Geçtiğimiz yıl yapılan değişiklikler ile birçok farklı sınıftaki şoför evrakının alım şartlarında esnetmeye gidilmiş, ayrıyeten B sınıfı ehliyet sahiplerinin 125 cc’ye kadar motosiklet kullanmasına imkan tanınmıştı.
İçişleri Bakanlığı’nın trafik kuralları ve cezalarına yönelik yaptığı düzenlemeler tüm süratiyle devam ederken, toplumsal medyada dolanıma sokulan bir haber ile Artık IQ’su 79’un altında olan bireylere ehliyet verilmeyeceği öne sürüldü.
UYGULAMA 10 YILDIR YÜRÜRLÜKTE
Dolaşıma sokulan ve yeni bir değişiklikmiş üzere sunulan uygulama, 2015 yılından beri yürürlükte. 10 yıl evvel Şoför Adayları ve Şoförlerde Aranacak Sıhhat Kuralları ile Muayenelerine Dair Yönetmelik’te yapılan değişiklik ile ehliyet sahibi olmak için aranan kaideler ortasına zeka geriliği (IQ seviyesi 79 ve altı), bunama sorunu, his ve heyecanı kanıyı bozan daima bir hastalığı olmama kaidesi eklenmişti.
Mevzuatta yer almasına karşın fiilen şoför adaylarına rastgele bir zeka testi yapılmazken, kalıtsal bir rahatsızlık yaşayıp yaşamadıkları sorulmakta. Bu durumun münasebetini açıklayan uzmanlar, ehliyet için gerekli olan sıhhat raporu muayenesinde 79 IQ’nun altında kalan bireylerin tabipler tarafından çarçabuk tespit edilebileceğini ve harici bir teste muhtaçlık duyulmadığını belirtmekte.
İŞTE EHLİYET ALAMAYACAK KİŞİLER
29 Aralık 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan değişiklik ile sıhhat muayenesine ait şu sözlere yer verildi:
Tabip tarafından, şoför yahut şoför adayının yapılan genel muayenesinde, işitme kaybı, günlük hayatı kısıtlayan istikrar sorunu, baş dönmesi nedeni olabilecek bir hastalık, uyku bozukluğu, malign tümör öyküsü, eklem hareketlerinde kısıtlama, ekstremite noksanlığı, kas, tendon ve bağ lezyonları, hipoglisemiye yol açabilecek ilaç kullanılan diyabet hastalığı, kalp-damar hastalığı, organ yetmezliği, santral hudut sistemi hastalıkları, periferik hudut sistemi hastalıkları, epilepsi, kas hastalıkları, ruh hastalığı (ağır akıl hastalığı, zeka geriliği, demans, kişilik bozukluğu, ağır davranış bozukluğu), alkol bağımlılığı, görme değerlendirmesi yapılacak.
Muayene sonucunda, şoförlüğe mahzur hali tespit edilen yahut hakkında karar verilemeyen şoför ya da şoför adayının muayene bulguları ve sevke neden olan uzmanlık muayenesi hariç şoför evrakı alabileceği sıhhat raporunda belirtilecek ve ilgili uzman tabiplere gönderilecek. İlgili uzman tabipler tarafından sürücü/sürücü adayının muayenesi yapılarak sıhhat raporu verilecek. Bu durumda, birinci muayene sonucunu gösteren sıhhat raporu ve uzman tabipler tarafından düzenlenecek sıhhat raporu birlikte geçerli olacak.