Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa hududunda yer alan 1957 rakımlı sönmüş yanardağ Karacadağ’dan çıkan lavların oluşturduğu 120 kilometrelik bazalt plato birçok canlı çeşidi için hayat alanı olma özelliği taşıyor.
Doğa tutkunlarına doğal yapısıyla farklı bir yürüyüş keyfi yaşatan plato, doğal kaynak sularıyla da serinletiyor.
Platonun Diyarbakır’ın Çınar ilçesinin kırsal Leblebitaş Mahallesi mevkisinde, etrafı taşlarla örülü yaklaşık 2 metrekarelik su kaynağı bulunuyor.
Akademisyenler Karacadağ’dan gelen kaynak suyuyla beslenen “doğal akvaryum”da, “sarı balık”, “tatlısu kefali” ve “kaya balığı”nın yaşadığını tespit etti.
Üç balık çeşidinin yaşadığı su kaynağı, Karacadağ bölgesinde yaşayanlar ile bölgeden geçen ziyaretçilerden de ilgi görüyor.
“Su altından yapılan çekimlerde farklı bir dünya”
Ziyaretçilerden Aydın Karaboğa, yoldan geçerken içmek için kaynaktan su aldıklarını, ziyaretçilerin bu balıklara ziyan vermediğini söyledi.
“Sürekli bu yolu kullanıyoruz. Bu gölün suyu da çok hoş. Kaynak suyu olduğu için içiliyor. Yazın su buz üzere oluyor. Bu balıklar da daima bu boydalar.” diyen Karaboğa, gölün etrafının pak tutulmasını istediklerini belirtti.
Doğa fotoğrafçısı Murat İçer de bölgeyi daima gezdiğini, tabiatta fotoğraf çekerken balıkların yaşadığı bu alanı gördüğünü anlattı.
Balıkların fotoğrafını toplumsal medyadan paylaştığını, bunun üzerine bölgeye ziyaretçi ilgisinin arttığını anlatan İçer, şunları kaydetti:
“Buradaki balıklar daima tıpkı uzunlukta, büyümüyorlar ancak küçük balıklar da var. Doğal akvaryum görünümünde olan bu göl su altından yapılan çekimlerde başka bir dünya. Suyu çok berrak olduğu için çok net manzara alabiliyoruz. Diyarbakır-Şanlıurfa yolunu kullanan vatandaşlar burada mola verip dinleniyor, su muhtaçlıklarını gideriyorlar lakin maalesef burada etraf kirliliği de var. Vatandaşlardan burayı pak kullanmalarını istiyoruz.”
“Buraların müdafaa altına alınması, çok pak tutulması lazım”
Dicle Üniversitesi (DÜ) Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Zooloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Ali Satar, Karacadağ bölgesinde farklı endemik çeşitlerin yanı sıra bölgeye has canlı çeşitlerinin de yaşadığını söyledi.
“Karacadağ eteklerinde çok farklı bitki ve canlı cinsleri var. Dünyada yalnızca burada yaşayan birtakım hayvan çeşitleri var. Buranın ekoturizme kazandırılması lazım, bu canlılara sahip çıkmamız lazım” diyen Satar, görüntülenen balıkların çok pak sularda yaşayan balık çeşitleri olduğunu tabir etti.
Satar, “Burası kirletilmemiş bir bölge. Buraya dikkat çekilmesi, buraların kirletilmemesi lazım. Buraların müdafaa altına alınması, çok pak tutulması lazım” diye konuştu.
“Dicle Irmağı sisteminde yaşayan çeşitler göç etmiş”
DÜ Fen Fakültesi Biyoloji Kısmında Dr. Öğretim Üyesi Tarık Çiçek de doğal akvaryum görünümündeki suda üç balık çeşidinin yaşadığını tespit ettiklerini söyledi.
Balıkların bulunduğu suyun Dicle Irmağı ile bir ilişkisinin olduğunu lisana getiren Çiçek, şöyle konuştu:
“Dicle Irmağı ile birleşen bir yer üzere görünüyor ve ‘sarı balık’, ‘tatlısu kefali’ ve ‘kaya balığı’ cinsleri yaşıyor. Dicle Irmağı sistemi içerisinde yaşayan tipler vakitle dere ve çay yoluyla bu pınarın ya da kaynağın bulunduğu yere göç etmişler ve burada yaşıyorlar. Burası balıkların üremesi, yavru balıkların büyümesi için değer arz ediyor.”