Dünya genelinde Siirt’te görülen ve lokal endemik çeşitler ortasında yer alan Siirt adaçayını koparmanın cezası 557 bin 212 TL olarak belirlendi. Kritik tehlike kategorisinde (CR) yer alan bitki, Memleketler arası Tabiat Muhafaza Birliği’nin (IUCN) kriterlerine nazaran sırf tek bir ömür alanında bulunuyor.
Geçen aylarda köy halkı, mezarlıkta yetişen bu eşsiz bitkinin korunması için farkındalık davetinde bulunmuştu. Yetkililer, popülasyonun epey hudutlu olması ve bitkinin yalnızca bu bölgede yetişmesi nedeniyle muhafaza çalışmalarını artırma kararı aldı.
VARDİYALI NÖBET TUTUYORLAR
Doğa Muhafaza ve Ulusal Parklar Siirt Şube Müdürlüğünce “Siirt Adaçayı Cins Muhafaza Hareket Planı” kapsamında müdafaa altına alınan bitkiyi koparanlara 557 bin 212 lira idari ceza uygulanıyor. Mezarlıkta yetişen bitkiyi inceleyen akademisyenlerden Siirt adaçayının değerini ve kuşağının tehlike altında olduğunu öğrenen köy sakinleri vardiyalı nöbete başladı.
ÜÇTE BİRİ ENDEMİK
Siirt Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Fidan, AA muhabirine, Türkiye’nin bitki çeşitliliği açısından epeyce varlıklı, ülkedeki bitki varlığının üçte birinin endemik olduğuna işaret etti.
Mehmet Fidan, bitkinin gen merkezinin Türkiye olduğunu söyleyerek “Bunlara baktığımızda yeryüzünde en fazla endemik tıbbın bulunduğu bölge olarak Türkiye’yi görüyoruz. Bu bitkinin birtakım tipleri tıbbi aromatik bitki alanında, kimileri süs bitkisi olarak kullanılmaktadır. Bu bitkinin tıbbi aromatik özellikleri ve süs bitkisi olarak kullanabilme potansiyeli ortaya konularak iktisada kazandırılması potansiyeli yüksek. Siirt adaçayına yönelik çalışmalar sürüyor.” diye konuştu.
BİTKİNİN HEM ÇİÇEK AÇTIĞI HEM TOHUM VERDİĞİ DÖNEM
Köy muhtarı Şaban Koyun da yıllardır varlığını bildikleri bitkinin muhafaza altına alınmasıyla ehemmiyetini daha güzel kavradıklarını söyledi.
El birliğiyle bitkiyi muhafazaya çalıştıklarını anlatan Koyun, bu nedenle yalnızca bitkinin çiçek açtığı devirde değil çeşidin doğal olarak çoğalması açısından tohum verdiği devirde de mezarlıkta nöbeti sürdürdüklerini belirtti.
Koyun, “Bilim insanları araştırmaları sonucu bu çeşidin dünyada yalnızca burada olduğunu söylediler. O günden beri bedelli olduğunu bilerek bitkiyi muhafaza altına aldık.” tabirlerini kullandı. Bölgede yabancı birini gördüklerinde onu izlediklerini ve mezarlıktaki bitkilere ziyan vermemesi için tedbir aldıklarını tabir eden Koyun, bitkinin insanlığa yararlı olması için gerekli çalışmaların yapılmasını istediklerini kaydetti.
Köyde yaşayan vatandaşlardan 81 yaşındaki Ahmet Beşir Tatlı da bu bitkinin ülkeye ve millete yararlı olmasını diledi.
Tatlı, “Bazı bireyler mezarlığa geliyor. Tanımadığımız bireyleri mezarlığa sokmuyoruz. Bitkiyi korumak için elimize ne gelirse yapacağız.” dedi.