Sosyal medya devi Instagram’a gelen son güncellemeyle birlikte, kullanıcıların anlık pozisyonlarını harita üzerinden paylaşmaları mümkün hale geldi. Lakin bu yeni bilhassa birlikte önemli güvenlik ve kapalılık riskleri de gündeme taşındı.
OTOMATİK OLARAK HERKESİN POZİSYONU GÖSTERİLDİ
Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kır, Instagram’ın son güncellemesiyle gelen “canlı pozisyon paylaşımı” özelliğinin, kullanıcıların bilgisi ve açık isteği olmaksızın otomatik olarak etkin hale getirildiğini belirtti. Snapchat uygulamasındaki emsal bir özelliğin Meta (Instagram’ın bağlı olduğu şirket) tarafından entegre edildiğini söyleyen Kır, bu durumun birçok kullanıcının farkında olmadan pozisyonlarını açık biçimde paylaşmasına neden olduğunu tabir etti.
HARİTADA GÖRÜLÜYOR
Yeni bilhassa birlikte, kullanıcılar takip ettikleri bireylerin anlık pozisyonlarını görebiliyor. Prof. Dr. Kır, bu harita üzerinde apartman ayrıntısına kadar yer tespiti yapılabildiğini, hatta hareket halindeki bir kişinin bile izlenebildiğini vurguladı. Bu durumun “sosyalleşme” hedefiyle geliştirildiği tez edilse de, Türkiye üzere kimi ülkelerde can güvenliği açısından büyük riskler doğurduğuna dikkat çekti.
Geçmişte yaşanan kimi bayan cinayetlerinde failin toplumsal medyadan pozisyon takibi yaparak cinayet işlediğini hatırlatan Prof. Dr. Kır, bu tıp açık pozisyon paylaşımının katillere, hırsızlara ve siber zorbalara adeta “davet” niteliğinde olduğunu söyledi. “Sosyal medyada gösteriş yapmak uğruna pozisyon paylaşmak can güvenliğinizi tehlikeye atabilir,” dedi.
KAPATILSA DA TEHLİKE BİTMİYOR
Kır’a nazaran, canlı pozisyon paylaşımı kapatılsa dahi son pozisyon bilgisi Instagram tarafından kayıt altında tutuluyor. Yani kullanıcı son pozisyonunu kapatsa bile, daha evvel ziyaret ettiği yer sistemde “güncel konum” olarak görülmeye devam ediyor. Bilhassa iş yeri, konut üzere sık ziyaret edilen yerlerde bu durum büyük tehlike yaratıyor.
4 ADIMDA BU ÖZELLİĞİ KAPATIN
Instagram’da canlı pozisyon paylaşımını kapatmak için yapılması gerekenler şöyle:
1-Doğrudan Mesajlar sekmesine gidin.
2-Yukarıdaki kullanıcı yuvarlak simgeleri ortasında Harita
3-Sağ üstteki dişli (ayarlar) simgesine basın.
4-“Konumumu paylaşma” seçeneğini “Sadece ben” yapın ve Kapat deyin.
Alternatif olarak, telefon ayarlarından Instagram uygulamasına gidip pozisyon erişimini büsbütün kapatarak kökten bir tahlil sağlanabilir.
FENOMENLERE DİKKAT
Yayında sadece pozisyon değil, toplumsal medyada süratle üne kavuşan fenomenlerin tesiri de tartışıldı. “Bu kim ki, nasıl ünlü olmuş?” dedirten isimlerin yönlendirdiği irtibatlar, reklamlar yahut eser satışlarında kullanıcıların temkinli olması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Kır, dijital şuur ve medya okuryazarlığının kıymetine dikkat çekti.
MASAK’ın da son periyotlarda kripto paralar, uydurma diplomalar ve e-devlet sistemine sızmalar üzere olaylarla karşı karşıya kaldığını hatırlatan Kır, bireylerin hem ferdî hem de ulusal güvenlik açısından şuurlu hareket etmesi gerektiğini söz etti.
Prof. Dr. Kır, özellikle yaz periyodunda tatilde olan vatandaşların pozisyon paylaşmaktan kaçınmaları gerektiğini belirtti. Meskenlerini boş bırakıp pozisyon paylaşımı yapan bireylerin hırsızlık üzere olaylarla karşı karşıya kalabileceklerini hatırlattı: “TBT yapın lakin anlık paylaşmayın.”