İBB’nin tuhim.ibb.gov.tr sitesindeki okul servisi fiyatı hesaplama sekmesinde çıkan fiyatla servis şirketlerinin veliye verdiği fiyatın farklı çıkması baş karışıklığı oluşturdu.
İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Günhan Sınar, “TUHİM sistemi üstündeki uygulama bazen istenen kilometreyi göstermiyor. Orada kilometre farklılıkları oluşabiliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin uygulamayı biraz güncellemesi gerekiyor. TUHİM sisteminde meskenle okul ortasındaki arayı hesaplarken sistemin otobüs güzergahı üstünden kendi yönergesine sadık kalarak hesaplamıyor. Direkt evle okulu ortasındaki en yakın arayı söylüyor. Bu farklılıklar bu türlü oluşabilir” diye konuştu. Çocuğunun yalnızca sabahları servis kullandığını söyleyen Merve Kılıç ise “TUHİM üzerinden okul güzergahını hesapladığımda 4 bin 550 lira üzere bir fiyat çıkıyor. Ben çocuğumu yalnızca sabahları tek istikametli olarak servisle gönderdiğim halde bana 3 bin lira üzere bir fiyat söylediler. Yalnızca yarı yarıyı öderim üzere düşünmüştüm. Mecbur kaldığım için 3’te 2’yi ödemeyi kabul ettim.” dedi.
Okul servis fiyatlarının yeni fiyatları 0-1 kilometre 3 bin 376 lira ve en uzak aralıkta 20 kilometre için 7 bin 900 lira olarak belirlenirken, veliler UKOME’nin belirlediği servis fiyatlarının, kendilerine sunulan servis fiyatlarından farklılık olmasından şikayetçi.
“PARAYI TALEP EDENLER SERVİS SÜRÜCÜLERİ DEĞİL, TAŞIMACI SERVİS ŞİRKETLERİ”
İBB’nin tuhim.ibb.gov.tr adresindeki okul servisi fiyatı hesaplama sekmesinde fiyatın daha düşük çıkmasını pahalandıran İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Bşakanı Günhan Sinar, “Parayı talep edenler servis sürücüleri değil, taşımacı servis şirketleri. Genelde de bunlar özel okullarda nakliyat yapan aslında kendi öz mal araçları da kâfi olmayan, özel okulla kontrat yapıp öğrenci velisinden yüksek fiyat alan aşağıda da yanında çalıştırdıkları benim meslektaşlarıma da düşük fiyatlar ödeyen taşımacı şirketler, yüksek fiyatları bunlar talep ediyorlar. Bunlar özel okullarla kontrat yaparken özel okulların harikulade talepleri oluyor. Öğretmen servisi istiyorlar, okul müdürlerine araç istiyorlar, tahminen okullarına bağış istiyorlar. Bunlar da bu okullarla mukavele yaparken bu maliyetleri anladığım kadarıyla öğrenci datalarına yüksek halde yansıtıyorlar. Bundan 2 sene önce İstanbul Büyükşehir Belediyesi UKOME’de bir karar alınmıştı. ‘Özel bir hizmet veriliyorsa özel bir fiyat alınabilir’ manasında bir karar alınmıştı. Ben o vakit da söylemiştim. Hatta o vakit bu karar alındığında şöyle denmişti; ‘Artık İstanbul’da özel okullarda yüksek fiyatlar alınamayacak’ diye fakat ben o vakit da söylemiştim. Bu tam zıddı özel okullarda yüksek fiyat alınmasının önünü açan bir karardır diye; motamot de o denli oldu. Artık özel hizmet ismi altında özel şirketler, taşımacı şirketler bu fiyatları UKOME kararına dayandırarak öğrenci velilerinden alıyorlar. Bütün neden mukavele yaparken bu şirketler özel okullara muhakkak maliyetleri vermeleri, bağışlar yapmaları ve UKOME’nin aldığı karar doğrultusunda da ‘Biz özel hizmet veriyoruz, standart dışı araç veriyoruz; aracımızın içinde ekstra televizyon var.’ üzere münasebetlerle yüksek fiyat alıyorlar. Ben İstanbul halkına buradan seslenmek istiyorum. Bu fiyatları alanlar servisçi amcaları, ablaları, ağabeyleri değil bu özel şirketler. Bu özel şirketler, aşağıda onların servisçi ablalarına, ağabeylerine de kâfi fiyatı vermiyorlar. Bu fiyatları büsbütün kendileri özel okullarıyla ortalarında paylaşıyorlar” dedi.
