Muradiye ilçesine bağlı Uluşar Mahallesi’ndeki kayalık alana Urartu Hükümdarı Minua’nın inşa ettirdiği kaledeki kazıların bu yılki etabı başladı.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Arkeoloji Kısmı öğretim üyesi Dr. Sabahattin Erdoğan’ın başkanlığındaki hafriyatta, tonlarca yükteki bazalt taşlarla örülen sur duvarları ve iki tapınak bulunmuştu.
Kazılarda iki yıl evvel tespit edilen iki taş blok üzerine altı sıra halinde çivi yazısıyla yazılmış tabletler çözüldü. Kelam konusu alanın Urartu periyodundaki isminin ‘Tanrı Haldi’nin kutsal kenti’ olduğu belirlendi.
“KİMLİKLENDİRMEYİ TAMAMLADIK”
Kazı alanında her devir yeni bulgularla karşılaştıklarını anlatan Erdoğan şunları söyledi:
“Elde ettiğimiz kıymetli sonuçlar ortasında ikinci tapınağı ve ‘sitadel’ dediğimiz saray yapısının giriş kısmının tespit edilmesi yer alıyor. Kente girişi sağlayan yolların tespiti. Bunlar kıymetli datalar.”
“Tapınakta ortaya çıkardığımız çivi yazılı tabletlerde geçen bir isim bizi heyecanlandırdı. Bu isim, Körzüt’ün Urartu devrindeki ismiydi. Körzüt kentinin Urartu devrindeki ismi ‘Haldi Patari’ yani ‘Haldi’nin kutsal kenti’ manasına gelen bir isimlendirme.”
“Dolayısıyla biz kentin ismini bu formda öğrenmiş bulunmaktayız. Kimliklendirme çalışmalarını tamamladık. Bundan sonraki evrede tapınağın içinde döküntü olan taşları kenara çıkararak onarım projeleriyle tapınağı restore etmeyi düşünüyoruz.”
“Kazılarımız esnasında tabakalanmayı da gösteren bulgulara ulaştık. Bunlardan en değerlisi Urartu devrine ilişkin ok ucu, tekrar Orta Çağ periyoduna ilişkin sikkeler. Bunlar 10’uncu yüzyıla ilişkin sikkeler. Tekrar birebir devirlere ilişkin sırlı-sırsız seramiklere ulaştık. Bunlar 2025’in değerli bulguları ortasında yer almaktadır.”
“HER MEDENİYETİN HARCI DEĞİL”
Çalışmalara katılan İstanbul Üniversitesi’nden akademisyen Dr. Can Avcı da 6-12 tonluk bazalt taşları üst üste koyarak inşaat yapabilmenin, dokuz metre genişliğinde duvar örmenin her medeniyetin harcı olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Körzüt kenti, başka ismiyle ‘Haldi Patari’nin, öteki Urartu kentlerindeki ihtişamı en başından itibaren yaşatıyor olması, kentin ne kadar büyük, kıymetli ve çevreyi denetim altında tutabilecek bir güce sahip olduğunu bize çok açık bir biçimde tabir etmektedir.”
“6-12 ton yükü olan taşların arazinin eğimine karşı direnci, statik duruşu kesinlikle ki çok büyük bir mühendislik bilgisi ve çok büyük bir insan gücü gerektirmekte.”
“Sitadeli çevreleyen sur duvarlarında kullanılan taşlar tahminen de şimdiye kadar Urartu merkezlerinde, kentlerinde kullanılan en büyük taşlar ve yükleri bazalt olması hasebiyle bir kat daha artıyor.”