Kuantum teknolojilerinde kullanılan kriyojenik sistemlerin üreticisi Bluefors, büyük bir adım atarak Seattle merkezli teşebbüs Interlune ile tarihi bir muahedeye imza attı. Interlune, 2028’den itibaren Ay yüzeyinden Helyum-3 çıkararak bu kıymetli maddeyi litresi 2.500 dolardan satışa sunmayı hedefliyor.
BU UNSUR NE İŞE YARAYACAK?
Interlune, Ay’dan elde edeceği Helyum-3’ü hem devletlere hem de özel kesim şirketlerine satmayı planlıyor. Bilhassa ulusal güvenlik, medikal görüntüleme, füzyon gücü ve kuantum bilgisayarları için kritik değere sahip olan Helyum-3’e olan talep süratle artıyor.
Geçtiğimiz günlerde açıklanan mutabakata nazaran Bluefors, 2028 ile 2037 yılları ortasında Interlune’dan her yıl 10 bin litre Helyum-3 satın alacak. Bu ölçü, bugüne kadar yapılan en büyük Ay kaynağı satın alımı olarak kayıtlara geçti.
Interlune CEO’su ve Blue Origin’in eski başkanı Rob Meyerson, “Kuantum teknolojilerinin çoğunluğu Bluefors sistemlerine dayanıyor. Bilimsel ve medikal keşiflerin önünü açacak bu işbirliğini duyurmaktan heyecan duyuyoruz” tabirlerini kullandı.
SİSTEMLER HAZIRLANDI
2020’de kurulan Interlune’un kurucuları ortasında Blue Origin’in eski baş dizayncısı Gary Lai ve Apollo 17’nin yaşayan tek üyesi olan jeolog Harrison Schmitt bulunuyor. Şirket, son beş yılda 18 milyon dolardan fazla yatırım toplayarak Ay yüzeyinden Helyum-3 çıkaracak robotik sistemler geliştirdi.
Planlara nazaran 2027’de bir demonstrasyon misyonu, 2029’da ise bir pilot tesis hayata geçirilecek. 2028’den itibaren de ticari üretim başlaması hedefleniyor.
AY’DA NE KADAR OLDUĞU BİLİNMİYOR
Helyum-3 madenciliği yıllardır büyük bir heyecan yaratsa da uzmanların bir kısmı bu bahisteki iyimserliğe temkinli yaklaşıyor. Çünkü Apollo ve Luna vazifelerinden getirilen örneklerde Dünya’dakinden daha yüksek yoğunluk ölçülse de Ay’daki toplam rezerv ölçüsü hâlâ meçhul.
Yine de Interlune’un Bluefors ile yaptığı bu mutabakat, Ay kaynaklarının artık bilim kurgu olmaktan çıkıp önemli bir ticari potansiyele dönüştüğünü gösteriyor. Kuantum bilgisayarların geleceği için kritik görülen bu adım, uzay madenciliğinde yeni bir çağın habercisi olabilir.