Recep Sanal, kendisi üzere emekli olan eşiyle birlikte her yıl maaşlarından biriktirebildikleri parayla daha evvel görmedikleri ülkelere kültür cinsleri yapıyor.
Ülkemizdeki tıp şirketlerinin ve turistik işletmelerin kalite/fiyat oranına nazaran çok kıymetli hizmet verdiklerini söylüyor. Meğer kendisinin bir aylık milletvekili maaşı fiyatındaki parayla yirmi ülkeyi gezdiğini, Diyanetin umre fiyatının üçte biriyle de umre ibadetini yaptığını anlatıyor. Tarihi ve turistik yerler yüklü olan seyahat programını kendi oluşturup, ulaşım ve konaklama gereksinimlerini da internet üzerinden tekrar kendisi ayarlıyormuş. Seyahat programının esnek oluşunun, seyahat maliyetlerini değerli ölçüde düşürdüğünü söylüyor.
Gezileri sırasında binlerce fotoğraf çekmiş ve kapsamlı bir arşiv oluşturmuş. İdeolojisini anlattığı “Saklı Gezginin Sırları” isimli kitabının yanı sıra her kıta için başka halde hazırlamakta olduğu “Saklı Gezgin” isimli anı serisini şimdilik özel arşivinde koruyor.
‘TAM DEMOKRASİ ARIYORUM’
Sinop’lu bilge Diyojen’in elindeki fenerle gündüz vakti sokaklarda “insan arıyorum” diyerek dolaşması misali, Sanal da “tam demokrasi ve âlâ insan arıyorum” diyerek tam 159 ülkeyi gezmiş. Alaska’dan Punta Arenas’a, Yakutistan’dan Bali’ye, Lizbon’dan Oslo’ya, Kahire’den Cape Town’a, Avustralya’dan Yeni Zelanda’ya kadar…
Uçaktan kağnıya kadar her türlü ulaşım aracına binmiş. Her çeşit konaklama tesisinde gecelemiş. Birçok öğünleri peynir ekmekle geçiştirmiş. Sanal, seyahat ideolojisini de şöyle anlattı:
“Bir ülkede birinci karşılaştığım devlet vazifelilerinin (polis, asker, gümrükçü…) ve ticaret erbabının (taksici, otelci, lokantacı…) davranışları, bana o ülke hakkında pek çok şey anlatıyor. Tecrübeli her gezgin, sonundan içeri girdiği bir ülkenin hangi anlayışla yönetildiğini teşhiste zorlanmaz. Kendi hareket usulünü da ona nazaran oluşturur. Temel etkinlikler şahsî tercihtir. Beş yıldızlı otellerde yatıp, gümüş ekiplerle yemek yiyenlerin usulü bana nazaran değil! Zira kültür gezisi, ‘Şurayı da gördüm, burayı gezdim!’ diyebilmek için yapılacak bir aktiflik değildir.”
Recep Sanal, “Dünyayı benden daha ucuza dolaşan binlerce gezginin olduğuna eminim” diyor ve ekliyor:
“Son on yılda sosyo-ekonomik kasvetler nedeniyle emeklilerin durumu da giderek zorlaştığından, ziyaret edebildiğim yeni ülke sayısı da her yıl bir azalıyor. 2025 yılı Mayıs ayı prestijiyle Birleşmiş Milletler üyesi 195 ülkenin 159’unu ziyaret ettim. Türkiye’deki 81 ilin (Hakkari hariç) seksenini, ülkedeki 922 ilçenin de yarıdan fazlasını gezdim. Ben yalnızca etrafına bakmak için değil, baktığı şeyleri görmek için gezmeyi tercih edenlerdenim. Bunun da ötesinde her gezginin bir seyahat ideolojisinin olması gerektiğini düşünüyorum. Zira gezginler bir yere giderken yanlarında yalnızca eşyalarını değil, ruhlarını da götürür.”
KRİZ ÜLKE SAYISINI AZALTTI
Sanal, kitap yazma fikrinin hayata geçişini ise şöyle anlatıyor:
“Gelecek jenerasyonlara bir kültür mirası bırakabilmek için, seyahat anılarımı bir kitaba dönüştürmeyi uzun vakit düşündüm. Çeşitli çekincelerim vardı.Ancak 2019 yılında hepimizi konutlarımıza kilitleyen salgın hastalık, meskende kalacağım devri kitap yazarak kıymetlendirme fikrimi tetikledi. Kendi seyahat ideolojime nazaran dünyayı dolaşarak; karşılaştığım olayları, çıplak gözle gördüğüm gerçekleri, kendi objektifime yansıyan görünümleri, gezdiğim devletlere ait tespit ve değerlendirmelerimi objektif formda anlatmaya çalışıyorum.”
