Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk’ün sıhhatiyle ilgili kayıtlar milletlerarası yayın yapan saygın tıp dergisi The Anatolian Journal Of Cardiology’de yayımlandı. Çalışma, Ulu Başkan Atatürk’ün şiddetli vakitlerde, en kritik periyotlarında kalbinin iki sefer alarm verdiğini ortaya koydu. Habertürk’ün haberine nazaran; çalışma, Dr. Arif Hüdai Köken, Doç. Dr. Mahmut Bolat ve İbrahim Etem Çelik’in imzasını taşıyor.
RENGİ SOLDU VE…
Atatürk, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’in ilanından 12 gün sonra, kasım ayında dönemin Sağlık Bakanı Refik Saydam ile yemek yerken kalbine bir ağrı saplandı. Mustafa Kemal’in ağrısı morfinle dindirilmeye çalışıldı. Kayıtlara nazaran, 1923 yılında Atatürk’ün kalp hastalığına dair bulgular, tabipler Dr. Refik Saydam, Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp ve Dr. İbrahim Tali Bey tarafından tespit edildi.
Atatürk, bir gün köşkün ardında koşarken birdenbire rengi soldu, terlemeye başladı ve “Arkadaşlar, kendimi yeterli hissetmiyorum” dedi. Bir kayanın üzerine oturdu. Yanındakilerin tasası üzerine ayağa kalktı, yürüdü ve “Merak etmeyin, geçti, iyiyim” diye ekledi.
YÜRÜRKEN ATAK GEÇİRDİ
Yüzünde ise rahatsızlığın bariz belirtileri vardı: Solgunluk, nefes darlığı ve halsizlik. Refik Saydam, yanında bulunan kalp uyarıcı ilaçlar ve morfin uygulayarak belirtileri hafifletti.
İki gün sonra, tekrar öğlen yemeğinden sonra bahçede yürürken daha hafif bir atak yaşadı. Bunun üzerine İstanbul’dan Prof. Dr. Neşet Ömer Bey (İrdelp) başşehir Ankara’ya çağrıldı. Atatürk, 23 Mayıs 1927’de bir kere daha kalp krizi geçirdi. Aylardır ölümsüz yapıtı Nutuk’u yazmak için saatlerce çalışıyordu. Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Arif Hüdai araştırmadan elde ettikleri bilgileri şöyle paylaştı:
“İlk kalp krizini 1923’te 42 yaşındayken geçiriyor, erken bir yaş. Atatürk’ün müşahede raporlarında annesi Zübeyde Hanım’ın da kalp yetmezliğinden vefat ettiğini öğrendik. Bir kalp krizini de Nutuk’u yazarken geçirdiğini öğrendik. Hatta o kadar acı çekiyor ki ‘Bu acıyı buramdan alın’ diyor. Sol kola vuran bir ağrı tanım ediyor. Bu da bize yaşadığı gerilimi tabir ediyor.”
HASTAYKEN DE ÖNCELİĞİ ÜLKESİ VE MİLLETİ OLDU
Atatürk; 57 yıllık ömrüne 11 savaş, 24 madalya, 7 nişan, 13 kitap, 1 ülke ve milyonlarca özgür insan sığdırdı. Kendi sıhhatini daima art plana attı. Kalp krizi sonrası bile “İyiyim” dedi ve çalışmaya devam etti.
RÖNTGEN ÇEKİLDİ
Çalışma, kardiyoloji tedavisinin Cumhuriyet’in birinci yıllarındaki imkansızlıklarına da ışık tutuyor. Anjiyo olmadığı için Atatürk’ün kalbi röntgenle inceleniyor. Atatürk’ün 1923’teki kalp krizi yaklaşık 20 dakika sürdü. İki gün sonra daha hafif bir atak yaşayan Atatürk’e 2 ay sigara ve alkol yasağı konuldu. 1927 tarihli müşahede raporunda Atatürk için “Son 9 yıldır ağır fizikî ve zihinsel yorgunluk şikayeti bulunmaktadır’ denildi.