Her gün 3 öğün yemek yiyoruz, fakat bu öğünlerin beynimize tesirini ne kadar düşünüyoruz?
Son yıllarda yapılan araştırmalar, tabağımıza koyduğumuz yiyeceklerin sırf vücudumuzu değil, zihinsel sıhhatimizi da derinden etkilediğini ortaya koyuyor.
Sağlıklı beslenmenin fizikî sıhhat üzerindeki tesirleri uzun vakittir biliniyor. Lakin bilim insanları artık bu tesirin beynimizi de kapsadığını net formda ortaya koyuyor. Harvard, Oxford üzere saygın üniversitelerin dahil olduğu memleketler arası araştırmalar, bilhassa çağdaş batı diyetinin beyin sıhhati için önemli tehdit oluşturduğunu vurguluyor.
10 binden fazla kişinin katıldığı bir Avrupa araştırması, işlenmiş besinlerle dolu bir diyet uygulayan bireylerde 50 yaşına gelmeden hafıza sorunları yaşama riskinin önemli oranda arttığını gösterdi. Üstelik sadece birkaç aylık beslenme değişikliğiyle bilişsel fonksiyonlarda gözle görülür bir düzgünleşme sağlandığı da bildirildi.
Nörobilimci Lisa Mosconi, “Brain Food” isimli kitabında bu mevzuda çarpıcı bir tespitte bulunuyor: “Yediğimiz her şey sözün tam manasıyla beynimizin bir kesimi haline geliyor.”
Mosconi’ye nazaran besinler, kan dolanımı yoluyla nöronlara ulaşıyor, hücreleri yeniliyor, sinirsel bağlantısı destekliyor ve uzun vadede beyin dokusunu oluşturuyor.
Bu da demek oluyor ki makûs beslenme yalnızca ruh halimizi yahut gücümüzü değil, beynimizin fizikî yapısını da bozabiliyor. Hafıza kayıplarından demansa kadar uzanan geniş bir yelpazede risk kelam konusu.
Harvard’ın kara listesi: Beyne ziyan veren 5 besin grubu
Harvard Üniversitesi’nin açıkladığı datalara nazaran, tertipli olarak tüketildiğinde beyin sıhhatini tehdit eden beş temel besin kümesi bulunuyor:
Ultra İşlenmiş Besinler:
Paketli atıştırmalıklar, şekerli içecekler, dondurulmuş pizzalar ve endüstriyel dondurmalar bu kategoride yer alıyor. Nöroplastisiteye ziyan veren bu eserlerin yalnızca %20’si tam besinlerle değiştirildiğinde bile bunama riski %34 oranında azalabiliyor.
Aşırı Şeker:
Özellikle hafızadan sorumlu hipokampüs bölgesine ziyan veriyor.
Sık Tüketilen Kızartmalar:
Beyne giden kan akışını azaltarak bilişsel fonksiyonları zayıflatıyor.
Alkol:
Nöronlar üzerinde direkt olumsuz tesiri bulunuyor.
Yapay Tatlandırıcılar:
“Hafif” olarak lanse edilmelerine karşın dikkat eksikliği ve uzun periyodik hafıza sorunlarıyla ilişkilendiriliyor.