Türkiye’deki memur sayısı son yıllarda süratle ikiye katlanırken, yılın birinci aylarında paylaşılan datalara nazaran Türkiye’deki toplam memur sayısı 5 milyon 243 bini geride bıraktı.
Memurların maaşları kadar, emekli olduklarında elde edecekleri özlük hakları da tartışma konusu olurken, Dünya Gazetesi müellifi Özgür Erdursun, 1 Ekim 2008 ve sonrasında işe başlayan memurların yaşayacağı hak kayıplarına dikkat çekti.
Söz konusu tarihten sonra memurluğa hak kazananların birçok alanda yasal haklarının farklılaştığını ve bu ayrımın çalışanın aleyhine olduğunu belirten Erdursun, şu sözleri kullandı:
EK ÖDEMELERİ BRÜT MAAŞA EKLENMİYOR, EMEKLİ AYLIKLARI DAHA DÜŞÜK KALIYOR
1/10/2008 tarihine kadar memur olanlar eski memurdurlar. 5434 sayılı yasaya tabidirler. 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar ise yeni memurdurlar ve 5510 sayılı yasaya tabidirler.
Memurlar çalışırken aldıkları maaşları eski ya da yeni memur ayrımı olmadan derece, kademe ve ek göstergelerine nazaran alırlar. Yani çalışırken eski, yeni memur farkı olmadan maaşlarını alabilirler.
Ancak emekli olduklarında eski 5434 sayılı yasaya tabi olarak vazifeye başlamış memurların emekli aylıkları derece, kademe ve ek göstergeye nazaran belirlenir. Ancak 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların emekli aylıklarında derece, kademe ve ek göstergenin bir tesiri olamadan brüt aylıklarına nazaran SSK’lar üzere hesaplama yapılarak emekli aylıkları hesaplanır.
Memurların çalışırken aldıkları maaşların bir kısmı ek ödemedir ve brüt maaşa eklenmez bu nedenle maaşı yüksek olan memurların brüt fiyatları düşüktür.
1/10/2008’den evvel memur olanların emekli aylıkları derece, kademe ve ek göstergeye nazaran belirlendiğinden brüt aylığın bir kıymeti yoktur. Lakin 1/10/2008 ve sonrasında memuriyete başlayanların emekli aylıkları brüt fiyata nazaran hesaplandığından çok düşük emekli aylıkları almak zorunda kalırlar hatta hazine dayanağı ile tamamlanan en düşük emekli aylığını almak zorunda kalacak olanlar dahi var. Yani yıllardır emekli aylığında memurların SSK ve Bağ-Kur emeklilerine nazaran avantajlı olduğu emekli aylığı hesaplaması, 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlarda ortadan kalkmış oldu. Diğer bir tabir ile emekli aylıkları ayrım olmadan herkes için en altta birleşmeye devam edecek.
1/10/2008 tarihinden evvel memur olan 5434 sayılı yasaya tabi memurlar istifa ettikten sonra 6 ay içinde müracaatta bulunarak çalışmadan isteğe bağlı 4/C iştirakçisi primi ödeyebiliyorlar.
1/10/2008 ve sonrasında memur olan 5510 sayılı yasaya tabi yeni memurlar istifa sonrasında 4/C iştirakçi primi ödeme hakkında sahip değillerdir.
YENİ MEMURLARA İKRAMİYE DARBESİ
1/10/2008 öncesinde memur olanlar 10 yıllık memuriyet kaidesini tamamladıklarında ve memuriyetten ayrıldıktan sonra SSK ya da Bağ-Kur primi ödeyerek memuriyet dışında emekli olsalar dahi memuriyette geçen müddetlerin ikramiyesini alma hakkına sahiptirler.
1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar, memuriyetten ayrıldıktan sonra öteki bir statüde SSK ya da Bağ-Kur’lu olurlar ise memuriyette geçen müddetlerin ikramiyesini alamazlar.
1/10/2008 ve sonrasında memur olanların talep ettikleri 3600 ek gösterge çalışırken ya da emekli ikramiyelerinde işe fayda lakin emekli aylıklarında hiçbir işe yaramaz.
Bu yazdıklarımı 1/10/2008 ve sonrasında memur olanların büyük bir kısmı bilmiyor. Emekli olduklarında taban fiyatla çalışan SSK emeklisi üzere emekli aylığı alacaklar. Bu bahiste memurların ellerinden alınan bu yasal hakların memur sendikaları tarafında dile getirilmesi gerekiyor. Yasal bir düzenleme yapılmaz ise 1/10/2008 ve sonrasında memur olanlar emekli oldukları vakit büyük bir hayal kırıklığı yaşayacaklar.