“Salmonella cinsi bakterilerin neden olduğu besin zehirlenmeleri, çoğunlukla gereğince pişirilmemiş tavuk, kırmızı et, yumurta, süt ve süt eserleri ile mayonez üzere soslardan, ağız yoluyla bulaşır” diyen Mikrobiyolog Dr. Öğr. Üyesi İpek Ada Alver, kelamlarına şöyle devam etti:
“Bu patojen mikroorganizma, işçi ve işletme hijyeninin yetersizliği, yiyeceklerin gereğince pişirilmemesi, uygun olmayan şartlarda hazırlanması ve koruma edilmesi, ferdî el hijyeninin sağlanmaması yahut sinek, böcek, fare üzere taşıyıcı vektörler aracılığıyla direkt ya da dolaylı yollarla bulaşabilir. Bu durum insan sıhhatini önemli biçimde tehdit eder.”
Bahar ve yaz aylarının bu bakterinin üremesi için elverişli şartlar yarattığına değinen Dr. Öğr. Üyesi Alver, “Bu bakteri oral yolla alındığında mide asidik içeriğine güçlü olanlar süratle ince bağırsağa yerleşir. Akabinde ince bağırsağın geri emilim sağlayan kısmına yerleşerek süratle kolonize olmaya ve üremeye başlar. İşte bu kademeden sonra bakteri virülans faktörlerini ve toksinlerini salarak hem geri emilim sistemini bozar hem de kana karışarak öteki doku ve organlara da süratle yayılır ve bağışıklık sistemini düşürür” dedi.
‘SALMONELLOZ BELİRTİSİ OLANLAR VAKİT KAYBETMEDEN HASTANEYE BAŞVURMALI’
Salmonelloz olaylarında görülen belirtiler hakkında konuşan Alver, “Halsizlik, mide bulantısı, kusma, ateş, karın ağrısı ve kramplar, karında şişlik, ishal en sık gözlemlenen belirtileri ortasındadır.
İshal ve kusma ile birlikte sıvı-elektrolit kaybeden bedende, ağız ve ciltte kuruma, solgunluk, iştahsızlık, halsizlik üzere hafif semptomlardan baş dönmesi, sersemlik, şuur bulanıklığı, karaciğer ve böbrek yetmezliği üzere çoklu organ hasarı meydana gelebilmektedir.
Hastaları sıvı elektrolit kaybına bağlı hipovolemik şoktan kaybettiğimizden ötürü besin zehirlenmesi yani Salmonelloz belirtisi yaşayan bireylerin vakit kaybetmeden hastaneye başvurmaları ve sıvı replasman ve antibiyotik tedavilerine başlanmaları gerekmektedir” dedi.
‘GIDA ZEHİRLENMELERİNİN ÖNLENMESİNDE KONTROL ÖNEMLİ’
Gıda zehirlenmelerinin daha çok tavuktan kaynaklandığını belirten Alver şunları söyledi:
“Havaların sıcaklamaya başlaması ile birlikte besin zehirlenmelerinde artış gözlemliyoruz. Denetlenmeyen restoranlarda ve büfelerde bozulma belirtilerinin anlaşılmaması için kokmuş tavukların yıkandığı, çeşitli baharat ya da soslarla kamufle edildiği, farklı sakatat eserleri ile karıştırıldığı, daha evvelki günlerden kalmış tavuk dönerin üzerine yeni eser eklendiği, hijyenik olmayan şartlarda hazırlandığı, pişirildiği ve koruma edildiği belirlenmiştir.
Salmonelloz olaylarında tavuk başta olmak üzere et, salam, sosis üzere besinler, yumurta, balık ve mayonez üzere soslar, dondurma, bebek mamaları, sütlü tatlılar üzere süt ve türevi eserler de dahildir. Bu besinler karbonhidrat, vitamin ve protein kaynağı bakımından varlıklı olduğundan ötürü günlük tüketilmesi gereken besin unsurlarıdır.
Dolayısı ile Salmonelloz hadiselerinin önlenmesinde bu besinlerden kaçınmak yerine denetlemeler ve çalışanlara hijyen eğitimi verilmesi en kıymetli adımdır. Şu an beşerler Salmonelloz olaylarındaki artıştan ötürü tavuk tüketmekten çekiniyor. Bu nedenle bu üslup hadiselerde Caydırıcı cezaların verilmesi hem toplum sıhhatinin riske atılmasını hem de ekonomik kayıp yaşanmasının önüne geçilebilecektir.”