Payamlı Mahallesi kırsalında yer alan Mendik Zirve, Çakmak Tepe Kazı Başkanı Fatma Şahin tarafından keşfedildi. 2024’te başlayan hafriyatlar, Liverpool Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Douglas Baird başkanlığında, Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi iş birliği ve İngiliz Arkeoloji Enstitüsü takviyesiyle sürdürülüyor.
FARKLI BOYUTLARDA YAPILAR ORTAYA ÇIKTI
Prof. Baird, kazılarda farklı büyüklüklerde binaların bulunduğunu belirterek şu bilgileri verdi:
“Bazı yapılar küçük, kimileri ise epey büyük. Küçük olanların depolama ya da yemek hazırlama maksadıyla kullanılmış olabileceğini düşünüyoruz. Dört-beş metrelik yapılar konut olabilir. Daha büyük yapılar ise ya toplu hayat alanı ya da ritüel hedefli kullanılmış olabilir. Bilhassa sağlam taş işçiliğiyle öne çıkan bir yapı, merasimlere konut sahipliği yapmış olma ihtimalini güçlendiriyor.”
GÖBEKLİTEPE’DEN DAHA ESKİ OLABİLİR
Mendik Tepe’nin Neolitik periyodun en başlarına tarihlendiğini düşündüklerini aktaran Baird, “Burası Göbeklitepe ve Karahantepe üzere Taş Zirveler Projesi kapsamındaki öbür alanlarla ilişkili görünüyor lakin biraz daha eski olabilir. Bu bulgular, Neolitik periyodun nasıl başladığını anlamamız açısından kritik ehemmiyet taşıyor” dedi.
Kazılar kapsamında Mendik Tepe’nin yaklaşık 5 kilometre uzağındaki Çakmak Tepe’de de misal bulgulara rastlanıyor. Göbeklitepe ve Karahantepe’deki üzere büyük “T” biçimli dikili taşların bilakis, Mendik Tepe’de farklı formlarda dikili taşların bulunması da bu alanı özgün kılıyor.