Bu ayın birinci günlerinde yayımlanan Resmi Gazete kararı ile emlak vergileri ve belediye rayiç bedelleri yine düzenlenirken, son 3 yılda 10 ila 15 kat ortasında artırılan rayiç bedeller, bilhassa yüksek enflasyon ortamında görülen ‘usulsüz tapu bildirimi’ hadiselerinin bıçak üzere kesilmesine neden oldu.
Daire satışında alıcı ve satıcı tarafın daha az vergi ödemek için başvurduğu yöntemsiz beyan yolunu engellemek için Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı grupları koordineli bir çalışma yürütürken, Türkiye’nin 81 vilayetinde yapılan konut satışları 5 yıl geriye dönük olacak biçimde tarandı.
100 BİNİN ÜZERİNDE DAİRE TESPİT EDİLDİ
Son 5 yıla yönelik yapılan kontrollerde 7 milyonun üzerindeki gayrimenkul satışı incelenirken, birinci basamakta kuşkulu olduğu tespit edilen 100 binin üzerindeki dairenin sahiplerine ihtar yazısı gönderildi. Tamamlanacak kontrollerle birlikte kelam konusu sayının milyonu aşması beklenirken, yöntemsiz satış süreci için hem alıcı hem de satıcı taraflar muhatap olarak kabul ediliyor.
EVLERE YAZI GÖNDERİLİYOR
Halihazırda yürürlükte olan yönetmeliğe nazaran, konut evre süreçlerinde satışa bahis gerçek bedelin yüzde 4’ü tapu harcı olarak ödenmek zorunda. Yasaya nazaran kelam konusu bedel alıcı ve satıcı ortasında eşit olarak hisse edilse de, fiili uygulamada çoğunlukla yüzde 4’lük tapu harcının tamamını alıcı taraf üstlenmekte.
Bu nedenle alıcı ve satıcı tarafın ortasında yaptığı kelamlı mutabakat ile birden fazla vakit gayrimenkul satış bedeli düşük gösterilmekte ve bu usulle ödenecek tapu harcı da düşük tutulmakta.
Söz konusu uygulamanın kanunlara alışılmamış olduğunu belirten Gelir Yönetimi Başkanlığı (GİB), oluşturulan takımlar ve yapay zeka dayanaklı programlar ile 81 vilayette gayrimenkul alım-satım süreçlerini 5 yıl geriye dönük olacak biçimde taradı.
Taşınmazın bulunduğu bölgedeki ortalama fiyatlar ve gayrimenkulün yaşı, nitelikleri, büyüklüğü üzere bedeller dikkate alınarak oluşturulan çizelgede, belirtilen sayının gerçek bedelin epey altında kalması halinde kelam konusu taşınmazın satıcısı ve alıcısı, adreslerine gönderilen beyanname ile savunma yapmaya davet edilmekte.
FAİZİYLE BİRLİKTE GERİ ÖDEYECEKLER
Verilen savunmanın akabinde yapılan kontrollerde, tapu bedelinin gayeli formda düşük tutulduğuna karar verilmesi halinde kelam konusu taşınmazın eski sahibi ile yeni sahibi, gerçek paha ile beyan edilen paha ortasındaki fark meblağını yasal faiziyle birlikte ödemek zorunda bırakılıyor.