“TUHİM BAZEN EN YAKIN ARAYI GÖSTERİYOR”
Servis fiyatlarının ilçeye nazaran belirlenmediğini söyleyen Sınar, “İlçe farkına nazaran bir fiyat olmaz. Belediye Meclisi’nin aldığı karar belirli, kilometre dilimleri aşikâr. Yalnız buradan velilerimize küçük bir ikaz yapalım. Toplu Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü’nün TUHİM sistemi üstündeki o uygulama bazen istenen kilometreyi de göstermiyor; en yakın arayı gösteriyor. Tekrar İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin servis yönergesinde; meskenle okul ortasındaki en yakın aralık demiyor, ‘Evle okul ortasında kilometre hesabı en yakın otobüs sınırı güzergahı üstünden hesaplanır’ diyor. Artık bir taraftan en yakın güzergah üstünden hesaplanır diyeceğiz. Bir taraftan da uygulamayı ona uymadan en yakın çizgiyi çekeceğiz. Münasebetiyle orada da kilometre farklılıkları oluşabiliyor. Münasebetiyle kimi durumlarda bir dilim üstten servisçi fiyat verdiği vakit aplikasyon bir dilim altını gösterebiliyor. Burada da İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin o uygulamayı biraz güncellemesi gerekiyor diye düşünüyorum. Meskenle okul ortasındaki otobüs güzergahı üstünden hesaplanır. Bence bu üzere durumlarda otomobillerine atlasınlar. Oradan geçen otobüs güzergahını belirlesinler. Meskenle okul ortasındaki o güzergah üstünden kilometre uygulaması yaparlarsa bence çok daha sağlıklı olacaktır. Daha net çıkacaktır, daha gerçek çıkacaktır. Esasen yönergeyi okurlarsa kendileri de orada net bir biçimde görecekler” formunda konuştu.
“FİYAT KONUSU ORTADA BİR KOMİTECİ ŞİRKETLE NAKLİYAT YAPAN ÖZEL OKULLARDAN GELİYOR”
İki türlü nakliyecilik yaptıklarını belirten Sınar, “Biz İstanbul’da nakliyecilik yaparken iki türlü nakliyat yapıyoruz. Birincisi, öğrenci velileriyle ortada bir taşımacı şirketi olmadan, -genelde bu devlet okullarında oluyor- nakliyecilik yapan meslektaşlarımız. En yakın dilim 3 bin 376 lira oldu bir de rehber, işçi olan okullarda buna rehber işçi fiyatı de ekleniyor. Bizim tarifemiz yüksek bir tarife değil aslında. Öğrenci velilerinin çok rahatlıkla karşılayacağı tarife; ancak bu fiyat mevzuları daha çok devlet okullarında direkt öğrenci velisiyle ortada kurulcu bir şirket olmadan çalışanlarla ilgili değil, özel okulla ortada bir kurulcu şirket olarak nakliyecilik yapan okullardan geliyor. Hasebiyle bunu da uzun müddettir söylüyoruz. Burada bu nasıl engellenir. Aslında biraz da buna bakmak lazım. ‘Okul servis araçları direktörlüğünün 8’inci unsurunda öğrenci velileri istemeleri halinde bir servis işletmecisiyle de anlaşarak nakliyecilik yapabilir’ diyor. Bir özel okulda bir şirket var, o şirkete mahkum değilsiniz. Dışarıdan diğer bir işletmeciyle de taşımacıyla da daha uygun fiyata anlaşabilirsiniz” dedi.
Sınar, “Özel okullarda fiyatlar çok daha yüksek. Devlet okullarında ortada taşımacı şirket olmadan çalışan bizim meslektaşlarımız, benim odamın üyelerinin uyguladığı fiyatlar, bizim tarife fiyatları. Biraz evvel söylediğim biçimde değişiklikler olabilir. TUHİM’in uygulaması üstünde direkt hesaplanan otobüs güzergahı üstünden hesaplanan iki şey üstünden bir farklılık olabilir ancak onlarda çok yüksek farklılıklar olmaz, bir dilim üstten olur. O da aslında biz esnafız, çok fazla sorun olmadan bunları çözebiliyoruz. O farklılıklar nereden kaynaklı. Toplu ulaşım TUHİM sisteminde konutla okul ortasındaki arayı hesaplarken sistemin otobüs güzergahı üstünden kendi yönergesine sadık kalarak hesaplamıyor. Direkt evle okulu ortasındaki en yakın arayı söylüyor. Bu farklılıklar bu türlü oluşabilir” tabirlerini kullandı.
