Küresel ısınma ile çaba devam ederken, bilim dünyasından gelen yeni bir araştırma, gezegenimizin geleceğine dair en karamsar senaryoları bile gölgede bırakan bir ihtarda bulundu.
Daha evvel gözden kaçan sera gazı kaynaklarını hesaba katan yeni iklim modelleri, 2200 yılına gelindiğinde global sıcaklıkların 7°C üzere yıkıcı bir düzeye ulaşabileceğini ortaya koydu. Bu varsayım, acil ve radikal adımlar atılmazsa gezegenin istikrarının geri döndürülemez bir biçimde bozulabileceği manasına geliyor.
Gezegen ısınıyor, ısındıkça daha fazla gaz salınıyor
Yeni ve telaş verici varsayımların temelinde, araştırmacı Andrey Ganopolski ve grubunun geliştirdiği, evvelki simülasyonların sıklıkla ihmal ettiği iki kritik faktörü içeren gelişmiş bir model yatıyor: Eriyen permafrost (donmuş toprak) katmanından salınan karbondioksit ve sulak alanlardan yayılan metan gazı.
Bu ögeler, tehlikeli bir “iklim geri bildirimi” döngüsü yaratıyor: Gezegen ısındıkça atmosfere daha fazla gaz salınıyor, bu da ısınmayı daha da hızlandırarak denetimden çıkma riski taşıyan bir sarmal oluşturuyor.
Araştırmanın en rahatsız edici bulgularından biri de “iklim ataleti” gerçeği. Modele nazaran, bugün prestijiyle tüm sera gazı emisyonları dursa bile, gezegenin kendi iç sistemleri nedeniyle ısınmaya devam etme riski bulunuyor.
Kritik eşik çoktan aşıldı
Simülasyonlar, bu senaryoda dahi gezegenin 3°C daha ısınma ihtimalinin %10 olduğunu gösteriyor. Bu durum, kritik eşiklerin çoktan aşılmış olabileceğine dair önemli kaygılar doğuruyor.
Ayrıca, bulut oluşumu ve hava nemi üzere zincirleme tepkilerin da ısınmayı yoğunlaştırabileceği ve tek başlarına sıcaklıkları 2 ila 5°C ortasında artırabilecek bir “güçlendirici etki” yarattığı belirtiliyor.
Ancak bilim insanları, karamsar tabloya karşın umudun büsbütün tükenmediğini belirtiyor. Şayet emisyonlarda çok önemli ve süratli kesintilere gidilirse, 3°C’lik bir ısınmanın hala önlenebileceğine inanılıyor.
Araştırmacılar, bu gayeye ulaşmak için kaybedilecek her bir yılın kritik olduğunu ve gecikmenin faturasının gelecek kuşaklar için çok ağırlaşacağını vurguluyor.
Rapor, insanlığı bir yol ayrımına getiriyor: Gelecek jenerasyonlar için yaşanabilir bir gezegen bırakmak ismine kolektif bir sorumlulukla derhal harekete geçmek ya da geri dönüşü olmayan sonuçlara teslim olmak.