Erken ölüm riskini yükselten asıl neden ortaya çıktı

Oxford Üniversitesi ve öteki araştırma kurumlarından bilim insanları, İngiltere BioBank veritabanındaki yaklaşık 500 bin iştirakçinin sıhhat bilgilerini ve vefat oranlarını inceledi. Araştırmacılar, ömür şartları, sigara kullanımı ve çalışma durumu üzere çevresel etkenlerin sıhhati nasıl şekillendirdiğini tahlil etti.

Araştırmanın başyazarı, Harvard Üniversitesi’nden Dr. Austin Argentieri, “Bu hastalıkların birden fazla için riski belirleyen temel öge etrafımız ve maruz kaldığımız faktörlerdir” dedi. Argentieri, çevresel şartları anlamaya ve değiştirmeye yönelik yatırımların, halk sıhhatini büyük ölçüde güzelleştirebileceğini vurguladı.

Bilim insanları, 164 çevresel faktör ortasından 85’inin erken mevt riskiyle kontaklı olduğunu belirledi. Kan örnekleri üzerinde yapılan tahlillerde, bu faktörlerin biyolojik yaşlanmayı hızlandırdığı görüldü. Bunlar ortasında çocuklukta annesinin sigara içmesi, 10 yaşında kısa uzunluklu olmak, kişinin çalışma durumu ve hane geliri üzere faktörler yer aldı.

Araştırmacılar, genetik yatkınlığın 22 büyük hastalık için sadece yüzde 2’lik bir tesiri olduğunu buldu. Buna rağmen çevresel faktörler erken mevt riskinde yüzde 17’lik bir rol oynadı. Akciğer, kalp ve karaciğer hastalıkları üzere birçok sıhhat sıkıntısının çevresel tesirlerle gelişme ihtimali daha yüksek bulundu. Lakin göğüs kanseri, prostat kanseri ve demans üzere hastalıklar için genetik faktörlerin daha kıymetli olduğu tespit edildi.

Cambridge Üniversitesi’nden Dr. Stephen Burgess, çalışmanın evvelki araştırmaları desteklediğini belirterek, “Genetik geleceğimizi belirlemez, lakin çevresel faktörler mukadderatımızı şekillendirebilir” dedi. Burgess, “Genlerimiz riski artırabilir, fakat nasıl bir ömür sürdüğümüz, sıhhatimizi belirleyen asıl faktördür” sözlerini kullandı.

Araştırmada birtakım sınırlamalar olduğu da belirtildi. Bulgular farklı ülkelerde değişiklik gösterebilir ve tüm çevresel faktörler araştırmaya dahil edilmemiş olabilir. Ayrıyeten, araştırmacılar çevresel faktörlerin sadece bir noktada ölçüldüğünü, yani uzun vadeli tesirlerin tam olarak değerlendirilememiş olabileceğini vurguladı.