Bireysel kredi kartı ve muhtaçlık kredisi borçlarını ödemekte zorlananlar için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından başlatılan yine yapılandırma düzenlemesi, uygulamada beklenen etkiyi yaratmadı. Kurallar gevşetilse de, borçlu vatandaşlar bankaların keyfi tavırları nedeniyle yapılandırma imkanına çoğunlukla ulaşamıyor.
YAPILANDIRMA KAPSAMI GENİŞTELİLDİ ANCAK BANKALAR YANAŞMIYOR
BDDK, 10 Temmuz’da aldığı kararla geçen yıl yürürlüğe giren ferdî kredi yapılandırma düzenlemesinin kapsamını genişletti. Buna nazaran, ferdî kredi kartı ve muhtaçlık kredisi borçları 48 aya kadar tekrar yapılandırılabilecek. Yapılandırma için borçluların üç ay içinde müracaat yapması gerekiyor. Yeni kararla yalnızca taban fiyatını ödeyemeyen değil, devir borcunu kısmen ya da büsbütün ödeyemeyen kart sahipleri de yapılandırmadan faydalanabilecek.
Ancak vatandaşın yaşadığı tablo farklı. Bankalar yapılandırma müracaatlarına olumlu dönüş yapmıyor. Taşınabilir uygulamalara yapılandırma seçeneği koyan kimi bankalar, müracaatları teknik münasebetlerle reddediyor. Bir vatandaşın yaşadığı örnekte, son taban ödemesini 12 Haziran’da yapan kişi, yapılandırma başvurusu yapmasına karşın “gecikmiş ürün” kriteri karşılanmadığı gerekçesiyle reddedildi. Meğer yeni düzenleme, kısmi ödeme yapamayan borçluların da yapılandırmadan faydalanabilmesini öngörüyor.
BDDK ZARURÎ TUTAMIYOR
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın haberine nazaran, BDDK yetkilileri, bankalara yapılandırma zaruriliği getiremediklerini, yalnızca kuralları esnettiklerini belirtiyor. Yapılandırmanın büsbütün bankaların insiyatifinde olduğunu, hatta icralık borçların bile yapılandırma kapsamına alınabileceğini söylüyorlar. Lakin birçok banka, kendi siyasetlerini münasebet göstererek yapılandırma taleplerini geri çeviriyor.
Öte yandan BDDK’nın haftalık bilgilerine nazaran, ferdi muhtaçlık kredilerinde tahsili gecikmiş alacak oranı yüzde 5,18’e, kredi kartlarında ise yüzde 4,33’e yükseldi. Bu oranlar, son bir yılda sırasıyla yüzde 127 ve yüzde 178 artış gösterdi.
Finansman tarafında ise Merkez Bankası’nın siyaset faizinde yaptığı indirim, hem muhtaçlık kredisi hem de TL mevduat faizlerini aşağı çekti. Geçen hafta 100 bin liralık 32 gün vadeli mevduata yüzde 46,5 faiz verilirken, bu oran bu hafta yüzde 44,5’e düştü. Kredi faizleri de ortalama yüzde 3,99 düzeylerine indi.