Bongkrekik asit zehirlenmesi ekseriyetle Asya’nın birtakım bölgelerinde görülen bir sıkıntıdır. Bilhassa Çin, Endonezya ve Mozambik’te, fermente besin eserlerinin tüketilmesi sonrasında bu çeşit zehirlenmelerin arttığı bildiriliyor ve sık sık gündeme geliyor. Endonezya’da üretilen klâsik bir fermente besin olan Tempe bongkrek, yıllar içinde binlerce mevt olayına yol açtı.
ÇİN’DE 9 KİŞİ HAYATINI KAYBETMİŞTİ
Bongkrekik asidin bedende yarattığı zararın temelinde, mitokondriler üzerindeki tesiri yatıyor ve mitokondriler, hücrelerin güç üretim merkezleri olup bu asit, hücresel güç üretimini engelleyerek hücrelere ziyan verir ve vefatına neden olabilir. Geçtiğimiz yıllarda meydana gelen bir olayda tıpkı aileden 9 kişi 1 yıl boyunca ondurucuda bekletilen erişteyi yedikten sonra hayatını kaybetti.
Hayatını kaybede şahısların Çin’e mahsus bir lezzet olan Suantangzi ismi verilen fermente edilmiş erişte yemeği yedikten sonra besin zehirlenmesi yaşadıkları bildirilirken Heilongjiang Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi’nde besin güvenliği müdürü olan Gao Fei, medyaya yaptığı açıklamada bongkrek asidi zehirlenmesinin sıklıkla ölümcül olduğunu açıkladı.
BU BELİRTİLERE NEDEN OLUYOR
Zehirlenme belirtileri çoklukla yorgunluk, baş dönmesi, mide bulantısı, kusma, ishal ve çok terleme ile başlıyor. Bu belirtiler vakitle daha da şiddetlenebilir, kan şekeri düzeylerinde dalgalanmalar görülebilir hem yüksek (hiperglisemi) hem de düşük (hipoglisemi) kan şekeri düzeyleri görülebilir.
İleri seviyedeki hadiselerde ise karaciğer yetmezliği, böbrek hasarı, hatta komaya yol açabilir. Bu durumların akabinde mevt oranı %40 ile %100 ortasında değişebiliyor. Vefata yol açan çoklu organ yetmezliği ekseriyetle birinci semptomlardan sırf bir gün sonra ortaya çıkar.
PANZEHİRİ YOK
Bongkrekik asit zehirlenmesi için bilinen bir panzehir yok ve tedavi, ekseriyetle hastanede ağır bakım gerektiren destekleyici bakım ile yapılır. Erken müdahale hayati değer taşıyor ancak birçok olay, hastaların tedaviye gereğince erken cevap vermemesi nedeniyle ağır seyredebilir.
Leave a Reply