İsrail, bugün gece saatlerinde İran’a yönelik kapsamlı hava hücumları düzenledi. Birinci belirlemelere nazaran, taarruzlarda İran İhtilal Muhafızları Komutanlığı da vuruldu ve İhtilal Muhafızları Ordusu Kumandanı Hüseyin Selami hayatını kaybetti. İran Genelkurmay Başkanı’nın da akınlarda öldüğü haberi İran basınına yansırken, İran’ın dini lideri Ali Hamaney, İsrail’in sert bir karşılık alacağını belirtti.
AFP haber ajansı, İsrail’in saldırısının akabinde İran’ın İsrail’e hakikat yaklaşık 100 insansız hava aracı (İHA) fırlattığını, İsrail ordusunun bu İHA’lara mahzur olmaya çalıştığını aktardı.
İran’ın “misillemesinin” başlamış olabileceği haberleri basına yansırken, İngiltere’nin The Times gazetesinin haberine nazaran, İran’ın İsrail’in taarruzlarına beş formda karşılık vermesi mümkün.
“İRAN, ABD ÜSLERİNE SALDIRABİLİR”
İsrail, İran’ı vurdu: 5 senaryoda Tahran, Tel Aviv’e nasıl cevap verecek? – 1
Gazetenin değerlendirmesine nazaran, İran’ın ortalarında Irak ve Katar’dakiler de olmak üzere bölgedeki ABD üslerine binlerce orta menzilli füze ile hücum düzenlemesi olasılıklar dahilinde. İran, 2020 yılında da Kasım Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesinin akabinde ABD askerlerinin bulunduğu Irak’taki hava üslerine akın düzenlemişti. Üsler daha öncesinde tahliye edildiğinden bu ataklarda rastgele bir ABD askeri işçisi ölmemişti. Basına yansıyan haberlerde, İran’ın atak öncesinde ikazda bulunduğu belirtilmişti.
Şimdi ise İran’ın düzenleyebileceği mümkün bir akın birebir anda pek çok üssü amaç alabilir ve Irak ile Yemen’deki İran takviyeli silahlı kümeler da bu ataklarda kullanabilir. The Times’a nazaran, bu türlü bir durum, İran füzelerini engellemeyi zorlaştırabilir.
PETROL YATAKLARI MI AMAÇ ALINACAK?
İsrail, İran’ı vurdu: 5 senaryoda Tahran, Tel Aviv’e nasıl karşılık verecek? – 2
Gazetenin değerlendirmesine nazaran, İran, İsrail’in bugünkü ataklarına cevap olarak bölgedeki petrol yataklarını da maksat alabilir.
Ortadoğu ülkeleri, dünyanın petrol tedarikinin yaklaşık yüzde 30’unu karşılıyor. Bunun büyük bir kısmı Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt’ten geliyor. 2019 yılında bir petrol tesisine düzenlenen füze ve insansız hava aracı saldırısından Suudi Arabistan İran’ı sorumlu tutmuştu. Bu akının akabinde Suudi Arabistan’ın petrol üretimi yarı yarıya azalmıştı. Bu, dünyaya tedarik edilen petrolün yüzde 5’ine tekabül ediyordu.
The Times’a nazaran, İran o vakitten bu yana Suudi Arabistan ve başka ülkeler ile yakınlaşsa da nükleer tesislerinin taarruza uğraması halinde bölgedeki petrol alanlarını gaye alma sinyali vermiş durumda.
“BASRA KÖRFEZİ, KAPATILABİLİR”
İsrail, İran’ı vurdu: 5 senaryoda Tahran, Tel Aviv’e nasıl cevap verecek? – 3
Bu noktada mümkün üçüncü bir senaryo ise İran’ın Basra Körfezi’ni deniz nakliyeciliğine kapatması olarak öne çıkıyor. Buna nazaran, global petrolün yaklaşık yüzde 30’u Hürmüz Boğazı’ndan geçiyor; bölgedeki bir çatışma ise bu faaliyetleri durma noktasına getirebilir.
İngiltere’nin Birleşik Krallık Deniz Ticaret Operasyonları kurumu, halihazırda bölgede seyreden gemilere ihtiyatlı olma ihtarında bulundu.
4’ÜNCÜ SENARYO: İRAN, İSRAİL’E SALDIRABİLİR
İsrail, İran’ı vurdu: 5 senaryoda Tahran, Tel Aviv’e nasıl karşılık verecek? – 4
İran’dan yapılan açıklamalarda, İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine saldırması halinde İsrail’e taarruz ikazında bulunulmuştu. Ekim ayında da İsrail’in ataklarına karşılık olarak İran İsrail’e füze saldırısı başlatmıştı. Bu taarruz, ABD, İngiltere ve Fransa’nın da takviyesiyle büyük ölçüde engellense de pek çok füze İsrail’in hava savunma sistemlerini aşmayı başarmıştı. Buna nazaran, bu füzelerden kimileri İran’ın dış istihbarat örgütü Mossad merkezine birkaç yüz metre ötede, İsrail’in F-35 jetlerinin bulunduğu hava üssüne düşmüştü.
İRAN TAKVİYELİ KÜMELER DAHİL OLACAK MI?
Gazeteye nazaran, son senaryo ise bölgede İran dayanaklı olduğu söylenen silahlı kümelerin muhtemel bir misillemeye dahil olması. Buna nazaran, Hizbullah’ın bölgedeki varlığının yanı sıra Yemen’deki Husiler de İsrail’e füze taarruzları düzenlemeye devam ediyor. The Times’ın haberinde, Irak’taki İran takviyeli kümelerin İsrail ve Irak ile Suriye’deki ABD üslerine saldırdığı hatırlatıldı.