Sanal’a nazaran, ülkenin düze çıkma reçetesi
“Siyaset ve idare bahislerinde hasbelkader uzmanlaşmış bir gezgin olarak, dünyanın her yerinde tam demokrasi ve yeterli idare olmasını istiyorum. Buna erişmek hayal değildir. Güçlü devlet ve varlıklı millet olmanın birinci koşulu, her devletin sadece bu iş için yetişmiş devlet adamları tarafından yönetilmesidir. Demokratik sistemin asıl misyonu bu nitelikteki insanları devletin karar mevkilerine taşımak olmalıdır. İşe siyasi alanı adeta tezek harmanına çevirerek demokrasiyi yozlaştıran siyaset kurumundan başlamak gerekir. Çünkü çarpık siyaset anlayışı ve yozlaşmış seçme/seçilme sistemi düzeltilmeden, ülkenin idaresindeki hiçbir bozukluk düzeltilemez.”
EN ÇOK TÜRKİYE’YE GİRİŞTE ZORLANDI
Son gezisini de Suriye’ye yapmış. Birden fazla kişinin dolaşmaya cüret edemeyeceği güzergahları kullanmış. Amman’dan otobüsle Şam’a geçmiş. Oradan da tekrar karayolu ile Humus, Hama, Halep, Azez sınırını takiben Kilis Öncüpınar hudut kapısına gelmiş. Lakin burada yaşadığı olaya çok üzülmüş.
Sınır görevlilerine yeşil pasaportunu ibraz etmesine karşın, Kilis Valiliği’nin müsaadesi olmadan ülkeye giremeyeceği söylenince şaşırıp kalmış! Valilikten gelecek müsaade yüzünden onu kapıda bir saat bekletmişler. O ortada Suriyelilerin Türkiye’ye girişlerini görünce, yıllarca hizmet ettiği devletinin haline acımış.
Sanal’ın yaşadığı TUHAF olaylar
– Özbekistan’ın ıssız bir yerinde aracının patlayan lastiğini değiştirmeye çalışırken oradan tesadüfen geçen bir kişi lastik tamircisi çıkmış!
– Botsvana’dan Zimbabve’ye giden otobüsü tam sonda yakalamış!
– Ekvador’un başşehri Quito’dan Peru’nun Piura kentine geçerken adeta vakitle yarışmış. -Moğolistan’dan Sibirya’ya trenle geçerken vize rejimindeki ani değişiklik sebebiyle Nauşki hudut kapısından içeri alınmamış.
– Ukrayna gerginliği nedeniyle Kaliningrad sonundan Polonya’ya sokulmamış.
– Nijerya’nın Ankara konsolosluğundaki misyonlu şahıs, yeşil pasaportuna vize vermeme münasebetini “Kolay vize verirsek Türkler ülkemize akın ederler!” biçiminde açıklamış.
– Sierra Leone’deki rüşvetçi pasaport polisi ve Liberyadaki rüşvetçi gümrükçüyle cebelleşmiş.
Bozuk parayı tarihi eser sandı
Sanal’ın sonda yaşadığı ikinci trajikomik olay ise tecrübesiz bir gümrük memuru yüzünden olmuş. Seyahatten arta kalan döviz cinsinden bir avuç bozuk paraya kafayı takan vazifeli şahıs, metal kuruşları denetim tezgahının üzerine boşalttırarak tek tek incelemiş! Amerikan dolarını ve İngiliz sterlinini tanımadığını ileri sürerek “Bunlar tarihi eser mi?” diye bir de polemik yapmaya başlayınca Sanal gümrükçüye “İstersen al bunların hepsi senin olsun. Şayet tarihi eser iseler güçlü olursun!” deyince, gümrükçü yaptığı yanılgıyı anlamış ancak iş işten geçmiş. Bu olayı devlette liyakatin tabana vurmasının enteresan bir örneği olarak bana da anlattı.
Yarın: Ucuz seyahat tüyoları