere kadar çalıştım.”
ATATÜRK SAYESİNDE OKUDU
“Matematik ve fizik hocalarım sayesinde fizikçi oldum. İÜ Fizik kısmını, 1983’de en yüksek puanla kazandım. Üniversitedeyken, doktora için yurtdışına gitmeye karar verdim, Atatürk’ün çıkardığı 1416 sayılı kanunla, devlet beni burslu yurtdışına gönderdi. Wisconsin Üniversitesi’nde yüksek lisans, Kansas Üniversitesi’nde doktora yaptım”
“TÜRK MİLLETİNE BORÇLUYUM”
“ABD’de, 10 yıl kaldım. Atatürk bursuyla yurtdışına gönderilen her Türk genci üzere ülkeme döndüm. Aldığım bursunun karşılığı mecburi hizmet olarak, İTÜ fizik mühendisliğinde misyona başladım. Okuyup, fizik profesörü olmamı Atatürk’e ve Türk milletine borçluyum. Türkiye; Engin Arık, Nihat Berker, Feza Görsoy, Erdal İnönü, Aziz Sancar üzere bilim insanları yetiştirmiş bir ülke. Bilim, okyanustur. Bilim insanlarının ortak özelliği çalışkan, idealist ve meraklı olmaları. Üniversite tercihi yaparken, hayallerinizin peşinden koşun. Gençler; Atatürk ihtilallerine, bilime ve kendinize inancınızı asla kaybetmeyin.”
“FİZİKÇİ OLMAM İÇİN EŞİM BULAŞIK YIKADI”
“Amerika’ya gittiğimde 26 yaşındaydım. İÜ fizikten sınıf arkadaşım, aşkım Turgut Feyiz ile evlendik. Birimiz bilim insanı olacak, oburu para kazanacaktı. Fizikçi olmam için eşim bulaşık yıkadı, marketlerde çalıştı. Yüksek lisansını, elektronik mühendisliğinde yaptı. ABD’den kucağımda 2.5 yaşındaki oğlum Berk’le döndük. Oğlum artık New York’ta yaşıyor. Caz okulu bitirip, müzisyen oldu. Gençler, keyifli olacağınız meslekleri seçin.”
ÜNİVERSİTELER DÖNÜŞMELİ
“Doğru ekosistem yaratılırsa, gençler dayanılmaz işler yapıyor. Üniversiteler, gençlerin eğlenip hayattan keyif alarak bilimsel araştırmalar yapacağı yerlere dönüşmek zorunda. Lisans öğrencileri araştırma eko sisteminin kesimi yapılmalı. Rektör olmak için rektör olmadım. Dağcılık Kulübü öğrencilerimle dağlara çıkıyor, Yelken Kulübü öğrencilerimle kürek salıyorum. Öğrencilerimde, cep telefonum var.”
PARA ÖNCELİK OLMASIN
“Türkiye’de, çok düzgün fırsatlar sunan üniversiteler var. Tercih yaparken, tanınan kısımlar yerine akademisyenlerin araştırmacı kimliklerine, üniversitenin milletlerarası yayın ve niteliklerine bakın. Maaş düşünerek bir kısmı seçmek, hayatınızın yanlışı olur. Sevdiği işi yapan, hayatta başarılı olur. Meslek seçerken, para önceliğiniz olmasın.”