Türk dizi bölümü ve magazin dünyası son devirde bilhassa menajerlik şirketi sahibi Ayşe Barım ve birtakım oyuncuları konuşuyor. Birbirinden çarpıcı argümanların akabinde soruşturma da başlatıldı.
İddiaların olduğu ortamda takviye olan sanatkarlar kadar tenkitte bulunanlar da var…
Son olarak ünlü oyuncu Elçin Sangu, toplumsal medya hesabından dikkat çeken bir açıklama yaptı.
Sistemin, oyuncu olma hayaliyle yola çıkanlara ‘kölelik sözleşmesi’ dayattığı tenkidinde bulunan Elçin Sangu, “Türkiye’de oyunculuk kesimi, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme gereksinim duyuyor. Bu dönüşüm, sadece sanatkarların değil, bölümün tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir tabanda çalışmasını sağlayacaktır” dedi.
Sangu’nun paylaşımını alıntılayan Rasim Ozan Kütahyalı da “Çok haklı bir flood. Elçin Sangu’nun objektif tahlillerine kulak verilmeli. Türkiye Cumhuriyeti Devleti de işçi olup hakları sömürülen oyunculardan -özellikle çok sömürülen bayan oyunculardan- yana bir halla Ayşe Barım soruşturmasını yürütmeli. Magazin değil bunlar önemli” tabirlerini kullandı.
Kütahyalı’ya karşılık veren Sangu ise şu tabirleri kullandı:
“Sevgili Rasim Ozan Kütahyalı bu flood un içeriğinde olaylar ve kurumlar üzerinden bahse bakıyorum şahıslar üzerinden değil ve en istemediğim şeyi bana yapmayın ve lütfen siz bana art çıkmayın!”
Sangu’nun tenkit açıklamaları ise şu formda oluştu:
“Ne bu işi sulandıran magazinciler (işini yanlışsız yapanları da tenzih ederek), ne derinlemesine araştırma yapmadan yorum yapan gazeteciler (ciddi haberci diye düşündüklerimiz), ne de duruma uygun olmayan açıklamalar yapan bir birçoklarını çok sevdiğim sevgili meslektaşlarım üzere mevzunun özünü bozmak istemiyorum.
Oyuncu olma hayaliyle yola çıkan pek çok kişi, sistemin dayattığı ağır kurallar altında ‘kölelik sözleşmesi’ olarak tanımlanabilecek mutabakatlarla mesleklerine adım atıyor. Bu mukaveleler, sanatkarın tüm haklarını ajanslara yahut üretimcilere devretmesine neden olurken, yaratıcı özgürlüklerini ve ekonomik haklarını kısıtlıyor. Bu durum, bölümde kurumsallık eksikliğinin ve sistemin çarpıklığının en somut örneklerinden biridir.
Oyuncuların dalda yaşadığı hak ihlalleri nedeniyle açılan davalar, bölümün ne kadar gri bir yerde faaliyet gösterdiğini gözler önüne seriyor. Bilhassa menajerlik mukavelelerinde tüzel açıdan önemli boşluklar bulunuyor. Oyuncular, sık sık uzun periyodik, ağır yaptırımlar içeren ve sektörel güç dengesizliğini pekiştiren unsurlarla karşı karşıya kalıyor. Davalar, bu adaletsizlikleri bir nebze görünür kılarken, kesimin temelindeki yapısal problemleri çözmek için kâfi olmuyor.
Menajerlik sistemindeki sanatkarların şahsî markaları, büyük ölçüde PR çalışmaları üzerinden şekilleniyor. Fakat bu süreçte gerçek yetenekler ve muvaffakiyetler yerine palavra yanlış anlatılar öne çıkıyor. Oyuncuların gazetecilerle yaptığı garip ve dikkat çekmekten öbür gayesi olmayan paylaşımlar, bölümde şeffaflık ve dürüstlük eksikliğini daha da artırıyor.
PR faaliyetlerinin bir yandan sanatkarların mesleklerine katkı sağlaması beklenirken, öte yandan kesimin güvenilirliğini zedeleyen bir araç haline gelmesi, kurumsallaşamama sorununu derinleştiriyor.
Türkiye’de menajerlik sistemi, kurumsal bir yapıya değil, kişisel bağlantıların ağır bastığı bir pazar mantığına dayanıyor. Menajerlerin, oyuncuların mesleklerini profesyonel bir formda yönlendirmek yerine, kesimde simsarlık yaparak kısa vadeli karlara odaklandığı bir sistem hâkim. Bu durum, kaliteli projelerin yetersiz oyunculara teslim edilmesine ve kesimdeki genel kalitenin düşmesine neden oluyor.
Sektördeki çarpıklıklar, yetenekli şahısların sisteme girişini de zorlaştırıyor. Ahbap-çavuş bağları, yeni oyuncuların kesimde varlık göstermesini engellerken, başarılı projeler hak eden oyuncular yerine “bağlantıları güçlü” bireylere teslim ediliyor. Bu durum, yetenekli oyuncuların mesleklerinde ilerleme sağlayamamasına ve kesimdeki adaletsizlik algısının derinleşmesine yol açıyor.
Tüm bu sıkıntıların üstesinden gelmek için bölümün kurumsal bir yapıya kavuşturulması gerekiyor. Bunun için:
•Menajerlik sisteminin profesyonelleştirilmesi ve tüzel çerçeveye oturtulması,
•PR çalışmalarının daha şeffaf ve yeteneğe dayalı bir şekilde yapılması,
•Proje seçimlerinde nitelik ve yeteneklerin ön planda tutulması,
•Oyuncuların haklarının korunması için bağımsız bir kontrol düzeneği oluşturulması koşul.
Türkiye’de oyunculuk bölümü, dünya standartlarına ulaşmak istiyorsa, kurumsallaşmayı ve adaleti merkeze alan bir dönüşüme muhtaçlık duyuyor. Bu dönüşüm, sırf sanatkarların değil, kesimin tüm bileşenlerinin daha sağlıklı bir yerde çalışmasını sağlayacaktır.”
Leave a Reply