Çin’de genç işsizliği rekor düzeylere ulaştı. 16-24 yaş ortası gençlerde işsizlik oranı yüzde 14.5’i bulurken, üniversite mezunu Z Nesli gençleri iş bulmakta zorlanıyor. İş arama motivasyonunu korumak isteyen kimi gençler ise değişik bir tahlil buldu. “Pretend to Work Company” (Çalışıyormuş Üzere Yapma Şirketi) ismiyle açılan geçersiz ofisler.
Shenzhen, Şanghay, Nanjing, Wuhan, Chengdu ve Kunming üzere büyük kentlerde açılan bu ofislerde gençler, günlük 30-50 yuan (yaklaşık 160-280 TL) ödeyerek bilgisayar başına oturuyor; CV hazırlıyor, iş ilanlarına başvuruyor ya da yalnızca öbür işsizlerle vakit geçiriyor. Fiyat karşılığında bilgisayar, internet, atıştırmalık ve içecek hizmeti sunuluyor.
UZMANLARA NAZARAN YARARLARI VAR
Uzmanlara nazaran bu alanlar, gençlerin meskende yalnız kalarak motivasyon kaybetmesindense sosyalleşip yeni fırsatlar yaratma bahtı bulmasını sağlıyor. Lakin bu durum birebir vakitte Çin’deki ekonomik dönüşüm, eğitim-istihdam uyumsuzluğu ve pandemi sonrası ağırlaşan işsizlik krizinin de bir yansıması.
“FARE İNSAN” AKIMI DA ÇOK YAYGIN
Son yıllarda iş bulamayan kimi gençler “rat people” (fare insan) yahut “yatarak yaşamak” akımına katılarak günlerini yatakta telefonla vakit geçirerek, yemek sipariş ederek ve uyuyarak geçiriyor. Toplumsal medyada süratle yayılan bu trend, gençlerin hem ekonomik hem de ruhsal buhranının sessiz bir protestosu olarak görülüyor.
‘Çalışıyormuş üzere yapma şirketlerine’ giden gençler ise ‘fare insan’ olarak isimlendirilen akımdan sıyrılıp, günlük hayata dahil olmak için hem gayret hem para harcıyor.
Çin hükümeti ise düşük istihdam oranına sahip üniversite kısımlarını kapatma ikazında bulunurken, birtakım okullar mezunlarının iş bulmuş üzere gösterilmesini talep ediyor.