Yargıtay’ın yeni içtihadı, maaşıyla zar sıkıntı geçinen milyonlarca emekli ve çalışan için adeta bir türel felaketin kapısını araladı. Oy çokluğuyla alınan kararla birlikte, artık emekli maaşlarına da bankalar tarafından bloke konulmasının önü açıldı. Lakin bu kararın asıl tehlikesi, yalnızca bankaları değil, tefecileri ve konut sahiplerini de maaşın peşine düşürme riski taşıması.
İSTER TEFECİ, İSTER MESKEN SAHİBİ EL KOYABİLECEK
Yargıtay kararına karşı çıkan bir hâkim, karşı oy yazısında belirttiği ikazda “El koyma mümkün denildiğinde, alacağın kaynağına sınırlama konulamaz.” tabirlerini kulllandı. Bu ise yalnızca banka değil, rastgele bir alacaklı – ister tefeci olsun, ister mülk sahibi – borçlunun maaşına bloke koydurabilecek.
EMEKLİ HEM PARASIZ, HEM SOKAKTA KALABİLİR
Hâkimin dikkat çektiği bir öbür tehlike ise kira borçları üzerinden yaşanacak mümkün mağduriyetler.
Bugüne kadar sadece icra takibiyle işleyen kira tahsil süreçleri, artık konut sahiplerinin kiracıların maaşlarına direkt el koyma hakkı kazanmasıyla yeni bir boyuta geçebilir. Bilhassa emekliler açısından bu durum, evsiz kalma ve temel gelirinden de yoksun bırakılma riski manasına geliyor.
BLOKE HUDUDU GENİŞLEDİ
Kararda belirtilen münasebete nazaran, maaşa bloke konulabilmesi için alacağın çeşidi değil, blokaj müsaadesi verilmiş olması kâfi sayılıyor. Bu da, borç veren rastgele bir kişi ya da kurumun, hatta bir tefecinin bile, emeklinin maaşına el koyabilmesini mümkün kılıyor. Hâkimin sözüyle, Banka alacağı istikametinden blokaj mümkün olurken tefecinin, kiralayanın, eser üretimcisinin alacağı tarafından blokajın mümkün olmaması ikili standart teşkil edeceği için blokaj genişliyor.
SONUÇLARI ÇOK AĞIR OLABİLİR
Sosyal güvenlik uzmanları ve hukukçular, bu içtihadın derinleşen yoksulluk ortamında önemli sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Kısıtlı geliriyle geçinmeye çalışan emekliler için maaş, ömürle bağ kurdukları son inançlı liman niteliğindeydi. Bu müdafaanın kaldırılması ise milyonları yasal borç tuzağına açık hale getiriyor.
Sadece emekliler değil, nizamlı maaş alan çalışanlar da misal bir tehdit altında. Hâkim ihtarında, her türlü borç alakasının bu karardan etkilenebileceğini belirtiyor. Yani artık bir eser mukavelesi, kira alakası ya da şahsi borç da, bir maaşın büsbütün ya da kısmen bloke edilmesine münasebet sayılabilecek.