Spotify’da kısa müddette 1 milyondan fazla dinlenmeye ulaşan Velvet Sundown isimli küme, gerçekte hiç var olmayan, yapay zekâ tarafından oluşturulmuş bir proje çıktı. Küme, müziğinden tanıtım görsellerine ve art plan öyküsüne kadar büsbütün yapay zeka tarafından üretildiğini duyurarak büyük bir tartışmayı ateşledi.
‘SANATSAL ALDATMACA’
Haziran ayında “Floating On Echoes” ve “Dust And Silence” isimli iki albüm yayınlayan küme, Crosby, Stills, Nash & Young usulündeki country folk müzikleriyle dikkat çekmişti. Başlangıçta küme yetkilileri AI tezlerini yalanladı. Fakat sonrasında “bir yardımcı üye” olarak kendini tanıtan bir kişi, müziklerin Suno isimli bir yapay zeka platformuyla üretildiğini ve projenin bir “sanatsal aldatmaca” olduğunu açıkladı.
Guardian’da yer alan habere nazaran; Velvet Sundown’un toplumsal medya hesapları bu açıklamayı evvel reddetti, akabinde da “ne tam insan, ne tam makine; ikisinin ortasında bir yerde yaşıyoruz” halindeki sözlerle projenin hakikaten de AI tabanlı olduğunu kabul etti.
YASAL DÜZENLEME ÇAĞRISI
Bu gelişmeler üzerine müzik sanayisi içerisindeki uzmanlar, dinleyicilerin ne dinlediklerini bilmesi gerektiğini belirterek, yapay zekA ile üretilmiş müziklerin etiketlenmesi için yasal düzenleme davetinde bulundu. Ivors Academy CEO’su Roberto Neri, “İnsan yaratıcılar olmadan büyük kitlelere ulaşan AI kümeleri şeffaflık, telif ve onay açısından önemli meseleler doğuruyor” diyerek durumu eleştirdi.
British Phonographic Industry’den Sophie Jones ise, AI’nin etik kullanımının insan yaratıcılığına katkı sağlayabileceğini belirtti lakin şeffaflık sağlanmadığı sürece, telif haklarının çiğnendiğini ve sanatkarların ziyana uğradığını vurguladı. Jones, “AI, insan yaratıcılığının yerine geçmemeli; onu desteklemeli” dedi.
Müzik eleştirmeni Liz Pelly ise bağımsız sanatkarların yapıtlarının, AI sistemlerini eğitmek için izinsizce kullanılabileceğini ve bu durumda mağdur olanların yalnızca pop yıldızları değil, tüm sanatkarlar olduğunu söyledi. 2023’te Drake ve The Weeknd’in sesi taklit edilerek oluşturulan ve kısa müddette platformlardan kaldırılan AI müziğini da örnek olarak gösterdi.
AI OLARAK ETİKETLENMİYOR
Spotify şu anda içerikleri AI üretimi olarak etiketlemiyor ve daha evvel çalma listelerinde “hayalet sanatçıların” müziklerine yer verdiği gerekçesiyle eleştirilmişti. Şirket, platforma yüklenen tüm müziklerin lisanslı üçüncü taraflarca oluşturulduğunu ve AI içeriğe öncelik verilmediğini savunuyor.
Deezer ise AI ile oluşturulan içerikleri tespit eden yazılım kullanıyor ve bu içerikleri etiketliyor. Şirketin inovasyon yöneticisi Aurélien Hérault, bu devri “AI’nin doğallaşması” süreci olarak tanımlayarak, şimdilik kullanıcıların bilgilendirilmesi gerektiğini söyledi.
Ancak Deezer’ın datalarına nazaran, platformda yapay zekA ile üretilmiş müziklerin yüzde 70’i geçersiz dinlemelerle destekleniyor. Bu da müzik sanayisinde AI ile ilgili etik ve şeffaflık meselelerinin sadece yaratım değil, dağıtım kademesinde da önemli boyutlara ulaştığını gösteriyor.