Emtia piyasasında, bakır fiyatlarında görülen sert hareketler bakırın bilhassa ABD iktisadı için petrolün önüne çıkabileceği öngörülerini tekrar öne çıkarırken, petrolün de hala geniş kullanım alanı göz önünde bulundurulduğunda bu öngörü tartışmalı hale geliyor.
ABD’nin bakır ithalatına yönelik tarife tehdidi, bakır fiyatlarının rekor düzeylere çıkmasına yardımcı oldu.
Tarife tehditlerinin yanı sıra bilhassa Çin’in bakır talebinin artması ve global çapta bu eserin arzında yaşanan sorunlar fiyatları rekor düzeylere taşıdı.
Çin’de emlak piyasasında görülen badirelere rağmen elektrikli araç ve yenilenebilir güç alanlarındaki faaliyetlerin ağır biçimde devam etmesi bakıra talebi artırıyor.
Analistler, bakırın bir çok alanda kullanılan kritik bir eser olduğunu belirterek, ABD Başkanı Donald Trump’ın endüstriyel bakır ithalatını ulusal güvenlik açısından potansiyel bir risk olarak görmesiyle birlikte bu eserin ehemmiyetinin daha da arttığını söz etti.
Küresel ekonomik aktivitenin gidişatında kıymetli bir yere sahip olan bakır güç üretimi, iletimi ve depolanmasından sorumlu olan global bilgi iktisadının merkezinde yer alıyor. Bakır böylelikle bilgi paylaşımında da değerli bir bileşen olarak öne çıkıyor.
Bakırın libresi 5,33 dolarla tarihi tepeyi test etmişti.
Geçen yıllarda da bakırda görülen sert hareketler, bu eserin petrolün önüne geçebileceği öngörülerine neden olmuştu.
TRUMP’IN FOSİL YAKIT ÜRETİMİNİ ARTIRMA HAMLELERİ
Bakırın bilhassa ABD iktisadında petrolün yerini alana kadar, öngörülere rağmen petrolün hala kullanım alanı ve global iktisattaki değeri hesaba katılınca, bu öngörünün gerçekleşmesinin sıkıntı olabileceği kestirim ediliyor.
Petrol, ulaşım, araçların yakıt kullanımı, hanelerin ısınması, fabrikaların güç gereksinimi, tarım başta olmak üzere çok geniş bir kullanım alanına sahip.
Rusya-Ukrayna savaşının akabinde ülkeler yeşil güç üretimi için çalışmalara daha çok tartı verse de bu petrolün değerinde kayda paha bir azalışa neden olmadı.
Elektrikli araç üretiminin yaygınlaşmasına rağmen fosil yakıtlarla kullanılan araçların yerini büsbütün alması üzere bir durum şu anda kelam konusu değil.
Analistler, ABD Başkanı Donald Trump’ın fosil yakıt üretimini artırmaya yönelik yeni siyasetlerinin tesirlerinin yakından takip edildiğini belirtti.
Vadeli süreç ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, “Bakırın kıymetli bir hale geleceği yanlışsız. Bilhassa son periyotta bakır tarafında talebin arttığını görüyoruz. Tüm dünyada global talepte artış var.” dedi.
Bunun en büyük sebebinin bilhassa yenilenebilir güç ve elektrikli araçlara talebin artması olduğunu belirten Ergezen, bu iki dalın global çaptaki büyüme oranlarına dikkati çekti.
Yenilenebilir güç ve elektrikli araç bölümlerinde bilhassa Çin tarafında çok önemli bir büyüme olduğunu vurgulayan Ergezen, Çin’in elektrikli araçlarda neredeyse dünyada çok aktif bir pozisyona geldiğini kaydetti.
Ergezen, bu türlü olunca da doğal olarak bakır talebinde artış görüldüğünü tabir etti.
Bakırda talep tarafındaki artışın devam edeceğinin bir gerçek olduğunu aktaran Ergezen, “Bakır çok daha ön plana çıkan bir emtia haline gelmiş durumda. ‘Peki petrolün yerini alabilecek mi?’ diyebilmemiz için şimdi çok erken.” tabirlerini kullandı.
Ergezen, petrolün emtia piyasasında anlık olarak dünyada en fazla süreç gören eser olduğunu vurguladı.
Petrolün emtia piyasasında çok önemli talebi olan eser olduğunu, yalnızca otomotiv dalında değil birçok alanda kullanıldığını lisana getiren Ergezen, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Yani günlük hayatımızda gördüğümüz, kullandığımız birçok eşyanın ham hususu aslında petrol. Bu türlü olunca bakırın doğal olarak petrolün yerini alabilmesi çok mümkün değil yahut en azından bu kadar geniş bir kullanım alanı bulabilmesi çok fazla mümkün olmayacak. O yüzden ben bunun petrolün yerini alabileceği konusundaki yorumları çok optimist yorumlar ve gerçekçi olmayan yorumlar olarak görüyorum.”
TRUMP’IN OTOMOTİV DALINA YÜZDE 25’LİK GÜMRÜK VERGİSİ
Ergezen, ABD Başkanı Donald Trump’ın otomotiv kesimine yüzde 25 gümrük vergisi uygulama kararının bilhassa ABD tarafında fosil yakıtları kullanan arabaların daha fazla gündemde olmasına yol açabileceğini belirtti.
ABD’de elektrikli arabalara talep olduğunu fakat bu elektrikli arabaların Tesla haricinde çoklukla dışarıdan ithal edilen araçlar olduğunu tabir eden Ergezen,
“Bir sefer buradaki talebin kesileceğini söyleyebiliriz. Bu talebin kesilmesiyle birlikte klasik araçlardaki talebin daha fazla olacağını söylememiz mümkün.” tabirlerini kullandı.
ABD’de paladyum, platin üzere otomotiv kesiminde kullanılan fakat fosil yakıtlara dayalı ham unsurların ön plana çıktığının görülebileceğini lisana getiren Ergezen, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Ama genel olarak otomotiv kesiminde elbette ek verginin geliyor olması burada ekonomileri yavaşlatma tesirini öne çıkaracak. ABD tarafında tahminen talebin arttığını görebiliriz. Bu durum ABD iktisadını destekleyebilir ancak global iktisat açısından bir ölçü problemli. Burada her vakit konuştuğumuz Trump’ın uygulamış olduğu vergilerin, ek kısıtlamaların dünya ticaretini yavaşlatma tesiri çok daha ön plana çıkacaktır. Bunun tesirinin de doğal olarak yalnızca tek bir emtiada değil, birçok emtiada görme ihtimalimiz mümkün. Değerli metaller ve petrol dahil bunu görebiliriz.”