En güçlü fırtınasının tarihi son buzul çağının tarihi bulundu! Son yapılan bir araştırma, tarihte kayıtlara geçen en büyük güneş fırtınasının kalıntılarını inceleyerek, bu fırtınanın tam tarihini ortaya koydu.
Yaklaşık 14.300 yıl evvel meydana geldiği düşünülen bu olay, uzay çağının başlangıcından bu yana kaydedilen en büyük güneş fırtınasından yaklaşık 500 kat daha güçlüydü. Bu keşif, güneş fırtınalarına yönelik hazırlıkları uygunlaştırmak için kıymetli bir adım olabilir ve birebir vakitte radyokarbon tarihleme tekniklerini geliştirmemize yardımcı olabilir.
Araştırma, MÖ 12.350 civarında, son buzul çağının sonlarına hakikat gerçekleşen karbon-14 artışını tespit ederek bu büyük güneş fırtınasını ortaya çıkardı. Bu olay, sadece kaydedilen en güçlü fırtına olmakla kalmayıp, Holosen periyodu (günümüz jeolojik dönemi) dışında bilinen tek güneş fırtınası olarak da dikkat çekiyor.
Güneş fırtınaları, güneşten gelen yüklü parçacıkların büyük ölçüde Dünya’nın manyetik alanına ulaşmasıyla meydana gelir. Bu parçacıklar, kutuplara yanlışsız yönelerek yüksek enlemlerde daha büyük bir tesir yaratır. İncelenen fırtına, bir güneş parçacığı fırtınasıydı. Farklı güneş fırtınası cinsleri de bulunur; örneğin radyo kesintilerine, güneş radyasyonu fırtınalarına ve jeomanyetik fırtınalara neden olan olaylar.
Modern uydu çağının en büyük fırtınası olan 2005 yılı değil
Yeni çalışmanın gerisindeki grup, SOCOL:14C-Ex isimli bir kimyasal iklim modeli kullanarak, geçmiş buzul çağlarına has iklim şartlarında güneş parçacık fırtınalarını tekrar oluşturdu. Bu model sayesinde, 775 yılında kaydedilen fırtınanın %18 daha şiddetli olduğunu doğruladılar. Ayrıyeten, bu antik fırtına, çağdaş uydu çağının en büyük fırtınası olan 2005 yılına ilişkin parçacık fırtınasından yaklaşık 500 kat daha güçlüydü.
Çalışmanın ortak muharriri Kseniia Golubenko, “Bu antik olay, iddialarımıza nazaran, çağdaş uydu çağının en büyük fırtınasından çok daha güçlüydü” dedi. Çalışma, Earth and Planetary Science Letters mecmuasında yayımlandı ve “en makûs senaryo” için yeni bir hazırlık çerçevesi sunuyor. Bu tıp olaylarla karşılaşabileceğimizi bilmek, onları engellemek için gerekli araçları elde etmemizi sağlar.
Ayrıca, bu çalışma arkeologlara da yarar sağlayabilir. Karbon-14 izotopu, kumaşlardan gemilere kadar birçok organik husus kalıntısının tarihlendirilmesinde kullanılır. Güneş’ten gelen parçacıkların karbon-14 düzeylerinde yarattığı ani yükselmeleri anlamak, antik objelerin tarihlerinin daha yanlışsız bir formda belirlenmesine yardımcı olabilir. Bu yeni keşif, hem güneş fırtınalarına hazırlıklı olma hem de geçmişin izlerini daha yanlışsız bir formda ortaya çıkarma konusunda değerli bir adım atılmasını sağlıyor.