Araştırmalara nazaran zeka genleri sadece X kromozomunda bulunuyor. Bayanlar iki X kromozomuna sahip olduğu için, çocuklarına zeka genlerini aktarma ihtimalleri erkeklerden daha yüksek. Erkeklerde ise tek bir X kromozomu bulunuyor. Glasgow’daki bilim insanları, babadan geçen kimi bilişsel fonksiyon genlerinin ise direkt devre dışı kaldığını tespit etti.
LABORATUVAR DENEYLERİNDEN FARKLI SONUÇLAR
Genetiği değiştirilmiş farelerle yapılan çalışmalarda, fazla anne geni taşıyan farelerin beyinlerinin daha büyük, bedenlerinin ise daha küçük olduğu görüldü. Fazla baba geni taşıyanlarda ise tam zıddı halde daha küçük beyin ve daha büyük beden gelişti. Ayrıyeten, anneden gelen genlerin anlamlandırma, düşünme, lisan ve planlama üzere fonksiyonları yöneten serebral kortekste etkin olduğu; babadan gelen genlerin ise saldırganlık, cinsellik ve beslenme üzere temel içgüdülerden sorumlu limbik sistemde ağırlaştığı belirlendi.
İNSANLAR ÜZERİNDE UZUN PERİYODİK ARAŞTIRMA
Fare deneylerinden sonra 1994’ten itibaren 14-22 yaşlarındaki 12 bin 686 gençle yapılan uzun vadeli bir çalışma, çocukların zekasını en güçlü biçimde öngören faktörün annenin IQ’su olduğunu ortaya koydu. Eğitim düzeyi, sosyo-ekonomik durum ve ırk üzere ögeler hesaba katıldığında bile, annenin zekası belirleyici etken olarak öne çıktı.
ZEKA YALNIZCA GENETİĞE BAĞLI DEĞİL
Bilim insanları, zekanın sırf yüzde 40-60’ının genetik olduğunu, geri kalanının çevresel faktörlere bağlı geliştiğini vurguluyor. Annenin çocukla kurduğu güçlü duygusal bağ, zihinsel gelişimde kritik rol oynuyor. Washington Üniversitesi’nden bir araştırma, anneleriyle sıcak ve destekleyici bir münasebet içinde büyüyen çocukların, 13 yaş civarında ortalama yüzde 10 daha büyük hipokampüse (hafıza ve öğrenmeden sorumlu beyin bölgesi) sahip olduğunu gösterdi.
BABALAR DA DEĞERLİ BİR ROL OYNUYOR
Her ne kadar zeka genlerinin büyük kısmı anneden gelse de, babaların kıymeti göz gerisi edilmiyor. Babadan kalıtılan duygusal ve davranışsal özellikler, çocuğun potansiyelini ortaya çıkarma sürecinde anahtar rol oynayabiliyor. Araştırmacılar, hem annelerin hem babaların çocuklarına duygusal takviye vererek ve rol model olarak zekâ gelişimine katkı sağlayabileceğini belirtiyor.