“İBB’YE VE TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNE ŞİKAYET EDEBİLİRLER”
Sınar, “Belediyenin yönergesi var. Belediye ‘Özel hizmet verirsen özel para alabilirsin’ demiş. Hasebiyle burada veli kandırılıyor demek mümkün değil. Zira alan taşımacı şirket, alınan fiyatı yönergeyle alıyor. Burada yüksek bir fiyat şikayeti varsa İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne şikayet edebilirler. Tüketici hakem heyetine de şikayet edebilirler” dedi.Özel okulların tarifeye uymadıklarını belirten Lider Sınar, “Özel okullarda şirketler bu tarifeye uymadıkları için özel bir hizmet verdiklerini söyledikleri için daha yüksek para okuldan okula da değişebiliyor. Kamera var, ekstra bir para alınır manasında birşey yok. Onların açısından okulun toplumsal aktifliklerine öğrencileri götürmek de özel hizmet olarak verilebilir. Yüksek model bir araç da özel hizmet olarak söylenebilir onların açısından. Hasebiyle şayet bu türlü bir sav yoksa fiyat tarifesi ortada. Birinci dilim 0-1 kilometre ortası için, 3 bin 376 lira, üst geldikçe 4 bin, 4 bin 500, 5 bin liraya hakikat gidiyor. Rehber fiyatı varsa yüzde 35 de rehber fiyatı alınıyor. 0-1 kilometre 3 bin 376 lira ve rehber işçi fiyatı, en uzak aralık de 20 kilometre 7 bin 900 lira ve tekrar rehber işçi fiyatı. TUHİM’in sitesindeki ölçüm TUHİM’in kendi yönergesiyle ilgisiz bir ölçüm. Orada yanlış sonuçlar alabilirler” diye konuştu.
“MESAFEMİZ KISA OLMASINA KARŞIN YÜKSEK FİYAT ÖDÜYORUZ”
Öğrenci velisi Merve Kılıç, “Oturduğum konutla okul ortasında 0-6 kilometre üzere bir fark çıktı. TUHİM üzerinden okul güzergahını hesapladığımda 4 bin 55O lira üzere bir fiyat çıkıyor. Ben çocuğumu yalnızca sabahları tek istikametli olarak serviste gönderdiğim halde bana 3 bin lira üzere bir fiyat söylediler. Ben bunu ödüyorum; ortada bir fiyat farkı var. Bu da servis fiyatının 3’te 2’sinin olduğunu söylediler. Tam fiyatı söylemediler. Ödemek zorundaymışım üzere beni buna mecbur kıldılar. Ben yalnızca yarı yarıya öderim üzere düşünmüştüm; ancak bu türlü bir mecburiyetleri olmadıklarını söylediler. O yüzden ben de mecbur kaldığım için 3’te 2’yi ödemeyi kabul ettim. Alışılmış ki şikayetçiyim. Zira mecbur kabul etmek zorunda kaldığım için de hiçbirşey diyemedim” sözlerini kullandı.Servis fiyatlarından şikayetçi olan öğrenci velisi Hanife Gülşahin, “Servis kullanıyor, 2. sınıfa başladı. Servis fiyatlarımız çok değerli. Bundan çok şikayetçiyiz. Hamidiye Mahallesi’nde oturuyorum. Okulumuz da TOKİ Mevlana’da. Ümraniye’ye bağlı TOKİ Mevlana İlkokulu’nda okuyor kızım. Hamidiye Çekmeköy’de oturuyorum. Uzaklığımız 1.2 kilometre ona karşın ben 5 bin 500 lira servis fiyatı ödüyorum. Ama şöyle birşey var. Kızım etüde kalırsa aylık 7 bin lira olacak. Uzaklığımız de kısa olmasına karşın de çok yüksek fiyat ödüyoruz” dedi.
“BAZI OKULLARDA FİYATLAR 200 BİN LİRAYA KADAR ÇIKIYOR”
Fiyat farklarının özel okullara servis hizmeti veren firmalardan kaynaklandığını belirten servis sürücüsü Ali Karahasan TUHİM ile kendilerine verilen fiyatın paralel olduğu görüşünde.Karahasan, “Büyük firmalar özel okuldan dolayı yüksek fiyat söylüyor. Bu fiyat farklarıyla ilgili argümanların aslında birden fazla firmalardan ötürü da oluşuyor. Zira biz x bir okulda en yakın uzaklıktan 140 bin lira alındığını duyduk. Kimi okullarda fiyatlar 200 bin liraya kadar çıkıyor. Onun için bu savlar tahminen gerçekçidir. Zira niçin. Özel okul, firma kendi belirlediği fiyatları aldığı için büyük firmalar da onu uyguladığından ötürü argümanlar gerçek olabilir. Büyük firmaların birden fazla denetlenmiyor. Okullarda fiyat niçin bu kadar farklı diye söylenmiyor. Benim oğlum okuyor, anaokuluna gidiyor. Onun okulunda hiçbir biçimde bir indirim yok. UKOME ne belirlediyse onu alıyorlar. Libadiye’den Küçük Çamlıca’ya 700 metre gidiyor. 700 metrede geliş, 1 kilometre 400 metre. O da azamî 4 bin 500 ile 4 bin 800 lira ortasında oluyor. Esasen baktığımız vakit çocuğumun servis fiyatlarının çabucak hemen tıpkı fiyatlarda olduğunu görüyoruz” formunda konuştu.