Emtia piyasasında, ticaret savaşları, jeopolitik riskler, ABD Merkez Bankası’ndan (Fed) beklenen siyasetlerin tesiriyle sert dalgalanmalar görülürken, platindeki yükseliş dikkati çekiyor.
Platinin ons fiyatı milletlerarası piyasalarda 1.308,45 dolarla Şubat 2021’den bu yana en yüksek düzeyini görürken, yıl başından bu yana yüzde 40’ın üzerinde artarak altın, gümüş ve paladyum dahil pahalı metaller ortasında en fazla kıymet kazanan eser oldu.
Yıl başından bu yana ons bazında altında yüzde 30’un, gümüşte yüzde 25’in, paladyumda yüzde 16’nın üzerinde yükselişler görüldü.
Platinde yaşanan arz külfetlerinin yanı sıra artan talep fiyatlarda sert yükselişe neden oldu.
Yıl genelinde ABD Başkanı Donald Trump’ın tarife planlarına ait belirsizlik nedeniyle ekonomik büyümeye ait tasalar altın başta olmak üzere inançlı liman varlıklara talebi artırdı.
Trump’ın siyasetleri ve jeopolitik tansiyonlar de gümüş fiyatlarını da üst taraflı etkiledi. Lider Trump’ın araba sanayisini “kurtaracaklarına” dair açıklaması ise paladyum ve platin fiyatlarını destekledi.
PLATİN FİYATLARININ ARTMASINDA TARİFELER TESİRLİ OLDU
Vadeli süreç ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, yaptığı değerlendirmede platin fiyatlarındaki yükselişin aslında son periyotta bilhassa tarife savaşlarıyla temaslı olduğunu belirtti.
ABD ile Çin ortasında, bilhassa tarifeler konusunda, önemli bir tansiyon olduğunu anımsatan Ergezen, ABD’nin yalnızca Çin’e değil birçok ülkeye karşı tarife savaşlarını başlattığını söz etti.
Ergezen, gelinen noktada bilhassa Çin ile tanımların süreksiz müddet kaldırıldığını ve 90 gün ek müddet verildiğini anımsattı.
Bu 90 gün müddetin çok kısa bir mühlet olduğunu ve bundan kaygı duyan bilhassa ABD’li şirketlerin bir anda önemli bir sipariş verdiğini aktaran Ergezen, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Tarifelerin yine artabileceğine yönelik tasalar vardı. O yüzden bu türlü tarifeler ertelenince şirketler süratli bir halde burada ithal edecekleri malları Çin’den ithal etmek istediler. Fakat münasebetiyle bir anda bu kadar kısa müddette bu kadar bir talep ağırlaşınca konteyner bulmak, gemi bulmak hayli zorlaştı. Gemilerdeki yüklemeler önemli bir hale geldi. Doğal olarak bu da navlun fiyatlarını artırmaya başladı. Bununla bir arada, doğal doğal olarak, burada platin, paladyum üzere daha az bilinen yahut daha az hacimli değerli metaller de ön plana çıktı.”
Platinin öne çıkmasındaki diğer noktanın, ABD Başkanı Donald Trump ile Elon Musk ortasındaki önemli kelamlı tansiyonun olduğunu vurgulayan Ergezen, şunları kaydetti:
“Trump’ın elektrikli araçlara yönelik teşvikleri azaltacağı yahut kaldıracağına yönelik beklentiler artmaya başladı. Platin de daha çok karbon yakıtlı arabalarda, yani elektrikli olmayan arabalarda, egzozlu otomotivlerde kullanılan eserlerden bir tanesi. Bilhassa egzoz kısmında kullanılan eserlerden bir tanesi. Bu türlü olunca burada kısa vadeli, özellikle bu egzozlu araçların talebinin artacağı yahut yine ön plana çıkacağına yönelik beklentiler yükseldi. Bu da bir anda talebi ve burada platin fiyatlarında yükselişi getiren ögelerden bir tanesi oldu. Bunun ne kadar uzun müddetli olacağı aslında Trump ile Elon Musk ortasındaki tansiyon sonrasında elektrikli arabalara yönelik teşviklerin ne olacağına yönelik beklentilere bağlı olacak.”
PLATİNDE ÇİN KAYNAKLI TESİRLER DE ÖNE ÇIKTI
Ergezen, Çin’de son devirde mücevher kaynaklı talebin, mücevherat talebinin arttığını vurguladı.
Çin’in nisan ayında önemli manada platin ithalatı gerçekleştirdiğini söyleyen Ergezen, bunun da doğal olarak platin talebini arttırdığını kelamlarına ekledi.